۱۰ شاهکار معماری از استاد مشهور ایتالیایی؛ رنزو پیانو

رنزو پیانو (Renzo Piano) معمار ایتالیایی برنده‌ی جایزه معتبر پریتزکر (۱۹۹۸) است. سازه‌های طراحی‌شده توسط رنزو پیانو، نمایانگر طراحی به شیوه‌ای هستند که فناوری مدرن را با اشکال و سودمندی مواد مدرن ترکیب می‌کند.

به گزارش فرادید، رنزو پیانو (Renzo Piano) معمار ایتالیایی برنده‌ی جایزه معتبر پریتزکر (۱۹۹۸) است. او سال ۱۹۳۷ در شهر مدیترانه‌ای ایتالیا، جنوا در خانواده‌ای سازنده به دنیا آمد و از همان جوانی طراحی را آغاز کرد. او سال ۱۹۶۴ در دانشگاه پلی‌تکنیک میلان و دانشگاه فلورانس در رشته معماری تحصیل کرد. 

پیانو از سال ۱۹۶۵ تا ۱۹۶۸ در دانشگاه پلی‌تکنیک تدریس کرد. او برای دو شرکت معماری معروف کار کرد که یکی به معمار برجسته لوئیس‌کان (فیلادلفیا) و دیگری به مهندس لهستانی زیگمونت استانیسلاو ماکوفسکی (لندن) تعلق داشت. سال ۱۹۹۸ به او بالاترین جایزه معماری یعنی جایزه معماری «پریتزکر» اهدا شد. او بنیانگذار کارگاه ساختمانی رنزو پیانو (RPBW)، یک دفتر معماری بین‌المللی (پاریس و ژنو) است.

پیانو درباره معماری می‌گوید: «به عنوان معمار، باید سرپناهی برای لذت بردن از هنر فراهم کنید و باید عاشق هنر باشید. مثل زمانی که می‌خواهید یک سالن کنسرت بسازید. باید عاشق موسیقی باشید. این دلیلی است که باید برای ساختن چنین فضایی داشته باشید تا از موسیقی لذت ببرید. ساختن فضایی برای هنر هم همین است.»

سازه‌های نمادین طراحی‌شده توسط رنزو پیانو، نمایانگر طراحی به شیوه‌ای هستند که فناوری مدرن را با اشکال و سودمندی مواد مدرن ترکیب می‌کند. معماری و طرح‌های او پست‌مدرن یا پیشرفته هستند. استفاده از فناوری مدرن در بیشتر طرح‌های معروف او کاملاً آشکار است. او به‌خاطر طراحی و برنامه‌ریزی فضای عمومی با تکنولوژی بالا شهرت زیادی دارد. «سبُکی» یکی دیگر از ویژگی‌های بارز طراحی است که به وضوح در آثار او نشان داده شده است.

۱- مرکز فرهنگی پومپیدو

پاریس، فرانسه، ۱۹۷۷

مرکز فرهنگی پمپیدو یکی از سازه‌های معروفی است که رنزو پیانو و ریچارد راجرز آن را طراحی کرده‌اند. این سازه بهترین نمونه از معماری درون‌نما (inside-out، رویکردی جامع برای ادغام سازه با محیط طبیعی) است. سیستم‌های ساختاری، مکانیکی و حرکت گردشی در سطح بیرونی قرار دارند. این سازه در پاریس مرکز اصلی جاذبه شهر شده و از زمان تکمیل، بیش از ۱۵۰ میلیون بازدیدکننده داشته است. عنصر حرکت گردشی اصلی یک پله برقی در نمای غربی است، لوله‌ای که تا بالای سازه با منظره‌ای از پاریس امتداد یافته است.

۲- شارد

لندن، بریتانیا، ۲۰۱۲ 

شارد در لندن، آسمان‌خراش ۷۲ طبقه‌ی نمادینی است که رنزو پیانو آن را طراحی کرده است. این سازه با ۳۰۹.۶ متر ارتفاع، بلندترین سازه در بریتانیا است؛ یک آسمان‌خراش با کاربری ترکیبی که از دفاتر اداری و فضا‌های مسکونی و خرده‌فروشی تشکیل شده است. شکل این سازه باریک و هرمی است و از هشت نمای شیشه‌ای شیبدار تشکیل شده است. طراحی ساختار این سازه دارای مصرف بهینه انرژی، نیروگاه حرارتی و برق است و با گاز طبیعی کار می‌کند. سوخت برای تمام سطوح سازه به الکتریسیته تبدیل می‌شود و گرمای بازیافتی آب گرم را فراهم می‌کند.

۳- بنیاد پَتِه 

پاریس، فرانسه، ۲۰۱۴ 

این ساختار شیشه‌ای ارگانیک خانه‌ی «بنیاد جروم سیدو پَتِه» است که در یک بافت شهری قرار دارد. هدف این پروژه ایجاد بنیادی بود که در اصل به میراث شرکت فیلم فرانسوی پَتِه (Pathe) اختصاص داشت. این فرم ارگانیک در حیاط یک بلوک قرن نوزدهمی واقع شده و طراحی پیازمانند خاص آن، حاصل محدودیت‌های محوطه ساخت است. سقف ارگانیک سازه از شیشه تشکیل شده که نور طبیعی فضا‌های اداری را تامین می‌کند. این حجم منحنی در داخل حیاط روی تکیه‌گاه‌هایی قرار دارد. سقف قوسی از تیرچه‌های چوبی تشکیل شده که از پانل‌های شیشه‌ای منحنی پشتیبانی می‌کنند.

۴- موزه پُل کلی

برن، سوئیس، ۲۰۰۵ 

این موزه به نمایش نقاشی‌های هنرمند سوئیسی با ملیت آلمانی پُل کلی (Paul Klee) اختصاص دارد. این مکان در حومه شهر برن در سوئیس واقع شده و ۴۰۰۰ اثر هنری این هنرمند را در خود جای داده است. فرم ارگانیک سقف سازه از منطقه (تپه‌ها و مزارع زیر کشت) الهام گرفته شده است. این موزه از یک سالن کنسرت، مرکز کنفرانس، فضای نمایشگاهی، موزه تعاملی برای کودکان و مرکز مطالعه و تحقیق تشکیل شده است. سقف منحنی از تیر‌های فولادی تشکیل شده که تا حدی ثابت و تا حدی موتوری هستند و نور طبیعی را فیلتر می‌کنند. سقف منحنی با مناظر طبیعی حومه شهر برن ادغام شده است.

۵- موزه هنر آمریکایی ویتنی

نیویورک، ایالات متحده آمریکا، ۲۰۱۵ 

موزه ویتنی یک موزه هنری در منهتن، نیویورک است که روی نمایش هنر آمریکایی قرن بیستم و بیست و یکم تمرکز دارد. هدف این موزه گسترش کلکسیون موزه متشکل از بیش از ۱۹۰۰۰ اثر هنری مدرن و معاصر دائمی است. ورودی موزه به شکل چشمگیری کنسولی (یک سرآزاد) است و به عنوان فضای عمومی عمل می‌کند. ساختار نامتقارن موزه از صفحات فولادی خاکستری-آبی تشکیل شده که در نما مشهود هستند. ساختار نامتقارن دارای هشت طبقه با یک تئاتر، گالری بدون ستون، مرکز آموزشی، کتابخانه، فضا‌های مطالعه و آزمایشگاه حفاظت است. طبقه بالای موزه شامل یک کافه و گالری می‌شود که نور آنها را به طور طبیعی یک نورگیر تأمین می‌کند.

۶- مدرسه ویتل

شنژن، چین، ۲۰۱۹

مدرسه ویتل (Whittle) برای اسکان ۲۲۰۰ دانش‌آموز به عنوان طراحی شده است. ساختار مدرسه به ۲ قسمت تقسیم شده که ساختمان اصلی با ۳۲ متر ارتفاع از ۱۰ طبقه و قسمت دوم طبقه بالایی با ۱۸ متر ارتفاع تشکیل شده است. طبقه همکف سازه ۶ متر ارتفاع دارد که از نظر بصری شفاف است و ویترینی به اطراف ایجاد کرده که به تعامل کودکان کمک می‌کند. باز بودن و شفافیت کل سازه یک محیط مطالعه با نور و ارتباط بصری خوب با جامعه ایجاد کرده است.

۷- سنترو بوتین

سانتاندِر، اسپانیا، ۲۰۱۷ 

این مرکز فرهنگی در اسپانیا توسط رنزو پیانو با همکاری لوئیس ویدال و آرکیتکتوس طراحی شده است. این مرکز هنر و فرهنگ نیمی روی خشکی و نیمی روی آب معلق است و به خلیج سانتاندر کشیده شده است. این پروژه روی ایجاد مرکزی متمرکز است که میان بخش تاریخی شهر و دریا یکپارچگی ایجاد کند. این سازه با کمک پایه‌هایی که نمای بدون مانع از دریا ایجاد می‌کنند، روی آب معلق است. این سازه از یک فرم دو تکه‌ای تشکیل شده که ساختار گردی از جنس کاشی‌های سرامیکی گرد را به وجود می‌آورند.

۸- آکادمی علوم کالیفرنیا

سانفرانسیسکو، ایالات متحده، ۲۰۰۸ 

آکادمی علوم کالیفرنیا یک موسسه تحقیقاتی و موزه تاریخ طبیعی معتبر در ایالات متحده است. این آکادمی یکی از بهترین نمونه‌های ساختاری با طراحی پایدار و دارای گواهینامه پلاتینیوم LEED است.

این موسسه شامل آموزش با فضای نمایشگاهی، حفاظت، موزه تاریخ طبیعی و فضا‌های آکواریوم می‌شود. سقف سازه از ۱.۷۰۰، ۰۰۰ گیاه بومی تشکیل شده که در گلدان‌هایی از جنس الیاف نارگیل کاشته شدند و سقف گنبدی نورگیر‌های طرح‌دار (اتوماسیون باز و بسته) دارد. فضای داخلی سازه بیشتر با نور طبیعی خورشید روشن می‌شود (۹۰ درصد).

۹- پارک موسیقی

رم، ایتالیا، ۲۰۰۲ 

Parco Della Musica یک مجموعه موسیقی عمومی در رم، ایتالیا است. این مجموعه‌ی چندمنظوره از سه سالن کنسرت و یک تئاتر در فضای باز تشکیل شده است. چیدمان نیم‌دایره‌ای ۳ سالن منفرد، چهارمین سالن فضای باز مرکزی را با ۲۸۰۰ فضای صندلی ایجاد کرده است. این سازه سه جداره از روکش سقف سربی تشکیل شده که آن نیز از سازه‌ای مخلوط با تیر‌های چوبی چندلایه و قاب‌های فولادی تشکیل شده است. سالن‌ها دارای عناصر آکوستیک بالشتکی هستند که در سقف سالن‌ها قرار دارند. 

۱۰- ساختمان نیویورک تایمز

نیویورک، ایالات متحده آمریکا، ۲۰۰۷ 

ساختمان نیویورک تایمز یکی از آسمان‌خراش‌های نمادین برنده مناقصه ساخت و ساز است. این سازه برای نیویورک تایمز، یکی از مهم‌ترین روزنامه‌های نیویورک ساخته شد. این آسمان‌خراش از ۵۲ سطح با صفحه‌ای چهار طبقه با رعایت ارتفاع سازه‌های اطراف تشکیل شده است.

هدف از طراحی این سازه ایجاد بهره‌وری انرژی است که روی شفافیت و سبکی کل سازه تمرکز دارد. این سازه ۲۲۸ متر ارتفاع، پوشش خارجی با ۲۵۶ متر ارتفاع و دکلی با ارتفاع کلی ۳۱۸.۸ متر دارد. نیویورک تایمز از ۲۸ طبقه این سازه استفاده می‌کند و باقی طبقات در اختیار رستوران‌ها و دفاتر است.