تمدید مذاکرات دور از انتظار نیست

فرارو- "تمدید مذاکرات هسته ای نشانه ای از اراده برای توافق است." یک کارشناس مسایل بین الملل با بیان این مطلب گفت: انتظار می رود که طرفین با تعدیل خواسته‌های خود امکان حصول نتیجه تا دهم تیر را فراهم کنند.

دیپلمات های ایرانی و اعضای 1+5 همه تلاش خود را می کنند که تکلیف پرونده هسته ای در موعد مقرر -10 تیر ماه- روشن شود اما با نزدیک شدن به این تاریخ زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال تمدید مدت آن شنیده می شود.

عباس عراقچی معاون بین الملل وزیر امور خارجه کشورمان روز چهارشنبه ششم خرداد هنگام ورود به فرودگاه وین گفت که «مذاکرات تا مهلت دهم تیرماه ادامه پیدا خواهد کرد و ممکن است حتی فراتر از آن هم برود. ما مقید به زمان نیستیم بلکه مقید به این مسئله هستیم که یک توافق خوب با جزییاتی که مطلوب ماست حاصل شود، هرچند زمان زیادی طلب کند.»

او همچنین گفت بود «وقتی کار نگارش پیش‌نویس تمام شود و مورد موافقت قرار گیرد، توافق نهایی را خواهیم داشت و این کاری است که هنوز ما در نقطه‌ای نیستیم که بتوانیم بگوییم که به سرعت تمام می‌شود. ... هرچه به مراحل آخر مذاکرات نزدیک‌تر می‌‌شویم بحث‌ها جدی، پیچیده و جزیی‌تر می‌شود. در این دور از گفت‌وگوها همه موضوعات روی میز است و ما همه را هم‌زمان پیش می‌بریم. موضوع تحریم‌ها، مسائل مربوط به هسته‌ای، جدول زمانی و بحث کمیسیون مشترکی که باید برای پیگیری این مسائل شکل بگیرد، موضوعاتی است که همزمان روی میز است».

سفیر فرانسه نیز پیش از آن گفته بود که «به احتمال خیلی زیاد» طرف‌ها موفق نخواهند شد طی پنج هفته پیش رو و حتی بعد از آن به توافق نهایی برسند.

به گفته او "کار فنی زیادی باقی‌مانده و این بدین معناست که هرگونه تفاهمی که حاصل شود می‌تواند هم‌چنان پر از ابهام باقی بماند".

یک مقام نزدیک به تیم مذاکره کنده هسته ای نیز پس از آنکه محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان با جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در ژنو دیدار کرد، گفت که « اگر بخواهیم تا ۱۰ تیرماه به نتیجه برسیم باید کار فشرده ای انجام دهیم. اما فعلا بحث تمدید مطرح نیست ولی برای ما توافقی که منافع کشور را تضمین کند مهم است و تحت فشار تاریخ خاصی قرار نداریم.»  ‌

مجید تخت روانچی  معاون آمریکا و اروپا وزارت خارجه هم به تازگی با تاکید بر اینکه اراده ایران به پیش بردن مذاکرات برای دست یافتن به یک توافق خوب و قابل قبول است، گفت: «چنانچه طرف مقابل رویکرد زیاده خواهانه نداشته باشد، تا پایان مهلت اعلام شده مذاکرات به نتیجه خواهد رسید.» وی در عین حال تاکید کرده بود که «ما برای دستیابی به توافق جامع تحت فشار زمان نخواهیم بود.»

بر این اساس هنوز هم احتمال تمدید مذاکرات وجود دارد اما باید دید که این تمدید احتمالی امیدوار کننده است یا نشانه ای از به نتیجه نرسیدن است.

داوود هرمیداس باوند کارشناس مسایل بین المللی در گفت و گو با فرارو ضمن تاکید بر این که انتظار می رود مذاکرات هسته ای با اعضای 1+5 در موعد مقرر به نتیجه برسد، گفت: اشاراتی به احتمال تمدید برای یک دوره کوتاه شده است که خیلی نگران کننده نیست.

وی افزود: در شرایط کنونی که عمده اختلافات باقی مانده به مساله بازرسی های نظامی مربوطه می شود لازم است که تا حدودی مواضع خود را تعدیل کرده و اجازه بازرسی از برخی مراکز مثل پارچین که پیش از این نیز دو بار بازرسی شده است بدهیم.

این کارشناس مسایل بین المللی ادامه داد: ما باید شرایط کشور و جایگاه خود را در این مذاکرات به درستی درک کرده و بدانیم که سوء مدیریت های هشت ساله، تحریم های پی درپی، استراتژی خارجی تهاجمی و نگاه به شرق که شکست خورده و ما را در یک تنگنای اقتصادی قرار داده است. با درک این شرایط خواهیم دانست که به خروج از این بن بست نیاز داریم و برای این خروج باید مواضع خود را تعدیل کنیم.

وی با تاکید بر این که در غیر این صورت با پیامدهای آن مواجه خواهیم شد، گفت: ادامه وضعیت کنونی و اضافه شدن تحریم های بیشتر از جمله این پیامدهای نگران کننده است.

باوند همچنین گفت: طرف مقابل نیز باید تا حدودی خواسته های خود را تعدیل کند تا مذاکرات به نتیجه برسد. از آنجایی که مصالح طرفین با توجه به شرایط منطقه، درگیری های داخلی با گروهای تندرو و  ... بر به نتیجه رسیدن مذاکرات است باید خوشبین بود که به نتیجه مورد نظر دست یابند.

وی در پاسخ به این که آیا تمدید احتمالی از میزان خوشبینی ما می کاهد یا خیر؟ گفت: به اعتقاد من تمدید مذاکرات برای یک دوره کوتاه دور از انتظار نیست. اشاراتی که مقامات ایرانی داشته اند و وضعیت جسمانی جان کری موجب می شود که این احتمال قوی باشد اما مشکلی ایجاد نمی کند زیرا نشانه ای از عزم و اراده ایران و اعضای 1+5 برای به نتیجه رساندن مذاکرات، است.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه تمدید زمان مذاکرات از اعلام شکست آن یا بی نتیجه ماندن اش گزینه بهتری است، گفت: اگر توافق حاصل نشود و مذاکره کنندگان نیز قصد تمدید زمان را نداشته باشند؛ دو گزینه دیگر خواهیم داشت. اول اینکه اعلام کنند مذاکرات شکست خورده که پیامدها منفی آن را خواهیم دید. گزینه بعد نیز این است که مانند دوران پیش از دولت یازدهم بگویند مذاکرات بی نتیجه مانده است و در این صورت نیز احتمالا تحریم های بیشتری اضافه می شود. بر همین اساس باید از تمدید مذاکرات که دال بر قصد و نیت طرفین برای حل و فصل این پرونده است، خوشحال شد.

باوند با بیان این که «جلوی ضرر را از هر جا بگیریم منفعت است» گفت: با توجه به جایگاه انفعالی که اکنون در این مذاکرات داریم و بر اساس مصالح کشور بهتر است که نسبت به نتجه مذاکرات هسته ای خوشبین بوده و از تمدید احتمالی آن نیز استقبال کنیم.