آیا رژیم غذایی بر «ام‌اس» تأثیر می‌گذارد؟

طبیعی است یک بیمار مبتلا به «ام‌اس» هر راهکاری را برای بهبود مدیریت علائم بیماری خود امتحان کند.

به گزارش ایسنا، بیمار معمولا داروهایش را مصرف می‌کند و ویزیت‌های پزشکی خود را جدی می‌گیرد. با این حال یکی از موضوعات مورد بحث درباره این بیماری این است که آیا تغییر دادن آنچه می‌خورید نیز تفاوتی ایجاد خواهد کرد؟

اگرچه هیچ رژیم غذایی ثابت شده‌ای برای بهبود‌ام اس (مولتیپل اسکلروزیس) وجود ندارد، اما برخی از مواد مغذی ممکن است تفاوت‌هایی را برای بهتر یا بدتر شدن ایجاد کنند.‌ام اس زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی مرکزی حمله می‌کند و به غلاف محافظ اطراف رشته‌های عصبی به نام میلین آسیب می‌رساند. این امر سیگنال‌های ورودی و خروجی مغز را مختل می‌کند و باعث بروز علائم مختلفی می‌شود که حواس را مختل کرده و بر توانایی حرکت تأثیر می‌گذارد.

علائم بیماری‌ام اس ممکن است شامل این موارد باشد: مشکلات حرکتی مانند احساس خستگی یا ضعف هنگام راه رفتن، صحبت کردن یا بلعیدن، گزگز یا بی حسی در اندام ها، اختلال عملکرد مثانه و روده، اختلال شناختی، تغییرات خلقی یا افسردگی، لرزش یا اسپاسم، سرگیجه و اختلال بینایی.

چیزی به نام «رژیم غذایی‌ام اس» وجود ندارد که ثابت شده باشد علائم را بهبود می‌بخشد. اکثر پزشکان به شما توصیه می‌کنند که رژیم غذایی کم‌چرب و پرفیبر مشابه رژیمی که سازمان‌های بزرگ پزشکی برای عموم مردم توصیه می‌کنند، مصرف کنید.

به سراغ انواع میوه‌ها و سبزیجات، غلات کامل، لبنیات کم چرب، مرغ و ماهی، آجیل و حبوبات بروید. از اقلامی که بسیار فرآوری شده هستند و چربی اشباع بالایی دارند، خودداری کنید.

مواد غذایی بدون گلوتن

حذف گلوتن محبوب است و برای افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند، ضروری است. اما هیچ تحقیقی نشان نمی‌دهد که علائم‌ام اس را بهبود می‌بخشد.

چندین مطالعه نشان داده است که افراد مبتلا به‌ام اس بیشتر از دیگران به گلوتن حساس نیستند؛ بنابراین اگر تصمیم دارید مواد غذایی بدون گلوتن مصرف کنید، احتمالاً‌ام اس دلیلی برای انجام این کار نیست.

رژیم غذایی «پالئو»

این برنامه‌های غذایی به نفع گوشت بدون چربی، آجیل و انواع توت‌ها است. این رویکرد از این ایده ناشی می‌شود که بدن شما می‌تواند این مواد اولیه قدیمی را بهتر از اقلام مدرن مانند محصولات لبنی و کربوهیدرات‌های فرآوری شده، سوخت و ساز کند.

تحقیقات زیادی در مورد این رژیم غذایی و مولتیپل اسکلروزیس وجود ندارد. در یک مطالعه کوچک، افراد مبتلا به‌ام اس که به مدت یک سال از رژیم غذایی پالئو پیروی می‌کردند، نسبت به افرادی که این رژیم را رعایت نمی‌کردند، کمتر خسته بودند. اما این ممکن است فقط مربوط به رژیم غذایی آنها نباشد، زیرا آنها همچنین در طول مطالعه ورزش می‌کردند و حرکات کششی و مدیتیشن انجام می‌دادند.

رژیم غذایی پارینه‌سنگی، رژیم پالئو یا رژیم غارنشینان، یک نوع رژیم غذایی است که در آن به پرهیز از هر نوع غذایی که در دوران پارینه‌سنگی و پیش از دگرگونی‌های حاصل از کشاورزی مورد استفاده انسان‌ها نبوده است، توصیه می‌شود. در این رژیم غذایی خوردنی‌هایی از جمله گوشت، ماهی، تخم مرغ، سبزیجات، صدف‌ها، ریشه گیاهان، انواع میوه‌ها، میوه‌های مغزدار، قارچ‌های خوراکی و مانند آن مورد استفاده قرار می‌گیرد و از مواردی مانند سیب‌زمینی، شکر، مواد غذایی فرآوری‌شده، لبنیات، حبوبات و غلات اجتناب می‌شود.

رژیم غذایی مدیترانه‌ای

این رژیم غذایی سنتی یکی از سالم‌ترین رژیم‌های غذایی در جهان است. اگرچه برای‌ام اس خاص نیست، اما به طور کلی برای شما خوب است.

شما مقدار زیادی ماهی، غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات، حبوبات و روغن زیتون می‌خورید. هیچ تحقیقی در مورد اینکه چگونه این رژیم غذایی بر‌ام اس تأثیر می‌گذارد، وجود ندارد. اما بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که به طور کلی برای شما مفید است و ممکن است به کاهش التهاب کمک کند.

رژیم غذایی «سوانک»

به گزارش «وب‌ام دی»، در این رژیم غذایی کم چرب، روزانه کمتر از ۱۵ گرم چربی اشباع شده و ۲۰ تا ۵۰ گرم چربی غیراشباع می‌خورید. این یک رویکرد جدید نیست. «روی سوانک» در سال ۱۹۷۰ مطالعه‌ای در مورد آن منتشر کرد. او موفقیتی را در این خصوص گزارش کرد، اما از آنجایی که این مطالعه شامل گروه مقایسه‌ای از افراد مبتلا به‌ام اس که برنامه را انجام نداده‌اند، نمی‌شود، سخت است که بگوییم این رژیم غذایی برای مبتلایان به‌ام اس مفید است.

آیا مواد مغذی وجود دارد که کمک کند؟

هیچ ویتامین یا ماده معدنی نمی‌تواند‌ام اس را مهار کند. با این حال، دانشمندان چند مورد را مطالعه کرده‌اند.

روغن ماهی

تحقیقات در مورد اینکه آیا این روغن کمک می‌کند یا خیر، مختلف است.

در یک مطالعه کوچک، گروهی از افراد مبتلا به‌ام اس هر روز یک قاشق چای خوری روغن ماهی با اسید‌های چرب امگا ۳ و ویتامین‌های A، D و E مصرف کردند. همچنین به آنها توصیه شد از چربی‌های اشباع شده اجتناب کنند و ماهی و سبزیجات زیادی مصرف کنند. پس از ۲ سال، این افراد کمتر احتمال داشت علائم جدید یا بدتر شده را گزارش کنند و تنها ۱۲ درصد از آنها عود داشتند.

اما در مطالعه‌ای دیگر، مصرف مکمل‌های روغن ماهی فایده واضحی نداشت.

امگا ۳ التهاب را کاهش می‌دهد و به نظر می‌رسد برای افراد مبتلا به‌ام اس بی خطر باشد.

ویتامین D

مطالعات نشان می‌دهد که افراد مبتلا به‌ام اس که سطح ویتامین D بالاتری دارند کمتر احتمال دارد بیماری آن‌ها عود کند. اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد مصرف ویتامین D از‌ام اس پیشگیری می‌کند یا علائم‌ام اس را در افرادی که از قبل به این بیماری مبتلا هستند، مهار می‌کند.

فقط تعداد کمی از غذا‌ها دارای ویتامین D هستند، مانند ماهی و غذا‌های غنی شده مانند آب پرتقال، شیر و برخی محصولات جایگزین شیر (مانند شیر سویا و شیر بادام). همچنین وقتی زیر نور خورشید هستید بدن شما می‌تواند ویتامین D بسازد.

ویتامین A

این مطالعه شامل حدود ۱۰۰ فرد مبتلا به‌ام اس بود. برخی به مدت یک سال دز‌های بالایی از ویتامین A مصرف کردند. آنها می‌توانستند راحت‌تر راه بروند و در مقایسه با دیگران بهتر می‌توانستند از بازو‌های خود استفاده کنند. اما هیچ مزیتی از نظر عود و ناتوانی وجود نداشت.

اگر مکملی مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. دریافت بیش از حد برخی از ویتامین‌ها از جمله A و D ممکن باعث مشکلات سلامتی شود.