
کسانی هنوز فکر میکنند اگر با سیاست کاری نداشته باشند، سیاست هم با آنها کاری نخواهد داشت؛ و کسانی دیگر میدانند بیتفاوتی هزینه دارد؛ گاهی به قیمت یک گوشی، گاهی به قیمت جان.
ندا سادات بنی کمالی؛ چند شب پیش، پشت دانشگاه تهران، درست در همان خیابانی که روزی یکی از امنترین مناطق شهر بود، یک دانشجو قربانی زورگیری شد. پدرش در مصاحبهای با بغض گفت: «پسر من اصلاً سیاسی نبود.»، اما سیاست کاری به این نداشت. سیاست، به شکل خیابانی بدون نور، به شکل مجرمانی که از بیکاری و فقر به هر کاری دست میزنند، خودش را نشان داد و جان او را گرفت.
در همان شبها، در گوشه دیگر از شهر، زنی که از ترس خفتگیران میگریخت، از روی پل عابر پیاده به پایین سقوط کرد. او نمیخواست قربانی شود اما زندگی روی دیگری به او نشان داد.
اینها فقط دو نمونه از هزاران قربانی سیاستگذاریهایی است که اولویتهای واقع بینانهی ملی ندارد.
اما واقعیت این است که سیاست، جایی در همان خیابان پشتی کمین کرده، جایی پشت فرمان موتوری که چراغ خاموش به سمتت میآید، جایی در چاقویی که برای یک گوشی ساده از جیب کسی بیرون کشیده میشود.
وقتی اقتصاد به اضمحلال میرسد، دیگر شغلهای سالم و قانونی جوابگوی نیازهای اولیه مردم نیستند. در کشوری که بیکاری رکورد زده، ارزش پول ملی سقوط کرده و سفرهها روز به روز کوچکتر میشوند، چه انتظاری میتوان داشت؟
طبق آمارهای بانک مرکزی و فصل پانزدهم سامانه آمار کشور، سرقت و تورم شانهبهشانه یکدیگر حرکت میکنند.
در نمودار منتشرشده، دو خط قرمز و زرد مسیر رشد تورم و سرقت را در سالهای اخیر نشان میدهند.
نرخ تورم در سال ۱۴۰۱ به بیش از ۴۰ درصد رسیده است.
تعداد سرقتهای ثبتشده در کشور از سال ۱۳۹۶ روندی صعودی داشته و در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به اوج خود رسیده است.
همزمان با جهش تورم در سال ۱۳۹۷، میزان سرقتها نیز به سرعت افزایش یافت.
در سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶، که تورم کنترل شده بود، میزان سرقت کاهش پیدا کرده بود، اما از سال ۱۳۹۷ به بعد، دوباره اوج گرفت و همزمان با بحران اقتصادی، سر به فلک گذاشت.
تجربه آرژانتین:
در دهه ۱۹۸۰، آرژانتین به دلیل ماجراجویی نظامی در جزایر فالکلند و سیاستهای اقتصادی غلط، دچار بحران مالی شد. نتیجه؟ نرخ جرم و جنایت در بوئنوس آیرس بهشدت افزایش یافت و مردم شبها از ترس دزدان جرأت بیرون رفتن نداشتند.
تجربه روسیه:
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، دولت دیگر توان تأمین بودجه مناسب برای پلیس را نداشت و نتیجه این شد که مسکو و سنپترزبورگ به جولانگاه باندهای مافیایی تبدیل شدند.
تجربه ونزوئلا:
یک زمانی یکی از ثروتمندترین کشورهای آمریکای جنوبی بود، اما بعد از سالها فساد و سیاستهای غلط، اکنون یکی از ناامنترین کشورهای جهان است. در آنجا، آدمربایی و قتل چنان رایج شده که مردم دیگر جرأت ندارند شبها از خانه خارج شوند.
جورج اورول میگوید: «سیاست را نادیده بگیری، سیاست تو را نادیده نمیگیرد.»
امروز، این حقیقت در ایران بیش از همیشه خود را نشان میدهد. اکنون متاسفانه بسیاری از مردم از ترس دزدان و زورگیرها، شبها زودتر به خانههایشان پناه میبرند؛ و در این میان، مردم دو دستهاند:
کسانی که هنوز فکر میکنند اگر با سیاست کاری نداشته باشند، سیاست هم با آنها کاری نخواهد داشت؛ و کسانی که دیگر میدانند بیتفاوتی هزینه دارد؛ گاهی به قیمت یک گوشی، گاهی به قیمت جان.