پایان داستان جنجالی تغییر لوگوی سایپا

فرارو- تغییر لوگوی سایپا که در یک هفته گذشته حاشیه بزرگی را رقم زده بود، بالاخره به شکل رسمی توسط این خودروساز تکذیب شد.

به گزارش فرارو؛ سایپا در بیانیه‌ای رسمی که روز چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۴۰۳ در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت نوشته برنامه‌ای برای تغییر نشان گروه خودروسازی خود ندارد. حساسیت روی لوگو سایپا به خاطر قدمت زیاد آن است. مرتضی ممیز، طراح گرافیک و تصویرگر سرشناس ایرانی، سال ۱۳۶۴ لوگوی فعلی سایپا را طراحی کرده بود و از آن زمان تا به حال تقریبا به مدت ۴۰ سال، لوگو تنها بخش گروه خودروسازی سایپا است که از گزند انتقادات در امان مانده. اسم و رسم ممیز باعث شد پس از انتشار غیررسمی خبر تغییر لوگوی سایپا، انتقاداتی نسبت به لوگو جدید شکل بگیرد. بعضی‌ها آن را دزدی دانستند و گروهی دیگر درباره مشابهت لوگو جدید با رینگ خودرو چانگان به باد انتقاد گرفتند. سایپا امروز در بیانیه‌ای رسمی، موضوع تغییر لوگو را از بیخ‌وبن تکذیب کرد.

جنجال تغییر لوگوی سایپا؛ از شباهت به چانگان تا انتقاد فنی

جنجال لوگو سایپا، اواسط هفته سوم آذر شکل گرفت. وقتی چند رسانه و سایت اینترنتی تصویری منتشر کردند و مدعی شدند قرار است گروه خودروسازی سایپا بعد ۴۰ سال، لوگوی مشهور مرحوم مرتضی ممیز را کنار بگذارد و سراغ لوگویی جدید برود.

لوگوی جدید سایپا یا آنچه که ادعا می‌شد لوگوی جدید سایپا خواهد بود، توسط مقامات رسمی این شرکت منتشر نشده است. هیچ خبری رسمی درباره‌اش پیدا نمی‌کنید و نشانه‌ای از شرکت طراح یا گرافیستی که روی آن کار کرده در دسترس نبود. همین موضوع به تنهایی می‌توانست هرکسی را نسبت به ماجرا مشکوک کند.

منتقدان بدون توجه به موارد مشکوک، سرگرم کار خودشان بودند. کار حتی به مقایسه لوگو با رینگ یک خودرو تولیدی برند چینی چانگان رسید. 

شخصی با رندی، آنچه را به نام لوگو جدید سایپا شهرت پیدا کرده بود در موتور جستجوی گوگل بارگذاری کرد. گوگل امکاناتی دارد که تصاویر مشابه با عکس آپلود شده را ارائه می‌دهد. آنچه با غصه زیاد در پایان این عملیات نوشته شده را دقیقا عین به عین بخوانید: اگر به رینگ‌های چانگان NEVO E07 نگاه کنید، دقیقا لوگوی جدید منتسب به سایپا را بدون کوچک‌ترین تغییری خواهید دید. کپی‌برداری از طراحی‌های دیگر برند‌ها نه تنها نشان‌دهنده عدم خلاقیت و ابتکار است، بلکه به اعتبار و هویت برند آسیب می‌زند. سایپا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودرو در ایران، باید در طراحی‌های خود به اصالت و نوآوری توجه کند. استفاده از طراحی‌های تکراری و مشابه با برند‌های دیگر، به نوعی نشان‌دهنده عدم توانایی این شرکت در خلق هویت مستقل است.

واکنش‌های متفاوت به خبر تغییر لوگو سایپا

انتقاد از لوگو جدید سایپا برای چند روز به شکل رگباری ادامه داشت و کاربران شبکه‌های اجتماعی پرچمدار انتقاد بودند. یک نوشته: «حیف لوگوی مرتضی ممیز که ۶۰ سال پیش طراحی شده». طرف در عین حال که نسبت به تاریخچه و هنر طراحی و گرافیک عرق داشته و احساس کرده باید تعصب مرتضی ممیز را بکشد، درباره زمان طراحی لوگو سایپا حدود ۲۰ سال اشتباه می‌کند.

شخص دیگری تغییر لوگو سایپا را به تغییرات مدیریتی این گروه خودروسازی مرتبط دانسته و نوشته علی شیخ‌زاده، پس از حضور در راس هرم مدیریتی کارخانه بهتر است اول کیفیت محصولات سایپا را افزایش دهد، چون تنها موردی بدون عیب و ایراد سایپا، لوگویش است.

لوگو جدید سایپا توسط یک سایت تخصصی خودرو، به سه تا چوب گلف کنار هم قرار گرفته تشبیه شده. سایت دیگری روی تغییر و تحوات متمرکز است و نوشته تغییر لوگو می‌تواند سرمنشا تغییر و تحولات مثبت باشد. منتقدان سایپا، از این‌جا به بعد بازی را دست گرفته‌اند. یکی نوشته بهتر بود مدیر جدید به فکر ارتقا کیفیت محصولاتشان می‌رفت.

بعضی‌ها خوشمزگی کرده‌اند. یکی نوشته احتمالا، چون پول طراح را هنوز نداده‌اند، طرف فایل اصلی را در اختیارشان نگذاشته است. حتی پای هوش مصنوعی وسط آمده. کاربری مدعی است تصویر لوگو قدیمی و جدید سایپا را به Grok داده و هوش مصنوعی در پاسخ نوشته: «اگه نمی‌تونی مرسدس بخری، یا سایپا با لوگوی شبیهش بخر». 

لوگو جدید سایپا توسط یک نفر به قصد شوخی و مزاح، با لوگو مرسدس بنز مقایسه شده است. زیر این توییت کلی چیز‌های بامزه پیدا می‌کند. مثلا یکی گفته اگر بیشتر دقت کنید، متوجه می‌شوید بنز در دایره محدودیت گرفتار است، اما هیچ محدودیتی حریف سایپا نمی‌شود.

چند نفر که دستی در کار گرافیک دارند وارد ماجرا شده‌اند. یکی گفته لوگو جدید ریدیزاین نیست و هویت‌زدایی است و در ادامه اضافه کرده [مرتضی]ممیز از کاشی‌های بنایی در مراغه ایده گرفته بود و [لوگویی]منسجم طراحی کرده این [..] است.

نفر بعدی از همین زاویه دید، تغییر لوگو سایپا را با طراحی لوگو جدید سازمان استاندارد در یک راستا دیده و نوشته به دلایل فنی و تخصصی هر دو لوگو «افتضاح» هستند. یک نفر ماجرا را خیلی جدی گرفته: مرحوم مترضی ممیز دنباله‌های لوگو سایپا را حرفه‌ای طراحی کرده بود. حضور دنباله‌ها در چند جهت نماد جهانی شدن و نشانه‌ای از رشد استعداد بود. الان دور آن دایره انداخته‌اند که چی؛ محدودش کنند؟

واکنش رسمی سایپا به شایعه تغییر لوگو 

جنجال تغییر لوگو سایپا روز چهارشنبه ۲۱ آذرماه به شکل رسمی تکذیب شد. سایپا تایید کرده استاد مرتضی ممیز، ۴۰ سال پیش موقع طراحی لوگو نیم‌نگاهی به معماری اصیل ایرانی و به طور خاص بنای تاریخی گنبد سرخ مراغه داشته و با توجه به اینکه بنا را نمادی از پایداری و تحرک می‌دانسته در طراحی لوگو سایپا از آن استفاده کرده است.

بخش دیگری از بیانیه به کارکرد دنباله‌ها در لوگوی سایپا اشاره دارد: جهت‌گیری یال‌های نشان به اطراف، نشانگر گستردگی و تمایل به جهانی‌شدن است. اگرچه بیانیه سایپا به موضوع جنجالی تغییر لوگو پایان می‌دهد، اما همین مورد آخر برای به فکر فرو بردن مخاطب کافی است. چون طی همین روز‌ها اخیر شنیدیم، با پایان کار حکومت بشار اسد، سایپا مجبور شده کارخانه و خط تولید خود را سوریه تعطیل کند تا چشم‌انداز بلندپروازانه ۴۰ سال پیش استاد مرتضی ممیز برای این شرکت خودروسازی، عقب‌گرد پیدا کند.