بازگشت گروه فشار؛ آغاز با مساله فیلترینگ

فرارو- چهارشنبه دوم آبان، تجمعی با حضور ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر از مخالفان رفع فیلترینگ مقابل مرکز ملی فضای مجازی برگزار شد. تجمعی که فراخوان آن پیش از این در کانال‌های شبکه‌های اجتماعی به خصوص ایتا منتشر شد و سخنران آن نیز حسین الله کرم، نظامی بازنشسته، رایزن نظامی سابق ایران در کشور‌های بالکان، استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد تهران مرکز و رئیس مجموعه‌ای موسوم به انصارحزب‌الله یا شورای هماهنگی نیرو‌های حزب‌الله بود. 

به گزارش فرارو، زوایای مختلفی از این تجمع در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفت؛ از یک جوان دهه هشتادی با لباس فرم بسیج سازندگی (مورد استفاده در اردو‌های جهادی در مناطق محروم) تا خانمی که فضای مجازی و اینستاگرام را قتلگاه جوان ایرانی می‌دانست. اما تمام این واکنش‌ها زیر سایه حضور دوباره حسین الله‌کرم قرار گرفت. الله کرم در سال‌های دهه هفتاد و دوران اصلاحات نماد جریانی بود که از آن به عنوان گروه‌های فشار یاد می‌کردند. گروه‌هایی که معمولاً حضورشان در تجمع‌ها به زدوخورد میان دو طرف منجر می‌شد. 

گروه فشار چه بود؟

این گروه در دوران ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی شناخته شده بود و آنهایی که خاطراتی از آن دوران دارند، می‌گویند این افراد معمولا موتور سوار می‌شدند و لباس مشکی می‌پوشیدند. معمولاً در سخنرانی‌ها و برنامه‌هایی که احساس می‌کردند با آرمان‌های انقلاب از نظر آنان تضادی دارد، حاضر می‌شدند و مراسم را به هم می‌ریختند. البته این طور نبود که فقط دیگران را ضرب و شتم کنند و آنها بدون واکنش بایستند. همیشه زدوخورد میان طرفین شکل می‌گرفت.

گروه فشار در تمام دوران پرافت‌وخیزش، همواره به خاطر داشتن یک حاشیه امن شناخته می‌شد. چون هیچ وقت دادگاهی برای آنان برگزار نشد یا اگر دادگاهی برای مساله و بحرانی برگزار شد که نام آنها هم در آن وجود داشت، حکمی برایشان صادر نشد. به طور مشخص، نام این گروه را می‌شود در وقایعی مثل کوی دانشگاه، درگیری در تجمع‌های دانشجویی و به هم زدن سخنرانی‌های شخصیت‌هایی مثل عبدالکریم سروش و هاشم آغاجری، حمله به خوابگاه دانشگاه علامه، حادثه انتشارات مرغ آمین، حادثه سینما قدس، تجمع‌های علیه بی‌حجابی و ... جستجو کرد. 

هشدار تحلیلگران

زمانی که انتخابات به پایان رسید و مشخص شد مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور ایران خواهد بود، تحلیلگران و فعالان سیاسی نسبت به بازتولید بحران‌ها با توجه به تجربه دوران ریاست‌جمهوری خاتمی، هشدار‌هایی جدی دادند. هشدار‌ها از این بابت بود که جناح تندرو به رغم پایین بودن مشارکت در انتخابات و بسیج تمام امکانات خود نتوانست سعید جلیلی را راهی پاستور کند. آنها سیاست داخلی و خارجی کشور را مناسب نمی‌دانند و معتقدند اقدامات محکمی باید در این زمینه‌ها صورت بگیرد. مثلاً در مساله منطقه، معتقدند ایران باید وارد جنگ با اسرائیل شود. در حوزه داخلی، معتقدند محدودیت‌ها باید با جدیت پیگیری شود. این گروه هر بار که سیاست‌ها را مناسب ندانسته، وارد کار شده است. امروز نیز سیاست‌ها را مناسب نمی‌دانند. 

کاربران چه گفتند؟ 

نکته جالب توجه در بررسی واکنش کاربران انقلابی در شبکه اجتماعی توئیتر نشان می‌دهد که آنها هم از این اقدامات حمایت نکردند. اما سعی کردند واکنش منتقدان به مساله فیلترینگ را به حاشیه ببرند و از ابزار «الان وقتش نیست» استفاده کنند. شعار‌هایی مثل «واتساپ، تلگرام، اینستا، رانت و فساد و فحشا» نیز دستمایه طنز و واکنش شد. 

شیخ فرهاد فتحی، روحانی اصولگرای فعال در فضای مجازی نوشت: «اینکه فیلترینگ فعلی جز هزینه‌ی اضافی و سوهان روح و روان حاصلی ندارد و فقط نن جون من فیلترشکن نداره، اینکه اساسا نمیشه کلا این فضا رو فیلتر کرد رو کار ندارم فقط میخوام بگم قبل ایجاد مجازی، زمانی که تلفن سکه‌ای هم نبود، مقصر رانت و فحشا و فساد کی بود؟! کاش کمی فکر کنید. کاش...»

احسان بداغی، روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب این توئیت را زد: «از نظر این جماعت مسائلی مانند چای دبش، مدیرکل ارشاد گیلان، ازگل گیت، وام عشقی و ده‌ها مورد از این دست مشمول «رانت و فساد و فحشا» نمی‌شوند.»

روزبه علمداری سردبیر سایت جماران نوشت: «شما خودت مظهر رانت هستی که امن و آزاد تجمع می‌کنی و کسی بهت کار نداره، بعد به محل ارتباط و درآمد ۸۰ میلیون نفر میگی رانت و فساد و فحشا؟»

صادق نیکو فعال مجازی اصولگرا نیز نوشت: «من متوجه میشم چرا جلوی واتساپ و تلگرام و اینستا نوشتن فساد و فحشا. ولی نمی‌فهمم چرا نوشتن رانت! رانت چی؟! اگر رانتی هم بوده برای ایتا و باقی پلتفرم‌های داخلی بوده.»

پاسخ متفاوت جواد امام

محمدجواد امام سخنگوی جبهه اصلاحات و دبیرکل مجمع ایثارگران در نامه‌ای که به اسکندر مومنی وزیر کشور نوشت، درخواست تجمع مخالفان فیلترینگ را مطرح کرد. نامه امام متضمن یک نکته کلیدی و آن هم حق اظهارنظر از سوی نیرو‌های تندرو بود. در این نامه آمد: «فراخوان مخالفان رفع فیلترینگ در کانال‌های تلگرامی و سایر اپلیکیشن‌های فضای مجازی! به احقاق حق آنها و تجمع در مقابل سازمان فناوری اطلاعات ایران منجر شد. به اطلاع می‌رساند مطابق اصل ۲۷ قانون اساسی، حزب مجمع ایثارگران بنا دارد در هفته آتی در مکان مذکور تجمعی برگزار کند و در راستای حمایت از وعده‌های رئیس‌جمهور و مطالبات اکثریت جامعه، رفع فیلترینگ را خواستار شود. خواهشمند است مانند حقی که برای منتقدان رفع فیلترینگ قائل شدید، حق منتقدان را به‌رسمیت شناخته و تمهیدات لازم را جهت برگزاری این تجمع فراهم آورید.» پیشنهاد این فعال سیاسی اصلاح‌طلب مورد استقبال کاربران و چهره‌های رسانه‌ای مختلف قرار گرفت.