فرارو- ظاهرا سفر گرهارد شرودر، صدراعظم پیشین آلمان به ایران چندان موافق طبع دولت آلمان نیست اما دفتر شرودر اعلام کرده که این سفر در هماهنگی با وزارت امور خارجه این کشور است.
روز چهارشنبه، ۲۸ ژانویه، کارل تئودور گوتنبرگ، دبیر کل حزب محافظه کار سوسیال مسیحی آلمان، از گرهارد شرودر، صدراعظم پیشین این کشور خواست در گفتگو با مقام‌های ایران در تهران از خط سیاست خارجی دولت آلمان فاصله نگیرد.
اگر یکی از صدراعظم‌های پیشین آلمان به کشوری سفر کند، اقدام او کاملا خصوصی محسوب میشود. اما گویی سفر گرهارد شرودر، صدراعظم پیشین آلمان با این قاعده کلی خوانایی ندارد. بخصوص این که سفر او به ایران است.
دفتر گرهارد شرودر اعلام کرده که سفر وی به ایران در ارتباط تنگاتنگ با وزارت امور خارجه آلمان تنظیم شده است. اکنون این سوال مطرح میشود که آیا سفر صدراعظم پیشین آلمان از ۱۹ تا ۲۲ فوریه، اول تا چهارم اسفندماه، به ایران ماموریتی دیپلماتیک است؟ ینس پلوتنر، سخنگوی فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه‌ی آلمان، روز دوشنبه در این مورد با صراحت گفت: من نمی توانم تایید کنم که سفر صدراعظم پیشین آلمان به ایران به دستور وزیر خارجه است.
ینس پلوتنر، اما در ادامه گفت: «این عملی متداول است که وقتی افرادی شناخته شده به کشوری مثل ایران سفر می‌کنند، از او خواسته شود تا در سفرش به تشریح سیاست آلمان بپردازد. و به همین جهت گفت‌و‌گوهای گرهارد شرودر در ایران می‌تواند برای اعلام مواضع دولت آلمان مفید باشند.»
حمایت دولت آلمان از تشدید تحریم‌ها
البته مواضع دولت آلمان در رابطه با ایران شناخته شده است. ینس پلوتنر می‌‌گوید، دولت آلمان از تحریم های علیه ایران حمایت می‌کند تا این کشور سرانجام مجبور شود سیاست‌اش را در برنامه های اتمی تغییر دهد. وی بر این نکته تاکید می‌ورزد که وقتی کسی موافق راه حل دیپلماتیک باشد، باید تحریم را هم به عنوان راهی برای حل مشکلات در نظر گیرد.
نظر گرهارد شرودر، صدراعظم پیشین آلمان در مورد تحریم ایران هم بر کسی پوشیده نیست. او مخالف تحریم ایران است. او در ماه مه سال ۲۰۰۶ در این مورد گفت، در مورد ایران نمی توانیم سیاستی را عملی کنیم که با دیگر کشورها به کار نمی بریم.
اما سفر صدراعظم پیشین آلمان به ایران درست در زمانی صورت می‌گیرد که فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه‌ی آلمان است. او کسی ست که در دولت آلمان موافق تشدید سیاست تحریم با ایران بوده و هست. او حتا اعلام کرده است که باید تحریم‌ها علیه ایران شدت بیشتری یابند.
سفر شرودر به ایران همزمان است با تلاش‌های رئیس دفتر سابق وی و وزیر امور خارجه فعلی آلمان، فرانک والتر اشتاین مایر، برای تشدید تحریم‌های اقتصادی علیه ایران. خط سیاسی اشتاین مایر در دولت آلمان، براین مبنا استوار است. حال پرسش اینجاست که آیا بیمه هرمس تجارت با ایران را تضمین خواهد کرد؟ روابط بازرگانی آلمان با ایران در حال حاضر بیش از چهار میلیارد یورو است.
وزارت اقتصاد و دارایی آلمان مخالف کاهش ضمانت‌های بیمه‌ی هرمس برای صادارات کالاهای آلمانی به ایران است. سیاست آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، در این مورد بیشتر به موضعگیری اشتاین مایر، وزیر امور خارجه متمایل است اما به نظر می‌آید که هنوز وی تصمیم قطعی در این مورد را اتخاذ نکرده است. توماس اشتگ، معاون سخنگوی دولت آلمان نیز در اینباره گفت: «تصمیمی برای توقف کامل آن وجود ندارد». مسئولین در این زمینه باید در آینده نزدیک میزان فعالیت این بیمه را روشن کنند.
علاوه بر آن، بیمه هرمس در مورد ایران مدت‌هاست که محدود عمل کرده است. بنا به اطلاع اتحادیه فدرال صنایع آلمان، بیمه هرمس در مورد تجارت با ایران ”به وضوح معنای خود را از دست داده است“. این بیمه در سال ۲۰۰۴ میلادی رقمی معادل ۱ / ۲ میلیارد یورو و در سال ۲۰۰۸ معادل ۲۵۰ میلیون یورو بوده است. میزان صادرات به ایران با این ارقام همخوانی ندارد. در سال ۲۰۰۸ میزان صادرات آلمان به ایران ده درصد افزایش داشته است و کل روابط بازرگانی آلمان با ایران در حال حاضر بیش از چهار میلیارد یورو است.
اهمیت روابط اقتصادی و لزوم تشدید تحریم‌ها
نکته دیگر که آلمانی‌ها و کشورهای اروپایی را از ارتباط بازرگانی با ایران باز‌می‌دارد، انتقادی ست که اسرائیل به این کشورها می‌کند. اسرائیل بر این نظر است که برای کشورهای اروپایی برقراری روابط اقتصادی با ایران مهم تر از بازداشتن این کشور از طرح های اتمی‌اش است. موضوع با اهمیت‌تر از نظر اسرائیل، وضعیت جهان بعد از به قدرت رسیدن باراک اوباما به عنوان رئیس جمهور آمریکاست.
اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان، معتقد است که پیشنهاد اوباما برای مذاکره با رهبران ایران تنها زمانی می‌تواند موفق باشد و از خطر بروز جنگ جلوگیری کند که با تشدید تهدیدها حمایت گردد.
در برلین نگرانی از آن است که اقدامات اوباما مورد مخالفت حکومت مذهبی ایران قرار گیرد و در پی آن فشار برای پذیرش گزینه نظامی علیه ایران افزایش یابد. تحریم‌های بیشتر می توانند در زمینه افزایش محدودیت فعالیت‌های بانکی ایران در جهان خارج، ممنوعیت ورود مقام‌های ایرانی و محدودیت‌های جدید برای صدور کالا به این کشور باشد.
اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان مصمم است در آینده نزدیک در نشست گروه شش‌گانه آلمان، بریتانیا، فرانسه، آمریکا، روسیه و چین در مورد موضعگیری نسبت به ایران هماهنگی بوجود آورد و برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران بکوشد.