چرا رهبران کشور‌های غربی در نشست باکو شرکت نمی‌کنند؟

غیبت سران دولت‌ها در کوپ۲۹ به ویژه با توجه به اهمیت این رویداد در شرایط کنونی آسیب‌زاست، زیرا برای نخستین بار در پانزده سال اخیر است که کشور‌های توسعه‌یافته قرار است بر سر هدف جدیدی برای تأمین مالی جهانی به نفع کشور‌های فقیر توافق کنند.

به گزارش یورو نیوز، خبر غیبت ماکرون در باکو را انی‌یس پانیه روناشه، وزیر محیط زیست فرانسه در روز چهارشنبه ۶ نوامبر (۱۶ آبان) اعلام کرد.

ماکرون تنها کسی نیست که قصد شرکت در این نشست سالانه سازمان ملل متحد درباره آب و هوا را ندارد. عصر پنجشنبه دولت آلمان نیز خبر داد که اولاف شولتس، صدر اعظم این کشور، سفر خود به جمهوری آذربایجان برای شرکت در اجلاس کوپ۲۹ را لغو کرده است.

حدود یک‌صد تن از مقامات کشور‌ها در نشست باکو حضور خواهند داشت.

بیست‌ونهمین دوره از این کنفرانس سالانه از ۱۱ تا ۲۲ نوامبر (۲۱ آبان تا ۲ آذر) در شهر باکو پایتخت جمهوری آذربایجان برگزار خواهد شد.

یانیک ژادو، سناتور فرانسوی از جبهه سبز‌ها از وزیر خواسته بود «به خاطر محیط زیست»، «به خاطر ارمنی‌ها» با توجه به مناقشه مرزی بین ارمنستان و آذربایجان، و «برای حقوق بشر» کوپ۲۹ را تحریم کند.

با این وجود پاریس می‌گوید تحریم کامل این رویداد را نپذیرفته و سیاست صندلی خالی را دنبال نخواهد کرد. در واقع فرانسه تنها در سطح یک هیئت نمایندگی در این نشست شرکت خواهد کرد، اما رئیس‌جمهور در آنجا حضور نخواهد داشت.

پانیه روناشه تأکید کرد که «هیچ رهبر فرانسوی» در این نشست حضور نخواهد داشت و تصریح کرد که این نخستین بار از زمان توافق پاریس در سال ۲۰۱۵ است که چنین اتفاقی می‌افتد.

رابطه «پیچیده» با آذربایجان

فرانسه ظاهرا با این تصمیم می‌خواهد از خاندان علی‌اف که همواره با اعمال فشار و اقتدار در جمهوری آذربایجان حکومت کرده‌اند، فاصله بگیرد.

وزیر محیط زیست فرانسه گفت: «ما در بافتار دیپلماتیک، روابط پیچیده و دشواری با آذربایجان داریم و مقامات فرانسوی در هیچ رویدادی که به نوعی سیاست آذربایجان را تقویت کند شرکت نخواهند داشت.»

وی افزود: «از طرف فرانسه، هیچ ارتباطی با مقامات آذربایجان خارج از چهارچوب کوپ وجود نخواهد داشت.»

روابط بین باکو و پاریس در ماه‌های اخیر تنش‌آمیز شده است و از جمله دلایل اصلی آن، حمایت فرانسه از ارمنستان پس از حمله نیرو‌های آذربایجان به قره‌باغ در اواخر سال ۲۰۲۳ بود.

همچنین اختلافات متعدد دیگری به این روند روابط دامن زده است، از جمله بازداشت یک شهروند فرانسوی در آذربایجان به اتهام «جاسوسی» در ژانویه ۲۰۲۴ میلادی.

فرانسه به طور سنتی متحد ارمنستان است و اقلیت نسبتا بزرگی از شهروندان ارمنی‌تبار در این کشور زندگی می‌کنند.

انی‌یس پانیه روناشه اضافه کرد: «من ترجیح می‌دادم که نشست کوپ این بار در باکو برگزار نشود، زیرا سال گذشته که رأی‌گیری انجام شد و ما هم در آن رأی دادیم، باکو برای میزبانی این کنفرانس برنده شد، در حالی که ارمنستان نیز نامزد بود.»

وزیر فرانسوی با این حال تأکید کرد: «ما مسئولیت داریم تا از ارزش‌های توافق پاریس دفاع کنیم.»

این در شرایطی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور جدید آمریکا، ممکن است دوباره ایالات متحده را از کوپ خارج کند، همان‌طور که در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش این کار را انجام داد.

وزیر محیط زیست فرانسه اضافه کرد: «کوپ یک مذاکره چندجانبه سازمان ملل است و تنها مذاکرات مرتبط با آب و هوا است که همه کشور‌های جهان را گرد هم می‌آورد.»

ولی آیا این روش برای ادب کردن یک حکومت سرکوبگر به بهای کمک نکردن به نجات کره زمین است؟ برای بسیاری از کارشناسان، این رفتار برای محیط زیست و طرفداران آن حامل پیام مناسبی نیست.

غیبت زنجیره‌ای کشور‌ها حامل «پیام مهلک»

جو بایدن، رئیس‌جمهور فعلی آمریکا (که در زمان نشست باکو هنوز در سمت خود خواهد بود) و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نیز غیبت خود در کوپ۲۹ را اعلام کرده‌اند.

همچنین لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهور برزیل به دلیل آسیب به سرش، حضور خود در این رویداد را لغو کرده است. به گزارش روزنامه گاردین، انتظار می‌رود رهبران چین، آفریقای جنوبی، ژاپن و استرالیا نیز در این مذاکرات شرکت نکنند.

حتی اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا نیز تصمیم گرفته است به آذربایجان سفر نکند. سخنگوی کمیسیون اروپا اعلام کرد: «کمیسیون در مرحله انتقال قرار دارد و رئیس بر روی وظایف نهادی خود تمرکز خواهد کرد.

این تصمیم پرسش‌هایی را درباره تعهد اروپا نسبت به بحران آب و هوایی مطرح کرده است.

گاردین به نقل از میشائیل بلوس، نماینده سبز آلمانی در پارلمان اروپا نوشت که این انتخاب، یعنی این که قدرتمندترین زن اروپا و رهبران سایر کشور‌ها ترجیح داده‌اند در این کنفرانس سازمان ملل شرکت نکنند، حامل «پیام مهلکی» است.

غیبت سران دولت‌ها در کوپ۲۹ به ویژه با توجه به اهمیت این رویداد در شرایط کنونی آسیب‌زاست، زیرا برای نخستین بار در پانزده سال اخیر است که کشور‌های توسعه‌یافته قرار است بر سر هدف جدیدی برای تأمین مالی جهانی به نفع کشور‌های فقیر توافق کنند.

با این حال، اهداکنندگان اصلی، از جمله اتحادیه اروپا و ایالات متحده، هنوز مبلغی که مایل به پرداخت هستند را مشخص نکرده‌اند.

کشور‌های جهان نیز باید تعهدات جدیدی در زمینه تغییرات آب و هوایی ارائه کنند تا گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد محدود شود. اهدافی که بدون آنها توافق پاریس بر روی آب و هوا ممکن است به طور کامل از دست رفته و دفن شود.