فرارو- یک استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل گفت: «اصولا من فکر نمی کنم که فضای تجزیه سوریه در دستور کار آمریکایی ها قرار داشته باشد. چون تجزیه سوریه به نفع آمریکایی ها نیست. ولی من معتقدم وقتی ارتش سوریه را در یک جنگ داخلی درگیر کردند، طبیعتا این ارتش ضعیف می شود و در این شرایط اولین چیزی که تضمین می شود امنیت اسرائیل است.»
رئيس‌جمهوري تركيه تاكيد كرد: بدترين سناريوهاي ممكن هم اكنون در سوريه در جريان است و تركيه هرآنچه را كه لازم باشد براي دفاع از خود انجام خواهد داد.
عبدالله گل افزود: خشونت‌ها در سوريه شدت يافته اما اين روند تا نهايت ادامه نخواهد يافت چرا كه سقوط اسد حتمي است.
ترکیه در بحران سوریه به دنبال چیست؟ سناریوی مطلوب نظر ترکیه در سوریه چه می باشد؟
دکتر محسن جلیلوند استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «ترکیه به دنبال یک عثمانی زاسیون جدید است. یعنی اینها بعد از روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه به دنبال این هستند که منطقه را عثمانیزه کنند و هژمون و برتری خود را حفظ کنند.»
وی ادامه داد: «ترکیه به طور سنتی چون حد فاصل اروپا، آسیا و آفریقا قرار دارد طبیعتا این حق را برای خود قائل است که بتواند به عنوان قدرت هژمون و برتر در این سه راه جهانی قرار بگیرد. لذا در مجموع باید گفت ترک ها در سوریه به دنبال تثبیت موقعیت خود هستند.»
وی افزود: «این یک وضعیت استراتژیک است و ارتباطی به مسائل اقتصادی و سیاسی ندارد؛ یعنی ترک ها یک نگاه استراتژیک دارند که کلیه مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در درون آن گنجانده می شود.»
وی خاطرنشان کرد: «این امر در چارچوب همکاری جهانی با قدرت های بزرگ به خصوص ایالات متحده صورت می گیرد.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «طبیعتا ترکیه مشکلات زیادی با کُردهای کشور خود و با اقلیت جدایی طلب کُرد دارد و اگر بتواند موقعیت خود را به عنوان یک قدرت برتر تثبیت بکند، می تواند این مشکلات را به صورت سیاسی حل کند.»
وی ادامه داد: «ترکیه اکنون در حال رفع مشکلات خود با نظامیان است و در بُعد سیاسی هم در وضعیت پیشروتری در منطقه قرار دارد. از نظر اقتصادی نیز ده دوازده سالی است که از یک رشد اقتصادی مطلوب برخوردار است و تولید ناخالص داخلی آن تقریبا دو برابر شده است. لذا من فکر می کنم ترک ها به دنبال عثمانیزه کردن فضا هستند.»
وی تصریح کرد: «عثمانیزه کردن به این معنا نیست که آنها به دنبال احیای امپراطوری عثمانی باشند؛ ولی از فحوای صحبت های رهبران ترک این وضعیت متصور است که آنها به دنبال گسترش حوزه نفوذ خود هستند؛ چون می دانید که ترک ها در میان اعراب از نظر نژادی قابل قبول نیستند.»
وی خاطرنشان کرد: «لذا اولین موردی که ترک ها برای گسترش حوزه نفوذ خود در حال کار بر روی آن هستند سوریه است.»
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: «تصور اینکه ترک ها به دنبال آن هستند که در سوریه حکومتی روی کار بیاید که سیاست های آن در راستای سیاست های ترکیه باشد نیز اشتباه است؛ زیرا ترکیه در قد و قواره هایی نیست که یک کشور بخواهد سیاست های خود را در راستای سیاست های آن تنظیم کند.»
وی تاکید کرد: «ولی ترکیه حوزه نفوذ خود را به عنوان نماینده غرب در سوریه حتما گسترش خواهد داد.»
جلیلوند در پاسخ به این سوال که آیا تجزیه احتمالی سوریه به نفع ترکیه است؟، گفت: «اصولا من فکر نمی کنم که فضای تجزیه سوریه در دستور کار آمریکایی ها قرار داشته باشد. چون تجزیه سوریه به نفع آمریکایی ها نیست. ولی من معتقدم وقتی ارتش سوریه را در یک جنگ داخلی درگیر کردند، طبیعتا این ارتش ضعیف می شود و در این شرایط اولین چیزی که تضمین می شود امنیت اسرائیل است.»
وی ادامه داد: «مورد دوم این است که نیروهای جدایی طلب در سوریه اکثرا عرب می باشند؛ هرچند کُردها هم در این کشور حضور دارند اما آنها اقلیتی را تشکیل می دهند که به دنبال تجزیه نمی باشند. همچنین علویان و سنی های سوریه نیز هیچکدام قصد جدایی ندارند؛ چنانکه مشاهده می کنیم رهبر مخالفان سوری نیز یک کرد انتخاب شده است.»
وی تاکید کرد: «بنابراین من تصور می کنم یک سوریه ضعیف شده از یک سوریه تجزیه شده بیشتر به نفع آمریکایی ها است.»
جلیلوند در پاسخ به این سوال که آیا ترکیه برای رسیدن به هدف خود دست به اقدام نظامی علیه سوریه خواهد زد؟، گفت: «ترکیه اکنون هم حمله نظامی می کند و خمپاره های سوریه را پاسخ می دهد.»
وی ادامه داد: «اما من فکر می کنم ترک ها با فرستادن ارتش آزاد سوریه به داخل خاک این کشور و اشغال اولین شهر توسط این ارتش در دو شب گذشته، یک منطقه حایل تشکیل می دهند که در این منطقه حایل، ارتش آزاد سوریه مستقر و با اقدامات لجستیک و آتش سنگین توپخانه ترکیه حمایت می شوند. اما تصور نمی کنم ترکیه وارد جنگ مستقیم با سوریه شود.»