محمود مصدق، نوه محمد مصدق ، نخستوزیر ایران در دوران ملی شدن صنعت نفت، در تهران درگذشت.
جلسه رسیدگی به پرونده کودتای ۲۸ مردادماه سال ۱۳۳۲ امروز یکشنبه (۲۸ مرداد ۱۴۰۳) در شعبه ۵۵ دادگاه حقوقی بینالملل به ریاست قاضی «حسینزاده» و جمعی از حقوقدانان مجتمع قضایی امام خمینی (ره) برگزار شد.
با قاب تاریخ به ایران قدیم سفر و یادی از گذشته میکنیم؛ در تهیه این مجموعه، از تصاویر کمتر دیده شدهای استفاده شده که تماشای آنها خالی از لطف نیست.
روزی از روزها در سرزمینی کوهستانی بین بغداد و دریای خاویار مردی از خانوادهی اشرافی زندگی میکرد. این نجیبزاده پس از یک عمر مبارزه با روش حکومت سرانجام به نخستوزیری رسید و در ظرف چند ماه دنیایی را با گفتار، کردار، شوخیها، اشکها و خشم و غضبش تکان داد.
هفدهمین جلسه دادگاه محمد مصدق با تشنج حاضران چند دقیقه متوقف شد.
خاطره شاهین فاطمی برادرزاده دکتر حسین فاطمی از آخرین ملاقاتش با او قبل از اعدام در ۱۹ آبان ۱۳۳۳، را ببینید.
تاریخ مشهد عکسی از ملک تاج خانم معروف به نجم السلطنه مادر دکتر مصدق را منتشر کرد. ملک تاج خانم معروف به نجم السلطنه مادر دکتر مصدق و موسس بیمارستان نجمیه تهران که در سال ١٣٠٨ تاسیس شد و برای بیماران وقف کرد.
روایتی از اهداف انقلابمشروطه و کودتای ۲۸مرداد
مصدق سلسله خطاهای بزرگی کرد. نخست اینکه اختیارات تام خود را که از مجلس پیشتر بهاجبار گرفته بود، تمدید کرد و خود به آن قدرت مطلقهای بدل شد که منتقدش بود. خطای دوم این بود که مجلس سنا را بست؛ مجلسی که ریاست آن با سیدحسن تقیزاده بود. سوم، مجلس شورایملی را هم مجبور کرد که رأی به انحلال خود پس از رفراندوم بدهد. رفراندوم اصلاً در قانوناساسی ایران وجود نداشت. او دوبار دست به رفراندوم زد.
عباس عبدی نوشت: ادبیات فاطمی فراتر از رقابت بود. ادبیاتی ستیزهجویانه و تند که در طرف مقابل خودش نیروهای خشن را تقویت میکرد؛ بنابراین مساله را میتوان از زاویه سیاست به مثابه ستیز یا سازش دید.
از همان قیام ملی ۳۰ تیر شعارهای ضدشاه در تظاهرات مردم رنگ و لعاب دیگری گرفت و دیوارها پر از شعارهایی شد که شاه و خاندانش را نشانه رفته بود.
در سال ۶۲ که دانشگاهها پس از چهارسال تعطیلی گشوده شد، جانبداری از دکتر مصدق در سر کلاسهای درس همچنان تابو به شمار میرفت تا اینکه نشریاتی مانند «راه مجاهد» به مدیریت لطفالله میثمی، به تدریج راه بزرگداشت مصدق را در حواشی مطبوعات رسمی دوباره گشودند و نام دکتر مصدق را از حوزۀ ممنوعات خارج کردند.
در این تصویر دکتر محمد مصدق به همراه گارد مخصوص نخست وزیری مقابل خانه اش را مشاهده خواهید کرد. نفر پشت سر مصدق، سرهنگ ممتاز، مسئول گارد منزل نخستوزیر قرا دارد که در روز ۲۸ مرداد مورد اصابت گلوله قرار گرفت.
معاون اول قوه قضائیه در مورد موضوع عفاف و حجاب بیان کرد: در وجوب شرعی و سیاسی حجاب شکی وجود ندارد. حجاب واجب شرعی و سیاسی است. تعجم از کسانی است که ادعای علم دارند و گاهی در حوزه و دانشگاه مطرح میکنند که حجاب حریم خصوصی است و حاکمیت نباید دخالت کند، اما این گونه نیست.
بازخوانی قراردادهای نفتی ایران و انگلیس: از معاهده دارسی تا مدافعات ۱۹ خردادماه ۱۳۳۱ در دادگاه لاهه
رشد فکری بشری حکم میکند که اختلافات از راههای مسالمتآمیز حل شود. مطمئن باشید ملت ایران از صمیم قلب آرزوی تحقق این آرزوها را دارد. برای ما ایرانیها مهم است که هر نوع اقدامی که مداخله در امور ملی ما تلقی میشود متوقف شود و متاسفانه این در مورد کشور ما نسبت به سایر ملل شدیدتر است. به این دلیل که ما ملتهای شرق، برای سالهای متمادی، طعم تلخ استعمار و سازمانهایی که برای تحقق آن به وجود آمدهاند را تجربه کردهاند.
بازخوانی سیر تعاملات جبهه ملی و پهلویهابه بهانه ۱۴ اسفند سالروز درگذشت محمد مصدق
شاه هیچگاه مصدق را بهچشم همراه نمیدید و این پیروزی اپوزیسیون و حضور او در رأس دولت را بهنفع خود نمیدانست. ۱۹ تیرماه مجلس شورای ملی به درخواست او به مصدق رأی اعتماد داد، اما از سناتورها ۱۴ نفر از ۳۶ نفر به او رأی دادند که با وساطت شاه رأی اعتماد مصدق حاصل شد، اگرچه این لطف شاه و بهعبارتی منتی بود که شاه میخواست بر سر مصدق بگذارد تا از گزند او در امان باشد.
معاون اول قوه قضاییه افزود: وقتی میدانیم فردی مکانی را آتش زده و قصد او ضربه زدن به نظام بوده است و در عین حال این فرد سلاح هم حمل میکرده، بنابراین در این شرایط دیگر شکی برای برخورد باقی نمیماند.
دونالد ویلبر مامور اسبق سیا در خاورمیانه در کتابی که سال ۱۹۸۶ منتشر کرد، پیروزی کودتای ۲۸ مرداد را «شانسی» دانست. وی در این کتاب نوشت: «پس از بازداشت سرهنگ نصیری فرستاده شاه توسط ماموران حفاظت از مصدق و همچنین بازداشت چند افسر دیگر در ۲۵ مرداد، روزولت از ادامه کودتا مایوس شد و تصمیم به خروج فوری از ایران گرفت، اما با اصرار سرویس جاسوسی بریتانیا و برخی عوامل ایرانی، در ایران ماند و کودتا را به سرانجام رساند.»
ناصر فکوهی
کافی است این روزها به سراغ روزنامهها برویم و ببینیم بیشترین دشنامها را چه کسانی به پیرمردی که دستش از این جهان کوتاه است، میدهند و چگونه بدون کمترین پروا و ترسی و با آزادی کامل چنین به او میتازند و آب تطهیر بر دست انگلیس و آمریکا میریزند، آن هم در کشوری که همین امروز زیر تحریم آمریکا و اروپاست و نمایندگان برخی از این کشورها همراه همدست روسیشان برای سالگرد تاریخی اشغالش عکس یادگاری هم میگیرند.
گفتگو با صادق زیباکلام و محمود نکوروح به مناسبت سالروز ملیشدن صنعت نفت
صادق زیباکلام: «در جامعه هیچ ترسی از چپها وجود نداشت، اما آمریکاییهایی بودند که این نگرانی را داشتند که براثر سقوط شاه و با توجه به اینکه چپها در ایران از جمله حزب توده، سازمان چریکهای فدایی خلق، مجاهدین و... قدرتمند هستند، ممکن است حکومتی که در ایران بعد از شاه به قدرت میرسد مقدار زیادی رادیکال چپگرا باشد و همچنین نگرانی وجود داشت و نقطه قوت آنها مهندس بازرگان و برخی اطرافیان مرحوم امام مانند مرحوم مطهری و بهشتی بود
براساس اسناد تازه منتشرشده
بر اساس اسناد جدید یک پیام از ملکه الیزابت به شاه در کودتای سازمان سیا در سال1953 در ایران نقش داشته است. مورخانی که پیام ملکه الیزابت را کشف کردهاند، معتقدند که سوءتفسیر آن به شاه کمک کرده تا در یک لحظه حساس از کشور فرار نکند.