فرارو- پس از گذشت دو روز از انتشار گزارشی تکان دهنده از گورخواب ها واکنش های گسترده در شبکه های اجتماعی و افکار عمومی به این گزارش شده است. مقامات کشور نیز یکی پس از دیگری نسبت به آن واکنش نشان دادند. اظهار نظرهایی که از سوی برخی روزنامه ها، سیاسی تفسیر شد.
به گزارش فرارو، پس از آن که روز گذشته حسن روحانی رییس جمهور درباره گزارش روزنامه شهروند دراباره گورخواب های آرامستان نصیر آباد اظهار نظر کرد و آن را برای مردم و دولت غیر قابل تحمل دانست.
برخی دیگر از سیاستمداران نیز وارد گود شدند و در این باره سخن گفتند.
حسن روحانی روز گذشته با اشاره به نامه اصغر فرهادی که از شرایط گورخواب ها اظهار شرمساری کرده بود، گفت: «چه کسی می‌تواند در جامعه بزرگی مثل ایران ببیند عده‌ای از هم نوعانش که آسیب اجتماعی دیدند شب به خاطر بی‌پناهی به قبر پناه ببرند.»
رئیس‌جمهوری با تأکید بر اینکه این مسأله برای دولت و مردم قابل تحمل نیست، بیان کرد: «برای حل چنین موضوعاتی همه باید یکپارچه شویم و از مسائل جناحی و اختلافات دست برداریم و مشکلات اساسی کشور را مدنظر قرار دهیم. برای حل مشکلات همه باید دست به دست هم بدهیم.»
روحانی با بیان اینکه برای رسیدن به رستگاری همه باید به صحنه بیاییم یادآور شد: «باید مردم را به خیر و نیکی دعوت کنیم و جلوی منکر و فساد بایستیم. یکی از وظایف مهم احزاب، گروه‌ها، سمن‌ها، تشکل‌ها، روزنامه‌ها، مجلات، سایت‌ها و رسانه‌ها مقابله با فساد باید باشد. اگر همه به صحنه بیاییم و بازرسی و نظارت عمومی را که اسلام تحت دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر مقرر کرده، به خوبی استفاده کنیم می‌بینیم قدرت مردم بالاتر از دادگاه‌ها، بازرسی‌ها، دیوان‌ها و ارزیابی‌هاست.»
اظهارات روحانی با واکنش هایی در فضایی مجازی روبه رو شد و برخی انتقادهای دیگر از سوی سیاستمداران را بر انگیخت.
جدی ترین انتقاد از سوی شهردار تهران مطرح شد. محمد باقر قالیباف در یادداشتی نوشت: «گزارش دیروز درباره بی‌خانمان‌هایی که در گورستان اطراف شهریار می‌خوابند، آن‌قدر تلخ و گزنده بود که فکر و ذهن هر هم‌وطنی را به خودش مشغول می‌کند. مردم ما حق دارند که مسئولان خود را در این زمینه بازخواست کنند و مسئولان باید شرمگین وجود چنین حقایقی در جامعه باشند. مسئولان باید این آسیب‌ها و معضلات را از نزدیک ببینند و با آنها زندگی و برای آنها چاره‌اندیشی کنند نه آنکه بعد از انتشار وسیع در فضای مجازی از نامه یک هنرمند از آن فجایع مانند گورخوابی مطلع شوند.»
این سخن کنایه ای به حسن روحانی بود که در واکنش خود به مسئله طوری سخن گفته بود که گویی از نامه اصغر فرهادی از مسئله و و وجود گورخوابی در کشور خبر دار شده است.
قالیباف در ادامه یادداشت خود نوشت: «همه دولت‌ها درباره این زخم کهنه نقش دارند اما قطعا این معضلات محصول نوع نگاه سرمایه‌داری و اشرافی در اداره کشور و جامعه است؛ گورخوابی بخش عریان و عیان این معضلات است و این مدل مدیریت کشور آسیب‌ها و معضلات پنهانی نیز به همراه خود دارد که ضربات کاری‌تری بر پیکره این نظام وارد می‌کند.»
قالیباف با وجود کنایه به روحانی تاکید کرد: «سوءاستفاده از درد مردم در دعواهای سیاسی ظلم است اما سخن‌نگفتن و ریشه‌یابی‌نکردن این معضلات هم صرفا با بهانه برچسب سیاسی‌زدن ظلم دیگری است. با همه توان تلاش کنیم تا مردم‌داری را جایگزین سرمایه‌داری کنیم.»
موضع گیری سیاسی دیگری که پس از این انتشار گزارش صورت گرفت، از سوی سعید جلیلی بود.
این عضو شورای عالی امنیت ملی در اظهار نظری به ماجرای حقوق های نجومی اشاره کرد و گفت: «هیچ جای انقلاب این نبود کسانی که حقوق نجومی گرفتند را ذخیره نظام معرفی کنیم، لذا حقوق‌های نجومی متکاثران به اندازه کارتن خوابی مستضعفان مایه شرمساری است.»
او تاکید کرد: «نگاه لیبرال سرمایه‌داری که ذات آن افزایش فاصله‌ی فقیر و غنی است، نمی‌تواند حامی مظلومین و فقرا باشد.»
واکنش روزنامه هادر میان روزنامه ها نیز عکس العمل های متفاوتی به موضوع دیده می شود. روزنامه کیهان در شماره امروز خود گزارشی از ماجرا منتشر کرده است. این روزنامه اما توضیحاتی نیز ارائه کرده است.
کیهان نوشته است: «ورود به دام اعتیاد ابتدای بسیاری از حوادث ناگوار است که ممکن است بی‌خانمانی و آوارگی یکی از آنها باشد. در این بین آنچه نباید مورد غفلت قرار گیرد سهم داشتن سازمان‌ها و مجموعه‌های مختلف در قبال معضلات اجتماعی است، از مقابله با رواج اعتیاد تا درمان درست و اصولی و رایگان معتادان گرفته تا برنامه‌‌ریزی صحیح برای اسکان افراد بی‌خانمان چه معتاد و چه غیر آن و در واقع نمی‌توان یک مجموعه یا سازمان را به تنهایی مقصر دانست.»
کیهان همچنین معتقد است "انعکاس معضلات اجتماعی هرچند کاری بدون ایراد و معمول است اما نباید به گونه‌ای باشد که موجب سوء استفاده بدخواهان و دشمنان شود."
اما این روزنامه در پایان با اشاره به پرداختن مسئولان به مسائل حاشیه ای نوشته است: «از برخی مسئولان باید پرسید آیا جاروجنجال برای لغو یک کنسرت و چند روز پرداختن به آن مهم‌تر است یا رسیدگی به بی‌خانمانی و غفلت از درمان معتادان؟ سوال دیگر از آنهایی که ریشه برخی کم‌کاری‌ها را در نداشتن بودجه و اعتبار می‌دانند اینکه با یک حقوق نجومی برخی مسئولان بی‌درد چند گرمخانه برای نیازمندان میتوان ساخت؟»
از سوی دیگر روزنامه وطن امروز در گزارشی با عنوان "هولوکاست بینوایان" به برخی موضع گیری ها درباره عقیم سازی کارتن خواب ها برای کنترل جمعیت آن ها به شدت انتقاد کرده است. این روزنامه نوشته است "نجومی‌ها را عقیم کنید!"
روزنامه های اعتماد و شرق نیز در دو گزارش مجزا از سیاسی شدن ماجرای "گورخواب ها" اظهار نگرانی کرده اند.
اعتماد در این باره نوشت: «آن روز كه گزارش گورخوابي نصيرآباد شهريار در روزنامه شهروند منتشر شد، يقينا خبرنگار به دنبال سوژه براي چهره‌هاي سياسي نبود. او به دنبال حل معضلي اجتماعي بود كه براي پديد آمدن آن نه يك سال، نه دو سال بلكه چندين سال بايد میگذشت تا وضعيت كشور را به آنجايي برساند كه مردمان آن جايي بهتر از گورهاي كنده شده براي زندگي نيابند. عكس‌هاي مردماني كه در حوالي همين پايتختي كه مسوولان كشور به دو دسته له و عليه دولت تقسيم میشوند، به قبرستان پناه برده‌اند، اگر براي ما جاي حيرت داشت براي بعضیها جاي سوژه‌سازیهاي هميشگي را خوب باز كرد. چهره‌هايي كه بر هركدام میتوان برچسب مخالف دولت را زد ظرف چند ساعت، چه خوب از عكس شهروند بهره گرفتند و آن را دست مايه‌اي براي اعلان مخالفت‌هاي خود ساختند.»
روزنامه شرق نیز با اشاره به سخنان قالیباف درباره "گور خواب ها" این اظهارات را در راستای سیاسی شدن ماجرا دانست.
شرق در گزارشی نوشته است "محمدباقر قالیباف، شهردار تهران که زمزمه بازگشت دوباره‌اش به انتخابات ریاست جمهوری جدی شده است، دیروز به بهانه ماجرای گورخواب‌ها به دولت و شخص رئیس جمهوری حمله کرد. در حالی که وزیر کشور گفته است مسئله گورخواب‌ها به شهرداری مربوط است و متولی جمع‌آوری گورخواب‌ها و کارتن‌خواب‌ها شهرداری و وزارت رفاه است."
از سوی دیگر روزنامه دنیای اقتصاد که تریبون معتقدان به اقتصاد بازار آزاد است، در سرمقاله خود به این موضوع پرداخت.
علی دادپی در سرمقاله دنیای اقتصاد نوشت: «از بی‌خانمانی تا گورخوابی راهی نیست. وقتی آدم‌ها بی‌خانمان میشوند دیگر جایی ندارند. اینجاست که زیرپل‌ها، کانال‌ها، گورها و اماکن عمومی دیگر محل پناه افرادی می‌شود که در جامعه بی‌پناه مانده‌اند. ایشان معمولا کار دائمی ندارند و از اعتیاد و سایر دردهای اجتماعی رنج می‌برند.»
به نوشته دادپی "در ایران مردم نشان داده‌اند که از هزینه کردن برای باورهای مذهبی که شامل کار خیر هم هست، دریغی ندارند. پس وقتی می‌گوییم برای مبارزه با بی‌خانمانی، فقر و اعتیاد منابعی نداریم در واقع داریم اعتراف می‌کنیم که نهادها و ادارات مسوول کار خود را به درستی انجام نداده‌اند. مدیریتی در کار نیست و جامعه برای حل این مساله وارد عمل نشده است. بی‌خانمی امروز نتیجه تمرکزگرایی در همه ارکان زندگی اقتصادی-اجتماعی است."
در پایان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد آمده است: «این روزها گزارش‌های بی‌خانمان‌ها و گورخوابی وجدان‌ها را آشفته کرده است، فراموش نکنیم برای مبارزه با معلول باید علت را پیدا و آن را حذف کرد و به خاطر بیاوریم که دولت و بوروکراسی فربه‌اش مبارزه با فقر را می‌تواند هدایت کند، ولی نمی‌تواند مجری آن باشد.»