درآمد ماینرهای بیت‌کوین؛ طلای دیجیتال یا سرابی گران‌قیمت؟
در حالی که درآمد ماینرهای بیت‌کوین در نگاه اول وسوسه‌برانگیز به‌نظر می‌رسد، واقعیت‌های پنهان این صنعت از پیچیدگی‌ها و چالش‌های بی‌شماری حکایت دارد که کمتر دیده می‌شود
فرارو- استخراج بیت‌کوین در سال‌های اخیر به‌عنوان یکی از سودآورترین فعالیت‌های مبتنی بر فناوری بلاک‌چین معرفی شده است.
به گزارش فرارو، تصاویر مزارع عظیم ماینینگ، تجهیزات پیشرفته و نمودارهای صعودی قیمت بیت‌کوین این تصور را به‌وجود آورده که ماینرها سودهای کلان و بدون ریسک به جیب می‌زنند. اما پشت این ویترین جذاب، صنعتی نهفته که نه تنها آسیب‌پذیر و پرهزینه است، بلکه با ریسک‌های گسترده اقتصادی، زیست‌محیطی و قانونی روبه‌روست. این گزارش نگاهی دقیق‌تر می‌اندازد به آنچه واقعاً در پشت پرده درآمد ماینرهای بیت‌کوین می‌گذرد؛ صنعتی که سودش اغلب کمتر از هزینه‌های پنهان آن است.
سودی که فقط در نمودارها می‌درخشد
بر اساس داده‌های منتشر شده از سوی شرکت‌های تحلیل‌گر بازار رمزارز، مجموع درآمد استخراج‌کنندگان بیت‌کوین در ماه آوریل ۲۰۲۵ به حدود ۱.۲ میلیارد دلار رسیده است. این رقم در ظاهر چشمگیر به‌نظر می‌رسد؛ اما نگاهی عمیق‌تر به هزینه‌های عملیاتی، قیمت برق، استهلاک تجهیزات و تعرفه‌های قانونی نشان می‌دهد که حاشیه سود خالص ماینرها بسیار محدودتر از تصور عمومی است. به‌ویژه در کشورهایی با تعرفه بالای انرژی یا قوانین سخت‌گیرانه مالیاتی، حتی مزارع بزرگ استخراج با بحران اقتصادی روبه‌رو هستند.
نکته مهم‌تر اینکه این درآمدها عموماً در اختیار درصد بسیار کوچکی از فعالان این صنعت قرار دارد. گزارش‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۷۰ درصد استخراج جهانی بیت‌کوین در اختیار کمتر از ۱۰ استخر ماینینگ است. این تمرکز قدرت نه تنها شفافیت بازار را کاهش می‌دهد، بلکه سهم ماینرهای خرد و مستقل را از سود واقعی تقریباً ناچیز می‌سازد.
هزینه‌ای که سیاره زمین پرداخت می‌کند
ماینینگ بیت‌کوین فرآیندی انرژی‌بر و آسیب‌زا برای محیط‌زیست است. طبق برآوردهای دانشگاه کمبریج، تنها شبکه بیت‌کوین سالانه بیش از ۱۳۸ تراوات ساعت برق مصرف می‌کند؛ مصرفی معادل با برق سالانه کشورهایی چون نروژ یا آرژانتین. این مصرف گسترده نه تنها فشار مضاعفی بر زیرساخت‌های انرژی وارد می‌کند، بلکه باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای در مقیاس قابل‌توجهی می‌شود.
اگرچه برخی شرکت‌ها در تلاش‌اند با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر تصویر مثبتی از استخراج بیت‌کوین ارائه دهند، اما در عمل، عمده مزارع ماینینگ در مناطق دارای برق ارزان اما عمدتاً فسیلی فعالیت می‌کنند. همین امر موجب شده تا بسیاری از کارشناسان زیست‌محیطی، ماینینگ بیت‌کوین را یکی از آلاینده‌ترین صنایع دیجیتال در عصر حاضر بدانند.
قوانین خاکستری و ریسک‌های قانونی بالا
با توجه به رشد فزاینده استخراج بیت‌کوین، دولت‌ها و نهادهای قانون‌گذار در کشورهای مختلف اقدام به تنظیم مقررات سخت‌گیرانه‌تری در این زمینه کرده‌اند. از ممنوعیت کامل ماینینگ در کشورهایی مانند چین گرفته تا محدودیت‌های شدید انرژی در مناطقی از آمریکا و اروپا، ماینرها همواره در معرض تغییرات ناگهانی قوانین و سیاست‌ها قرار دارند.
در برخی کشورها، حتی مالکان دستگاه‌های ماینر خانگی نیز با جریمه‌های سنگین یا ضبط تجهیزات مواجه شده‌اند. نبود قوانین شفاف، احتمال پول‌شویی، فشار بر شبکه برق عمومی و نگرانی‌های امنیتی، استخراج بیت‌کوین را به یکی از صنایع پرریسک از منظر قانونی بدل کرده است. این وضعیت نه‌تنها سرمایه‌گذاری در این حوزه را دشوار می‌سازد، بلکه بقای کسب‌وکارهای فعال در آن را نیز به خطر می‌اندازد.
صنعت پرنوسان، وابسته به نوسانات قیمت بیت‌کوین
یکی دیگر از چالش‌های بنیادین در صنعت استخراج بیت‌کوین، وابستگی شدید آن به قیمت لحظه‌ای این رمزارز است. برخلاف صنایع سنتی، در ماینینگ هیچ درآمد پایدار یا تضمین‌شده‌ای وجود ندارد. در بازاری که ممکن است قیمت بیت‌کوین در عرض چند روز ده‌ها درصد نوسان کند، درآمد ماینرها نیز به همان میزان تغییر می‌کند.
این وابستگی شدید باعث شده که بسیاری از ماینرهای کوچک در دوران رکود بازار، از ادامه فعالیت بازبمانند. همچنین، با هاوینگ اخیر شبکه بیت‌کوین که پاداش استخراج را کاهش داده است، فشار اقتصادی بر فعالان این حوزه بیش از پیش افزایش یافته. در چنین شرایطی، تنها مزارع عظیم با پشتوانه مالی قوی قادر به ادامه فعالیت هستند؛ آن هم با حاشیه سودی محدود و آینده‌ای نامطمئن.
