صفحه نخست

سیاست

ورزشی

علم و تکنولوژی

عکس

ویدیو

راهنمای بازار

زندگی و سرگرمی

اقتصاد

جامعه

فرهنگ و هنر

جهان

صفحات داخلی

کد خبر: ۳۸۱۵۶۸
به مسائل اقتصادي ايران نگاهي بيندازيم. وضعيت تورم، نرخ ارز، ثبات سياست‌ها، مقررات اقتصادي و... و آن را مقايسه كنيم با افغانستان كه بعيد مي‌دانم تعداد كارشناسان اقتصادي آن به اندازه يك دانشگاه ايران نيز باشد. ولي چرا آنان مي‌توانند اقتصاد باثبات‌تري داشته باشند و ما نه؟ همين ساده‌انگاري ما نسبت به نقش علم است كه گمان مي‌كنيم هر وزيري بايد در حوزه وزارتي خود كارشناس باشد.
تاریخ انتشار: ۱۲:۰۷ - ۰۵ آذر ۱۳۹۷

عباس عبدی در اعتماد نوشت: ديدارهاي كارشناسان اقتصاد، جامعه و سياست با رييس‌جمهور اين گمان را ايجاد كرده كه گويي مشكل ما در ايران نداشتن دانش است و اگر به دانش مناسب دست پيدا كنيم، همه‌چيز درست مي‌شود. به همين علت است كه برخي افراد روي علم و دانش خيلي تاكيد مي‌كنند و نشست و برخاست با اهل علم را براي دولت يك ضرورت مي‌دانند.

قصد بنده در اين يادداشت اين است كه بگويم مشكل ايران هيچ ربطي به دانش يا كمبود آن ندارد. اصولا ‌اين ذهنيت نادرستي است كه گمان كنيم مسائل جامعه با افزايش دانش حل مي‌شود. البته براي رسيدن به اين هدف دانش شرط لازم و مهمي است، ولي مطلقا شرط كافي نيست. نمونه روشن آن مقايسه طولي در جامعه ايران است.

وضعيت دانش و تحصيل ميان جامعه امروز ايران با نيم قرن پيش نشان مي‌دهد كه احتمالا تعداد افراد تحصيلكرده دانشگاهي امروز ما بيشتر از تعداد افرادي است كه در 50 سال پيش سواد خواندن و نوشتن داشتند. ولي اين امر بدان معنا نيست كه پيشرفت مديريتي و سياستي ما نيز به همين نسبت بوده است اگر عقبگرد نكرده باشيم! مقايسه عرضي نيز ممكن است.

به مسائل اقتصادي ايران نگاهي بيندازيم. وضعيت تورم، نرخ ارز، ثبات سياست‌ها، مقررات اقتصادي و... و آن را مقايسه كنيم با افغانستان كه بعيد مي‌دانم تعداد كارشناسان اقتصادي آن به اندازه يك دانشگاه ايران نيز باشد. ولي چرا آنان مي‌توانند اقتصاد باثبات‌تري داشته باشند و ما نه؟ همين ساده‌انگاري ما نسبت به نقش علم است كه گمان مي‌كنيم هر وزيري بايد در حوزه وزارتي خود كارشناس باشد.

همين ساده‌انگاري است كه گمان مي‌كنيم هر كس لقب دكترا را يدك كشيد خيلي فهميده و دانشمند است و همين فرهنگ غلط است كه زمينه را براي سوءاستفاده بسياري فراهم مي‌كند كه با انواع و اقسام ترفندها دنبال مدرك بروند كه گند تعداد اندكي از آنها در آمده است.

نمونه ديگري براي فهم اين ادعا وجود دارد. كساني هستند كه پيش از آمدن بر سرير قدرت حرف‌هاي بسيار درستي مي‌زنند. حرف‌هايي كه نشان مي‌دهد، ريشه مشكلات را فهميده‌اند و دانش كافي نسبت به آن دارند، ولي هنگامي كه وارد قدرت و مسووليت مي‌شوند، به كلي متفاوت عمل مي‌كنند. روشن است كه در اينجا نه بر اساس دانش كه بر مبناي عامل ديگري تصميم مي‌گيرند.

بنابراين هرگونه كوششي جهت آگاه كردن آنان از طريق علم، بيهوده و بي‌ثمر است. آن عامل ديگر چيست؟ عامل ساختاري و بينشي. بينش اگر چه متأثر از دانش است، ولي به نسبت مستقل نيز هست. تابع محض آن نيست. افراد زيادي هستند كه دانش دارند، ولي تبديل دانش به عمل و سياست، بدون بينش ممكن نمي‌شود.

بينش مربوط به فهم از خود، چگونگي ارتباط با ديگران، تجربه‌هاي پيشين و... است. ساختارها نيز مربوط به نيروهاي اجتماعي، شفافيت، قانون‌پذيري يا حاكميت قانون، پاسخگويي و مسائل مالي و... است. در حقيقت افراد طالب قدرت پيش از حضور در قدرت، بر اساس دانش و علم سخن مي‌گويند يا حداقل مي‌كوشند كه چنين كنند. ولي هنگامي كه در موضع قدرت و تصميم‌گيري قرار گرفتند انواع و اقسام متغيرهاي گوناگوني وارد ماجرا مي‌شود كه بر بينش و نيز تصميم فرد اثرگذار است. مسائلي چون موارد پيش‌گفته و نيز موضوع منافع و بقا.

هر پديده‌اي كه پويايي داشته باشد، علاقه‌مند به بقا است. بنابراين تصميمات آن را بايد در چارچوب كوشش براي بقا در نظر گرفت. اگر سياستگذاري بر اساس دانش به بقاي يك صاحب قدرت يا مجموعه سياسي كمك نكند، به ‌طور طبيعي آن مجموعه يا فرد بر اساس دانش مرسوم تصميم نخواهد گرفت.

كساني كه از بيرون به ماجرا مي‌نگرند، گمان مي‌كنند كه آنان دانش ندارند، در حالي كه چنين نيست، آنان در فضايي جز آنچه ما فكر مي‌كنيم و با مفروضاتي متفاوت تصميم مي‌گيرند. اگر بخواهيم نمونه‌هايي از اين ادعا را برشماريم. سياست‌هاي قيمت‌گذاري با تفاوت‌هاي زياد ميان قيمت رسمي و قيمت بازار است كه تقريبا در همه دولت‌هاي پس از انقلاب انجام شده است، در حالي كه همه مي‌دانند كه اين كار نادرست و زيان‌بار است ولي همه آنها با گرايش‌هاي گوناگون سياسي كمابيش يك مسير مشابه را طي كرده‌اند.

آنچه گفته شد به اين معناست كه ديدار با اقتصاددانان و جامعه‌شناسان بد نيست. ولي حتي اگر به احتمال اندك به توسعه و گسترش دانش و مرزهاي علم در دولت منجر شود، باز هم تاثيري بر روند امور ندارد. آنچه نياز جامعه ما است مواجهه قدرت با كنشگران و فعالان مدني و تحت تاثير قرار گرفتن مولفه‌هاي مربوط به بينش و منافع و عوامل ساختاري است.

ارسال نظرات
ناشناس
۲۲:۰۵ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
چون تحریم بین المللی نیست.
ناشناس
۲۱:۴۶ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
چون افراد سر خورد نداره که از دیوار سفارت های بروند و حالا بعد از 40 سال ژست اپوزیسیون بگیرند ....
ناشناس
۲۱:۴۳ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
براش قلاب بگيريد
ناشناس
۲۱:۳۵ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
امریکا،اقتصاد افغانستان را با ثبات کرد.
ناشناس
۲۱:۳۲ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
موازی کاری در همه چی والسلام
ناشناس
۱۹:۴۰ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
وزیر اقتصاد اگه بی سواد هم باشه با خوندن و عمل به همین چند تا کامنت میتونه پیشرفت قابل توجهی به کشور و رونق اقتصادی بده
سید امین
۱۹:۳۲ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
اینکه میگویید علم بیشتر شده است، خیر اصلا اینطور نیست. دانشگاه پولی زیاد شده است. دانشگاهی که پول میگیرد و مدرک میگیرد. دانشگاه دولتی ضعیف شده است. اگر دانشگاه دولتی در راس امور علمی بود، پارتی بازی و پول نبود، آنوقت فارغ التحصیل دکترا واقعا کاربلد میبود. البته که تجربه عملی هم بسیار مهم است. اما در مورد علم من، حرف جناب عبدی را نمی پسندم.
ناشناس
۱۷:۳۰ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
از قول یک کارخانه دار : روزی کارشناس ژاپنی را برای حل مشکلات به کارخانه بردیم .در بدو ورود پایش در چاله ای فرو رفت و پس از بازدید از وی راه حل خواستیم که به پای چاله رفت و گفت تا زمانیکه نسبت به این چاله بی تفاوت باشید مشکلات شما لاینحل باقی می ماند .
ناشناس
۱۷:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
بخدا حتی اگر این مدیران نالایق بتوانند اتاق مجل کار خود را درست جارو بزنند !
ناشناس
۱۶:۱۰ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
عباس عبدی خوب گل به خودی میزنه یعنی همین قیمت 4200 بکنند 15 هزار تومن یکسان سازی سرویس کردن مردم همون اوایل سال 92 که روحانی اومدی افرادی مثل لیلاز عبدی اینها یکسان سازی قیمت ارز میگفتند همین الان وضعیت مردم ترکیدست وضعیت اقتصاد خراب چه یکسان سازی این همه صغرا کبرای آخرش به نتیجه فساد خودشون نتیجه گیری میکنند
ناشناس
۱۵:۴۱ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
در ایام کوپنی اقای دکتر مرندی وزیر بهداشت بود ، میفرمود بعد قضای حاجت دستتان را بشویید ، گفتند صابون کوپنیه نمیرسه ،گفتن با اب خالی بشویید .
گفتن به بچه شیر مادر بدهید ، گفتن با سیصد گروم روغن کوپنی مادر شیر ندارد ، فرمودن مادر اب بخورد به بچه شیر خودش را بدهد . کاملا حق با اقای عبدیست ، بعضی متخصصین در خدمت قدرتند تا علم
ناشناس
۱۵:۳۰ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
یکی از دلایلش نداشتن صنعت در افغانستان هست!
کشوری ک صنعت نداره ، تورم اش کمه و ثباتش بیشتره!
ناشناس
۱۵:۲۴ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
به علت ارتباط با کدخدا همین وبس
ناشناس
۱۵:۱۰ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
برای اینکه مثل ما مملکت غرق فساد نیست
رضا
۱۵:۰۸ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
چون اونها مثل گربه هی از دیوار سفارت اینا اون بالا نمی رند.
ناشناس
۱۵:۰۲ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
اگر مانند ممالک پیش رفته تاریخچه resume مدیران . محققین . استادان دانشگاه و... را برای بررسی و ارزیابی در دست رس عموم قرار دهیم اقای عبدی بهتر خودشان را خواهند شناخت . اگر ایشان بخود زحمت بدهد و تاریخ توسعه و پیش رفت چین . ترکیه . دوبی . کنیا و ...را مطالعه کنند متوجه میشوند که انها بهترین مغز های خود را برای ادامه تحصیل بخارج فرستادن و در عوض ما بهترین مغزهایمان را صادر کردیم و انها را با متخصص کیلویی جایگزین کردیم . و با این استدلال عوام فریبانه سیاسی سعی در لوث کردن مشکلات اقتصادی داریم .
محمد
۱۴:۲۹ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
ایشان که خود را عقل کل می دانند حداقل در این زمینه نیز راه حل ارییه نمایند
ناشناس
۱۴:۲۱ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
چون در افغانستان رسم نیست از دیوار سفارت مردم بالا برند
امید
۱۴:۰۷ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
آقای عبدی چون سی سال تفکر شما در افغانستان حاکم نیست.
ناشناس
۱۳:۳۴ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
جوابش دو كلمه است: قانون بهتر. قانون ما به جاى بهتر شدن بدتر شده
ناشناس
۱۳:۵۱ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
مگر قانون اجرا میشه که بهترش کنند ایوان از پایبست ویران است برادر شما به فکر رنگ کردن ان هستی
ناشناس
۱۳:۱۷ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
برای اینکه خائن تو مملکت زیاده ، یکی بخاطر حزب و گروهش برای رسیدن به قدرت حاضره مملکتو بفروشه ، اون یکی برای اقامت و یکی دیگه هم برای پول
ناشناس
۱۶:۰۱ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
دلواپساهم به اشکال دیگه خیانت می کنند
سینا
۱۳:۱۵ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
برای ایجاد رونق اقتصادی نیار به برنامه ریزی است که برای انهم تیاز به برنامه ریربا تحربه و کاردان است زمانی دکتر میلسیپو امریکایی به ایران امد و برای اقتصاد ایران نسخه پبچید در هر جال نیاز به افراد مچرب می باشد
احسان
۱۳:۰۸ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
جناب عبدی شما برای اینکه یک موضوع را به اثبات برسانید یک موضع دیگر را نفی نه به طور کامل بلکه تقریبا کنار میگذارید / اشکال کار حداقل این است که سیستم مدیریتی کشور به علوم لازم جهت بیشرفت کشور بهاء نمیدهد غیر از علوم برشکی که انهم مجبور به تیعیت از ان است/ مهندس نفت / مهندس اب / مهندس سد / مهندس برق/ مهندس ساختمان/ و هر کدام جایگاه خاصی در اجتماع دارند / مدیریت کشور تا انجا که میتواند خودش را جایگزین تخصص ها میکند و اکنون مشاهده میکنیم که نه اقتصاد درستی داریم نه وضع بیکار حل شده است سخن بسیار است شاید هم کوش شنوا نباشد
ناشناس
۱۲:۵۴ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
دلیلش در جهانی بودن افغانستان و جهانی نبودن ماست، تا به معنی واقعی عضوی از دهکده جهانی نباش و قوانین آنرا رعایت نکنیم، آش همین است و کاسه همین، نمونه بارزش رعایت و یا عدم رعایت FATF است
ناشناس
۱۵:۵۹ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
خنده داراست همین افغانهاکه قاچاقی به ایران میان الان دارن درمی رن چون پول ما رودیگه قبول ندارن
احسان
۱۲:۴۹ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
یکی از امارهایی که همیشه برای نشان دادن پیشرفت در چهل سال گذشته داده میشه اینه که الان چند میلیون دانشجو داریم قبلا چند هزار داشتیم یا متاسفانه رشد علم رو در تعداد مقالات میبینن.
کسانی که کوچکترین تجربه ای در محیط دانشگاه دارن میدونن که جو این روزهای دانشگاههای ما چطوره و تعداد مقالات بی کیفیت ، کپی و بی فایده برای صنعت چند. درصد امار مقالات ما رو تشکیل میده....
من از فرارو درخواست دارم یه مطلب راجع به مهاجرت نیروهای تحصیلکرده و متخصص در چندین سال گذشته و اثرات بلندمدتش بر مملکتون بنویسه و مشخص کنه حدودا چند میلیون ایرانی دارن خارج از کشور زندگی می کنن و دلیل اصلی مهاجرتشون چی بوده شاید انتشار این مساله بعضی ها رو از شعار الکی و پوچ دادن و توهمات خارج کنه..
ناشناس
۱۲:۴۷ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
بسیار بدیهی است :



اقتصاد ایران تا وقتی نهاد های فراقانونی وجود دارند بی قانون بی ثبات و باری بر دوش کشور است
محمد
۱۴:۲۶ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
یک چیزی بعنوان فرا قانونی شنیدید وآنرا مطرح می کنید ولی یک بررسی سر انگشتی هم نماید این سازمان ها وشرکت ها بسیار محدود هستند ولی بقیه عموما" در اختیار دولت هستند .همان که دوستنان اشاره داشتن یکی از دلایل اصلی تحریم وفشار های خارجی ودیگری نداشتن عزم کافی برای بسامان رساندن طرح ها وبرنامه های تدوین شده است
ناشناس
۱۲:۴۴ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
می فرماین اقایون عواقب قیمت گذاری 4200 تومنی دلار را متوجه بودن و این کار را کردن ؟
حسین
۱۲:۴۱ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
چون افغانستان تحریم نیست چون در تعامل با جهان است نه جنگ و درگیری
ناشناس
۱۴:۴۰ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
توی افغانستان جنگ و درگیری نیست؟!!
ناشناس
۱۶:۰۲ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
اگر تحریم نیست و در تعامل با جهان است و اقتصادش بهتر از ماست , چرا شما نمیری اونجا زندگی کنی ؟؟؟ چرا واقعأ ؟؟؟
ناشناس
۱۸:۲۸ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
چون آمریکا تعیین میکنه که در افغانستان چی باشه و چی نباشه ....مثلا الان لازمه داعش به افغانستان منتقل بشه و ارتش افغانستان داره هر روز یک بخشی از کنترل کشور رو از دست میده.... پس حق داره پول با ارزش تری داشته باشه
ناشناس
۱۲:۳۴ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
نه جانم دوباره به بیراه زدی فقط فساد و رانت است و نبود شفافیت که درامد کشور به دست چه کسانی میرسه که برای مردم در اخر باید 400 درصد از ارزش پولش هم از میان بره توصیه میکنم کمتر ماسمالی کنید و بعید میدانم که ندانید که چه شده
ناشناس
۱۲:۳۲ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
بسیار عالی ودرست ولی افسوس که امیدی به اصلاح امور نیست
من
۱۲:۲۸ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
جناب عبدی مگر تصدی مبنای تصدی پست ها بر مبانی دانش است؟!
ناشناس
۱۲:۱۵ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
براي اينكه به آن حد بزرگ نشده است كه گرگ ها به جانش بيفتند.
ناشناس
۱۵:۵۵ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
بهتراست بفرمائید مثل مادائم درست درلانه زنبورنمی کنند
ناشناس
۱۷:۲۴ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
خیلی توهم بزرگ بینی دارید
ناشناس
۱۲:۱۴ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
چون اونا جاسوس و خائن اینقدر ندارن که در ایران دارن به کشور خدمت میکنن.
ناشناس
۱۹:۳۲ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
درسته و همچنین مردم و‌ اقتصادش احساسی نیست