پژوهش جدیدی نشان میدهد فسیل اولین دایناسورهایی روی زمین ممکن است در بقایای ابرقارهای باستانی مدفون باشد.
با وجود دههها حفاری و کشف، دیرینهشناسان هنوز شواهد فسیلی برخی از دایناسورهای اولیه سیاره را پیدا نکردهاند. بیشتر نمونههایی که پیدا کردهایم مانند تیرانوسوروس رکس همگی نمایندهی گونههایی هستند که بهطور قابلتوجهی بزرگتر و پیچیدهتر از دایناسورهای اولیه مانند نیاساسور بودند.
به گزارش خبر آنلاین؛ اولین گونه دایناسورها احتمالا در اعماق زمین دفن شدهاند و دسترسی به آنها بسیار دشوار است. بااینحال، برخی پژوهشها پیشنهادی درمورد مکان احتمالی فسیل دایناسورهای اولیه ارائه میکنند. بنا به نتیجهگیری مطالعهای که بهتازگی در مجله کارنت بایولوژی منتشر شده، این استخوانها ممکن است در آمازون و سایر مناطق استوایی آمریکای جنوبی و آفریقا پنهان باشند.
درحالحاضر قدیمیترین دایناسورهای شناختهشده عبارتاند از نیاساسور، ائوراپتور، هرهراسور، سیلوفیسیس و ائودرومیوس.
گروهی از فسیلهای متعلق به دایناسوری ناشناخته متعلق به خانواده هریراساریدا (Herrerasauridae) سال گذشته توصیف شد و قدمت آن به حدود ۲۳۱ میلیون سال میرسید. فسیلهای قدیمی مشابهی همگی در کشورهای واقع در جنوب خط استوا ازجمله آرژانتین، برزیل و زیمبابوه کشف شدهاند، اما احتمالاً نمونههای قدیمیتری نیز وجود دارند که هنوز کشف نشدهاند.
فراوانی دایناسورهای اولیه در ابتدا بسیار بیشتر از پسرعموهای خزندهشان یعنی گروهی از اجداد کروکودیلها بود که اندازه آنها به حد جتهای جنگنده میرسید. درمقابل، اولین دایناسورهای زمین بسیار کوچکتر از نسلهای بعدی خود بودند. اندازه آنها در حد اندازه سگ یا مرغ بود. دایناسورهای اولیه همچنین دوپا و همهچیزخوار بودند.
تفاوتهای فیزیکی بین اولین فسیلهای شناختهشده و فسیلهای دایناسورهایی که بعدها زندگی میکردند، نشان میدهد این حیوانات مدتی درحال تکامل بودند.
دیرینهشناسان بر این باورند که دایناسورها ممکن است خیلی زودتر از تصور ما تکامل پیدا کرده باشند. جوئل هیث، از نویسندگان مطالعه و دانشجوی دکتری کالج دانشگاهی لندن در بیانیهای گفت: «دایناسورها به خوبی مورد مطالعه قرار گرفتهاند، اما هنوز نمیدانیم آنها از کجا آمدهاند. سوابق فسیلی آنقدر ناقص است که نمیتوان بهطور کامل به آن اعتماد کرد.»
در مطالعه جدید، تیمی از دیرینهشناسان فسیلهای شناختهشده و درختان تکاملی دایناسورها و خویشاوندان خزنده نزدیک آنها را بررسی و آنها را با تغییرات جغرافیایی زمین مقایسه کردند.
محققان برای پرکردن خلأهای زیاد در سوابق فسیلی دایناسورها، مناطقی از دنیا را که فسیل دایناسوری در آنها پیدا نشده بود، بهعنوان اطلاعات گمشده درنظر گرفتند، یعنی این احتمال را درنظر گرفتند که شاید در آنجا فسیل دایناسور وجود داشته باشد.
براساس نتایج بهدستآمده از شبیهسازیهای کامپیوتری، پژوهشگران بر این باورند که اولین دایناسورهای زمین احتمالاً در ناحیهای گرم و خشک در منطقه استوایی قارهی پیشین گوندوانا ظاهر شدند.
گوندوانا حدود ۱۷۵ میلیون سال پیش دراثر فعالیتهای تکتونیکی شروع به شکستن کرد. حوضهی آمازون در آمریکای جنوبی، حوضهی کنگو و صحرای بزرگ آفریقا امروزه بخشهایی هستند که از گوندوانا باقی ماندهاند. هیث گفت: «تاکنون فسیل دایناسوری در این مناطق آفریقا و آمریکای جنوبی که زمانی این بخش از گوندوانا را تشکیل میدادند، پیدا نشده است. بااینحال، ممکن است دلیل این موضوع آن باشد که پژوهشگران به دلیل سختبودن دسترسی و محدودیت پژوهشها در این مناطق، هنوز به سنگهای مناسب در این مناطق برخورد نکردهاند تا فسیلهای احتمالی را پیدا کنند.»
دایناسورها بعد از فورانهای آتشفشانی حدود ۲۰۱ میلیون سال پیش فراوان شدند. این مطالعه نشان میدهد بعد از آن، دایناسورهایی که زنده ماندند و خزندگان دیگری که از مناطق گرم گوندوانا آمده بودند، شروع به تکامل کردند. آنها به سمت جنوب گوندوانا و لوراسیا گسترش یافتند. لوراسیا قارهای بود که کنار گوندوانا قرار داشت و بعدها به اروپا، آسیا و آمریکای شمالی تقسیم شد. طبق گفته تیم تحقیقاتی، این محدوده در وسط مکانی قرار دارد که اولین دایناسورهای شناختهشده و بسیاری از نزدیکترین خویشاوندان آنها در شمال لوراسیا پیدا شدهاند.
پژوهشگران برای درک نحوه ارتباط میان این دایناسورها، مدل کامپیوتری خود را روی سه درخت تکاملی مختلف اجرا کردند تا منشا دایناسورها را پیدا کنند. آنها درختی پیدا کردند که شامل سیلسائوریدها (silesaurids) بهعنوان اجداد گروهی از دایناسورهای گروه پرندهکفلان میشد که بعدا ظاهر شدند. سیلِسائوریدها از خویشاوندان دایناسورها بودند؛ اما خودشان دایناسور نبودند.
پرندهکفلان یکی از سه گروه اصلی دایناسورها بودند که بعدها استگوسور و تریسراتوپس از آنها پدید آمدند. آنها در سوابق فسیلی سالهای اولیه عصر دایناسورها حضور ندارند. اگر سیلسائوریدها اجداد پرندهکفلان بوده باشند، این یافته به پرکردن شکافهای درخت تکاملی آنها و تعیین زمان دقیق پیدایش صفات خاص کمک میکند.
فیلیپ مانیون از نویسندگان مطالعه و دیرینهزیستشناس کالج دانشگاهی لندن در بیانیهای گفت: «نتایج ما نشان میدهد دایناسورهای اولیه ممکن است به خوبی با محیطهای گرم و خشک سازگار بوده باشند. بهنظر میرسد یکی از سه گروه اصلی دایناسورها یعنی ساروپودها همچنان ترجیح خود به اقلیمهای گرم را حفظ کرده و بیشتر در عرضهای جغرافیایی پایینتر زمین زندگی میکردند.»
تروپودها و پرندهکفلان ممکن است میلیونها سال پیش توانایی تولید گرمای بدن را بهدست آورده باشند. این تغییر در دوره ژوراسیک به آنها امکان میداد که در مناطق سردتر زندگی کنند و مانند بسیاری از گونهها در این مناطق بهخوبی رشد و تکثیر یابند.
فسیلشناسان فقط با حفاری عمیقتر در مناطقی خاص، مثل بعضی از بخشهای آمریکای جنوبی و آفریقا، میتوانند نخستین دایناسورهایی را که روی زمین پرسه میزنند، پیدا کنند.