فرارو- یک استاد دانشگاه با بیان اینکه بدون تردید حذف ادعای امارات درباره جزایر سه گانه از بیانیه شورای همکاری خلیج فارس یک تاکتیک موقت است گفت: «امارات قصد دارد شرایط را ارزیابی و سبک و سنگین کند.»
در حالی که یکی از طرف های مذاکرات هسته ای ایران با غرب که دائم اقدام به سنگ اندازی می کرد اعراب و به ویژه عربستان بود، اکنون و پس از توافق هسته ای، کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با صدور بیانیه ای عنوان کردند که به گرمی از این توافق استقبال می کنند.
مهمتر اینکه برای اولین بار در متن بیاینه این شورا هیچ صحبتی از ادعای واهی امارات درباره جزایر سه گانه نشده است. از سوی دیگر وزیر خارجه امارات هفته گذشته از ایران بازدید کرد و قرار است فردا دکتر ظریف به کویت و عمان سفر کند.
آیا با توافق هسته ای میان ایران و غرب فصل جدیدی از روابط ایران با اعراب حاشیه خلیج فارس ورق خورده است؟
دکتر پیروز مجتهدزاده استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «استقبال اعراب حاشیه خلیج فارس از توافق هسته ای ایران با غرب قابل پیش بینی بود.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «کشوری که باید بیش از همه مورد توجه قرار داد عربستان سعودی است؛ چون سایر کشورهای عربی منطقه خلیج فارس گاهی در منفعت خود می بینند از عربستان حمایت کنند و گاهی که ببینند کفه ترازو به سمت ایران سنگینی می کند از ایران حمایت می کنند.»
وی افزود: «لذا شرایط کنونی را باید در این چارچوب تحلیل کرد و اگر به نظر می رسد گشایشی در روابط ایران با امارات و ایران با کویت صورت گرفته قطعا شامل همه کشورهای عربی منطقه نمی شود و بنده گمان نمی کنم عربستان به این سادگی ها از سیاست های ضد ایرانی خود دست بردارد؛ چرا که آن سیاست ها، سیاست های خیلی عمده ای است.»
مجتهدزاده گفت: «از سوی دیگر با توجه به اینکه در مسئله سوریه نیر جناح عربی تقریبا شکست خورده است و ایران دست بالا را دارد، این احتمال وجود دارد که سعودی ها نیز روابط خود را تعدیل کنند.»
وی تصریح کرد: «اما همانطور که عرض شد منطقه خلیج فارس منطقه رقابت دو ابرقدرت منطقه ای ایران و عربستان است و سایر کشورها ناچار هستند به حکم طبیعت ژئوپولیتیکی منطقه ای بر اساس موازنه قدرت به سمت کفه سنگین ترازو حرکت کنند.»
وی خاطرنشان کرد: «لذا خیلی نباید تعجب کرد که اکنون کشورهایی مانند کویت و امارات سعی بر نزدیک شدن به ایران دارند.»
مجتهدزاده با بیان اینکه توافق هسته ای ایران با غرب بر روی دیگر مسائل ایران در منطقه بسیار تاثیرگذار است گفت: «البته باید دو موضوع نام خلیج فارس و مالکیت بر جزایر تنب و ابوموسی را فعلا از موضوع توافق هسته ای جدا کرد، چون در حال حاضر خیلی نمی شود به این نتیجه رسید که اعراب این دو موضوع را کنار خواهند گذاشت.»
وی ادامه داد: «ممکن است اعراب موقتا از این دو موضوع صحبت نکنند؛ اما این دو موضوعی است که این کشورها هروقت احتیاج به عرض اندام در برابر ایران دارند این دو موضوع را پیش می کشند. لذا در مجموع درباره نام خلیج فارس و ادعای امارات درباره مالکیت بر جزایر تنب و ابوموسی نباید فورا نتیجه گیری کرد.»
وی افزود: «یعنی اگر بخواهیم اینطور نتیجه گیری کنیم که چون در بیانیه شورای همکاری خلیج فارس ادعای تکراری امارات حذف شده است پس این موضوع را کنار خواهند گذاشت، اشتباه خواهیم کرد. چون ممکن است در آینده اتفاقاتی روی دهد که دوباره این ادعاها را تکرار کنند.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «در مجموع این کشورها بر اساس امیال آمریکا در منطقه زندگی می کنند و مناسبات خود را با ایران به عنوان ابرقدرت منطقه و تا حدودی با عربستان بر اساس موازنه قدرت شکل می دهند.»
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: «توافق هسته ای چشم اندازی به وجود آورده است که ممکن است ایران مسائل خود را با آمریکا در آینده ای غیرقابل پیش بینی حل و فصل کند و اگر چنین اتفاقی روی دهد طبیعتا کفه ترازو ژئوپولیتیک در منطقه خلیج فارس به سرعت به نفع ایران سنگینی خواهد کرد و همه این کشورها تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.»
مجتهدازده با بیان اینکه بدون تردید حذف ادعای امارات درباره جزایر سه گانه از بیانیه شورای همکاری خلیج فارس یک تاکتیک موقت است گفت: «امارات قصد دارد شرایط را ارزیابی و سبک و سنگین کند.»
وی ادامه داد: «آنچه برای ما مهم است این است که ما هیچگونه حسابی مبنی بر اینکه اینها این ادعا را فراموش و کنار خواهند گذاشت باز نکنیم؛ چرا که به زیان ما تمام خواهد شد.»
این استاد دانشگاه گفت: «به طور مثال سال گذشته امارات ناگهان اعلام کرد قصد دارد ایرانی ها را از این کشور اخراج کند که وزیر خارجه وقت کشور دستپاچه شد و شروع به تماس گرفتن با اماراتی ها کرد تا مانع این کار شود.»
وی ادامه داد: «بنده همان موقع هشدار دادم که برای هیچکدام از این اقدامات و ادعاهای امارات حساب باز نکنید چرا که اینها مانورهایی است که در سطح خودشان در برابر ایران انجام می دهند که متاسفانه در گذشته های نسبتا دور به دلیل عدم اطلاع ما خیلی هم موثر بود.»
وی افزود: «اما امروز ما در شرایطی هستیم که هیچگونه احتیاجی به پاسخ دادن یا حساب باز کردن روی اقدامات آنها نداریم و نباید اصلا به اقدامات آنها واکنش نشان دهیم.»