به گزارش ایلنا، محمدرضا اربابی با اشاره به برخی چالش ها و خلاءهای صنعت ترجمه در ایران افزود: یکی از این خلاءها، موضوع آموزش و تربیت مترجم است، امروزه آموزش ترجمه به صورت آکادمیک انجام می شود و شاهد تدریس حداقل ترجمه یک زبان در دانشگاه ها و مراکز آموزشی آزاد هستیم اما خروجی کار، مطلوب و مناسب نیست.
وی با بیان اینکه اغلب فارغ التحصیلان رشته ترجمه، دچار بحران اشتغال هستند، افزود: همین مساله باعث می شود این افراد قادر به رفع نیازهای بازار نبوده و بازار این کار به دست غیر متخصصان افتد.
اربابی با اشاره به وجود دست های بیگانه در بازار ترجمه ادامه داد: یکی از بزرگترین دلایل این مساله، نبود یک نهاد صنفی در این حوزه است تا بتواند ساز و کار صلاحیت بخشی افراد را برای ترجمه با اتکا به استانداردهای بین المللی ایجاد کند.
میدان انقلاب، نماد ترجمه های زیرزمینی
وی میدان انقلاب تهران را نماد ترجمه های زیرزمینی دانست که افراد در آن بدون مجوز اقدام به ترجمه می کنند و اظهار داشت: ترجمه جزء مشاغل آزاد است و هر کسی می تواند در این حوزه فعالیت کند بنابراین وقتی افراد مجبور به اخذ مجوز برای ترجمه نباشند، نتیجه چیزی می شود که اکنون شاهد آن هستیم.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی مترجمان تهران با بیان اینکه اکنون شاهد بسیاری از ترجمه هایی هستیم که فاقد کد «آیسیک» هستند، توضیح داد: «آیسیک» یک کد جهانی برای تمام فعالیتهای اقتصادی است که در بسیاری از کشورها برای تعریف حوزه فعالیت اشخاص و شرکت ها استفاده می شود، در ایران نیز این استاندارد توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تعریف محصولات در بخش صنعت و خدمات تدوین شده و مورد استفاده قرار گرفته است.
وی گفت: چندی پیش در یکی از جلسات کارگروه صیانت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان به این موضوع اشاره شد که چگونه ممکن است یک مترجم 19 ساله، 90 کتاب ترجمه کرده باشد، البته پاسخ مشخص است که این کار با کمک دست های بیگانه و بدون نظارت امکان پذیر است از این رو تا زمانی که فعالیت های حوزه ترجمه از کانال اصلی و درست صورت نگیرد و نظارتی بر آن نباشد، شاهد ترجمه هایی از این دست خواهیم بود.
اپیدمی مترجم شدن هنرمندان و بازیگران
اربابی به اپیدمی ترجمه کتاب در بین هنرمندان و بازیگران اشاره کرد و اظهار داشت: بازیگر خواننده، خواننده مترجم و مترجم بازیگر می شود، دلیل آن هم وجود ناشری است که اقدام به انتشار چنین کتابی می کند.
وی افزود: چنین ناشرانی بی توجه به فرایند ترجمه و تنها برای کسب سود، ترجمه هایی از این دست را با تصویری از یک بازیگر و یا هنرمند روی جلد کتاب منتشر می کنند و به این ترتیب باعث رونق کار خود می شوند تا جایی که شاهد بوده ایم چنین کتابی حتی جایزه کتاب سال را هم از آن خود کرده است.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی مترجمان تهران با تاکید بر ارزیابی ترجمه کتاب ها گفت: این کار نیاز به قانون ندارد و جامعه باید خود به این سمت حرکت کند که چه کتابی دارای چه ترجمه ای است، هرچند شایسته است چنین ترجمه هایی توسط دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد تا خروجی آن نیز مشخص شود.
به گفته وی، در صورتی که بتوان نقدهایی خوب و چالش برانگیز بر ترجمه هایی از این دست داشت، دکان چنین کاسبی هایی تعطیل خواهد شد.
سرخوردگی مترجمان از فعالیت در این حوزه
وی سرخوردگی مترجمان از فعالیت در حوزه ترجمه را یکی دیگر از چالش های این صنعت دانست و گفت: افراد زیادی وارد این حرفه می شوند اما یا توانایی حضور در بازار کار ترجمه را ندارند و یا بازار کار آمادگی جذب آنها را ندارد.
به گفته اربابی، اکنون حدود 50 هزار نیروی کار آماده به خدمت در حوزه ترجمه وجود دارد که به دلیل شفاف نبودن گردش کار این حوزه و نبودن حمایت های لازم از آنها، فعالیتی ندارند.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی مترجمان تهران به نجف دریابندری مترجم و نویسنده معاصر به عنوان یک مترجم اشاره کرد که با وجود سن بالا هنوز بیمه تامین اجتماعی نیست و از نظر مالی هم تامین نمی باشد.
وی افزود: وظیفه نظام صنفی این است که با بهره گیری از مترجمان مشکل آنها را رفع کند.
رشد قارچ گونه وبگاه های ارائه دهنده خدمات ترجمه
اربابی با اشاره به دشواری های اخذ مجوز برای ارائه فعالیت های ترجمه ادامه داد: در چنین شرایطی شاهد رشد قارچ گونه سایت ها و وبگاه های ارائه دهنده خدمات ترجمه هستیم که بدون مجوز فعالیت می کنند.
وی افزود: انجمن صنفی مترجمان تهران سال 94 با مذاکره ای که با مرکز رسانه های دیجیتال و «ای نماد» داشت برای چنین وبگاه هایی محدودیت ایجاد کرده است.
«ای نماد» نشانه‌ای است که از طرف مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران به عنوان تاییدیه به فروشگاه‌های اینترنتی داده می‌شود.
این نشانه به کسب و کارهای مجازی (کسب و کار اینترنتی و موبایل) با هدف ساماندهی، احراز هویت و صلاحیت آنها اعطا می شود.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی مترجمان تهران اضافه کرد: در سال 1393 انجمن صنفی مترجمان تهران با مجوز رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و با هدف حفظ حقوق و منافع مشروع و قانونی و بهبود وضع اقتصادی مترجمان تاسیس شد.
به گفته اربابی، این انجمن در راستای تحقق اهداف کلان صنعت ترجمه و به منظور احقاق حقوق حقه مترجمان، کارآفرینی، ارتقای اقتصاد دانش بنیان در حوزه صنعت ترجمه و همچنین ایجاد فضای همگرایی اثربخش میان اجزای صنعت ترجمه تشکیل شده است.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی مترجمان تهران با بیان اینکه این انجمن عضو فدراسیون بین المللی مترجمان است، گفت: انجمن های صنفی به موجب قانون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، باید در هر شهر تاسیس شوند اما قرار است انجمن صنفی مترجمان تهران در مجمع عمومی درباره تغییر قلمرو از شهر به استان تهران تصمیم گیری شود.
وی وضعیت ترجمه در سایر استان ها و شهرها را هم به مراتب بدتر از تهران توصیف کرد و ایجاد یک کانون و اتحادیه سراسری ویژه صنف مترجمان را برای رفع مشکلات و چالش های این حوزه ضروری دانست.