جوان نوشت:
آتش به اختيار، عبارتي است که رهبر معظم انقلاب نخستين بار چهارشنبه هفته پيش و تنها چند ساعت پس از حملات تروريستي تهران در ديدار دانشجويان از آن استفاده کردند؛ جمله‌اي که بار غافلگيرکنندگي نسبتاً زيادي داشت.
کليدواژه «آتش به اختيار» در فضاي مجازي و رسانه‌اي با برداشت‌ها، تعابير و تفسير‌هاي متفاوت و حتي بعضي جاها مضحکانه و مغرضانه زيادي رو‌به‌رو شد. نمونه اين تفاسير يادداشت محسن کديور بود كه نوشته بود: «آتش به اختيار تشويق به اعمال خودسرانه و تقابل منتقدان، با دولت و جمهوريت قلمداد شده است!»
اين در حالي است که اين کليدواژه دقيقاً معنايي برعکس چنين تفاسيري دارد، يعني کار بر مدار «آتش به اختيار» مکمل دولت است، يعني پيگيري آرمان‌ها و مطالبات به‌طور خودانگيخته و خارج از محدوده‌ها و حصارهاي ارگان‌ها و نهادهاي دولتي و رسمي و حکومتي. «آتش به اختيار» يعني اعتلا و ارتقاي انقلابي‌گري از سطح حاکميتي به قله مردمي.
رهبر معظم انقلاب طي سال‌هاي اخير نسبت به نفوذ دشمن در دستگاه‌هاي کشور هشدار دادند و برخي اين هشدارها را جدي نگرفتند، نفوذ بيش از همه در مباحث و مراکز فرهنگي خود را نشان داده بود تا جايي که ايشان در تحليل شرايط، عبارت ولنگاري فرهنگي را به کار بردند، حالا اما ايشان از اختلال در دستگاه‌ها لب به گلايه گشوده‌اند: «گاهي اوقات احساس مي‌شود دستگاه‌هاي مرکزي فکري و فرهنگي و سياسي دچار اختلالند و تعطيلند.»
اين اختلال سبب شده اين‌بار رهبر انقلاب صريح‌تر از قبل سخن بگويند: «همه هسته‌هاي فکري، فرهنگي، عملي و جهادي هر کدام کار کنند؛ مستقل، آتش به اختيار باشند. البته قرارگاه مرکزي دستور مي‌دهد اما چنانکه قرارگاه مرکزي اختلال دارد، شما افسران جنگ نرم، آنجا آتش به اختياريد.»
امام امت درباره تفاوت کار در فضاي مجازي و حقيقي هم سخن گفته‌اند: «فضاي مجازي چيز خوبي است، فرصتي است اما کافي نيست. بعضي‌ها چسبيده‌اند به فضاي مجازي - توئيتر و مانند اينها- براي اينکه پيام‌هاي‌شان را برسانند، اين فايده ندارد؛ تخاطب واقعي لازم است، ميزگرد لازم است، سخنراني لازم است، نشريه لازم است، بحث‌هاي دو نفره و سه نفره لازم است، جلسات تحليل لازم است؛ اين‌جور با مخاطبان‌تان بنشينيد و مانند اين کارها.» اما اين جمله کوتاه آتش به اختياريد، فرمان يک فرمانده است که به نوعي نسبت به کنشگري برخي دستگاه‌هاي مرکزي اميد زيادي ندارد.
رهبري معظم انقلاب هميشه باز‌ترين سخنان خود را در ديدار دانشجويان بيان مي‌کنند و اين‌بار پس از نااميد شدن از خيل ژنرال‌هاي کت و شلواري، عبا و عمامه‌اي خطاب به آخرين اميدهاي‌شان، عبارت آتش به اختياريد؛ اعلام مي‌کنند، يعني منتظر دستور نباشيد و حرکت کنيد. رهبري با اين فرمان جواز دادند بي‌اذن و بي‌بهانه حرکت کنيد و اين حرکت مستلزم رشد و انديشه‌اي است که تنها در روح عدالتخواه و خارج از مصلحت دانشجويان موجود است.
مطالبه رهبر انقلاب، نظارت بر مسئولان است
مسعود ده‌نمکي، کارگردان فيلم «اخراجي‌ها» در اين‌باره گفت: «سخنان رهبري معظم انقلاب همان تفسير سخنان امام خميني(ره) در وصيتنامه ايشان است که جوانان حزب‌اللهي و انقلابي را مخاطب قرار مي‌دهند و سفارش مي‌کنند که اگر کوتاهي از سوي نهادها، ارگان‌ها و دستگاه‌هاي مختلف دولتي و حکومتي مشاهده کردند، ساکت ننشينند و خود رأساً عهده‌دار وظيفه نظارتي باشند.
معناي اين حرف اين است که نسبت به انحراف، فساد، رخوت، بي‌عملي و بي‌عرضگي دستگاه‌هايي که از بودجه‌هاي عمومي استفاده مي‌کنند و علي‌القاعده بايد در خدمت مردم و آرمان‌هاي اصيل انقلاب باشند، منفعل نباشند.
حضرت امام مي‌دانستند که برخي مديران نهادها و مراکز مختلف دچار ضعف هستند و ضعف آنها همه دستگاه و سيستم را دچار اختلال مي‌کند و اگر قرار باشد دستگاه‌ها مختل شوند آرمان‌هاي مردمي که هزينه داده‌اند و شهيد داده‌اند پاي بي‌عملي اين مديران ذبح مي‌شود.»
به عقيده کارگردان اخراجي‌ها حضرت امام(ره) حساسيت جوانان انقلابي را ضامن زنده بودن و بقاي ارزش‌هاي انقلاب اسلامي در جامعه مي‌دانستند، از اين منظر سخنان اخير رهبر معظم انقلاب خيلي تازگي ندارد و ايشان فقط از عبارتي استفاده کرده‌اند که تا به حال بي‌سابقه بوده است، موضوع امر به معروف و نهي از منکر در جامعه يک واجب عمومي است و بيش از همه مخاطب امر و نهي در جامعه اسلامي مسئولان هستند، برخي در طول انقلاب فکر کردند مخاطب امر به معروف و نهي از منکر فقط مردم کوچه و بازار هستند و مسئولان بايد آن بالا بنشينند و فقط مردم هستند که نياز به ارشاد دارند در صورتي که مسئولان بيش از مردم نيازمند تذکر هستند و لازم است مردم در قبال خطا و انحراف آنها واکنش نشان دهند.
ده‌نمکي سخنان اخير رهبر معظم انقلاب در به کار بردن عبارت آتش به اختيار براي دانشجويان را عيان‌ترين فراخوان پيشوا و امام امت مي‌داند؛ فراخواني که به گفته کارگردان اخراجي‌ها اگر پيش از اين قدري احتياط‌آميز بيان مي‌شد در بيانات اخير رهبري اين احتياط کنار گذاشته شده، چراکه ايشان اخلال در مراکز فرهنگي را در شرايط بدي تشخيص داده‌اند. احساس رهبري اين است که دستگاه‌هاي فرهنگي در انجام مسئوليت‌هاي خود به نوعي کوتاهي مي‌کنند.
وي به بيانات بيش از 20 سال پيش رهبر معظم انقلاب که در سال 75 درباره خواص و عوام ايراد شد، اشاره کرد و توضيح داد: دانشجويان و طلاب جزو خواص جامعه محسوب مي‌شوند و طبيعي است که نسبت به عوام جامعه از درک، بصيرت و شناخت بهتري برخوردار هستند و مي‌توانند به درک دقيق و صحيحي از عبارت آتش به اختيار در بيانات رهبر انقلاب نائل شوند.
امام امت حجت را بر جوانان تمام کردند
جمال شورجه، کارگردان سينما در اين‌باره گفت: رهبر معظم انقلاب با عبارت «آتش به اختيار» حجت را بر مؤمنان و انقلابي‌ها تمام کردند، هر جا که جلوي حرکت‌هاي انقلابي سد مي‌شود نبايد ساکت بود و بايد آرمان‌هاي انقلاب را از مسئولان مطالبه کرد، چند سال است که رهبر معظم انقلاب درباره نفوذي‌ها هشدار مي‌دهند. نفوذ به يکي از ارکان سياسي کشور نشان مي‌دهد که سخنان رهبر معظم انقلاب جدي گرفته نشد.
روحيه غيرانقلابي برخي مسئولان مي‌تواند منجر به حوادث تلخ‌تري در جامعه شود. بايد جلوي اين نفوذ گرفته شود. اگر بنشينيم به هواي مذاکره هم سرمان کلاه مي‌رود و هم وقت‌مان را تلف مي‌کنيم و هم دودستگي در جامعه ايجاد مي‌شود. اگر قرار است مذاکره هم بکنيم بايد با دست پر و روحيه انقلابي به عرصه برويم نه با روحيه از پيش‌بازنده و نه با روحيه بزدلانه، برخي هنوز سرشان را زير برف برجام کرده‌اند و نمي‌بينند که چه اتفاقي افتاده است.
اين سينماگر اضافه کرد: «آتش به اختيار» يعني به پاره‌اي از مسئولان ديگر اميدي نيست، آتش به اختيار يعني داعش نبايد در منطقه امنيت داشته باشد، بايد از موشک‌هاي خاک خورده استفاده کرد و به گفته سردار مقتدر سپاه، سردار سلامي هزاران برابر بيشتر بر مزدوران و نفوذي‌ها خسارت وارد کرد تا جرئت آتش‌افروزي همچون واقعه تلخ 12 رمضان را نداشته باشند، امام امت حجت را بر همه‌نيروهاي انقلابي در سراسر کشور تمام کرد.
شورجه در ادامه تأکيد کرد: «آتش به اختيار» يعني شورجه اگر مي‌بيند مسئولان سيما در خصوص سريال موسي کليم‌الله مماشات مي‌کنند و کم‌کاري نشان مي‌دهند دست روي دست نگذارد، تمام ملت بايد به فرموده مولوي امام امت چشم و گوش‌شان اطلاعاتي و عملياتي شود و همه مردم خود را سرباز هوشيار و بيدار نظام بدانند و هيچ نيروي نفوذي خود را از ديد عقاب‌گونه ملت و جوان‌هاي انقلابي در امان نداند.