پشت پرده معامله ۲۰۰ میلیون دلاری سهام دیجی‌کالا

فرارو - سهام دیجی‌کالا یا به عبارت دقیق‌تر بخشی از سهام دیجی‌کالا که فروش آن رسما تایید شد، ۱۲ هزار میلیارد تومان ارزش دارد.

به گزارش فرارو؛ زمزمه این نقل‌و‌انتقال بزرگ بهمن پارسال به گوش رسید و اوایل امسال قضیه تقریبا جدی شد. در آن زمان نام شرکت حرکت اول از زیرمجموعه‌های اپراتور همراه اول به‌عنوان خریدار سهام بزرگترین فروشگاه اینترنتی ایران، مطرح بود. هرچند دو طرف ضمن تایید انجام مذاکرات، اعلام کردند تا حصول توافق نهایی، کار فیصله پیدا نمی‌کند. دیجی‌کالا بالاخره روز شنبه ۲۰ مرداد ۱۴۰۳، در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد، شرکت حرکت اول، موفق شده ۴۰ درصد سهام دیجی‌کالا را بخرد. سرمایه‌گذار جدید، همچنین در طول مذاکرات نسبتا طولانی پذیرفته قیمت کل دیجی‌کالا ۳۰ هزار میلیارد تومان است. اگر قیمت دلار را ۶۰ هزار تومان در نظر بگیریم، این یعنی دیجی‌کالا در حال حاضر ۵۰۰ میلیون دلار می‌ارزد و حرکت اول برای تصاحب سهام مورد نظرش ۲۰۰ میلیون دلار هزینه پرداخت کرده است.

سهام دیجی‌کالا به چه کسی فروخته شد؟

سهام دیجی‌کالا به حرکت اول فروخته شده؛ مجموعه‌ای که به همراه اول تعلق دارد و تخصصش سرمایه‌گذاری روی ایده‌ها و کسب‌وکار‌ها است. خریدار ۴۰ درصد از سهام دیجی‌کالا، سال ۱۳۹۷ تاسیس شده و قبلا چند مرتبه تجربه‌های مشابه را از سر گذرانده است. هرچند هرگز تا این اندازه دست به ولخرجی نزده بود.

خریدار سهام دیجی‌کالا، کارش را با آچاره و اوبار شروع کرد و بعد سراغ خرید سهام جاجیگا یکی از پلتفرم‌های گردشگری رفت. این تجربه شکست خورد، ولی حرکت اول، سرمایه‌گذاری را با همراه مکانیک ادامه داد. حرکت اول، همچنین سرمایه‌گذاری روی کسب‌وکار فلای تودی، نت باکس و میاره را در کارنامه دارد.

حرکت اول سال ۱۴۰۰، توانست خودش را به‌عنوان شرکت دانش‌بنیان ثبت کند و آبان سال بعد قرارداد سرمایه‌گذاری صندوق بین‌المللی را امضا کرد. از آن به بعد روی افزایش سرمایه و مشارکت تمرکز داشته و خیلی تلاش کرد چراغ خاموش دست به حرکتی بزرگ بزند.

سهام دیجی‌کالا، اوایل امسال دوباره نام حرکت اول را در فضای استارتاپی ایران مطرح می‌کرد، منتها اطلاعات زودتر از موعد به بیرون درز کرد. سرآوا بخش اعظم سهام مورد نیاز را در اختیار داشت و باقیمانده سهام مورد نیاز، در اختیار موسسان دیجی‌کالا یعنی برادران محمدی و سایر سهامداران بود. مذاکرات نسبتا طولانی شد و در نهایت روز شنبه ۲۰ مرداد، اعلام شد حرکت اول ۴۰ درصد سهام دیجی‌کالا را خریداری کرده است.

بیشتر بدانید | سهام دیجی‌کالا با امضای توافقی سفت‌وسخت فروخته شده است. بنیان‌گذاران دیجی‌کالا، حمید و سعید محمدی، همچنان ۲۲ درصد سهام شرکت و دو صندلی از پنج صندلی هیات مدیره را در اختیار خواهند داشت. دو طرف پذیرفته‌اند مدیریت اجرایی و راهبری شرکت، تدوین استراتژی کسب‌وکار و انتخاب مدیران ارشد همچنان برعهده بنیان‌گذاران و تیم راهبری دیجی‌کالا باشد و پس از امضای توافق، هیچ سهامداری به تنهایی کنترل شرکت را در اختیار نگیرد

خریدار سهام دیجی‌کالا، حرکت اول نام دارد. خود این شرکت در اصل زیرمجموعه همراه اول است

فروشنده سهام دیجی‌کالا کیست؟

سهام دیجی‌کالا خریداران دیگری هم داشته، ولی برادران محمدی می‌گویند آن‌ها در نهایت با حرکت اول به توافق رسیده‌اند. حرکت اول در نهایت موفق شد ۴۰ درصد سهام دیجی کالا را در اختیار بگیرد.

برادران محمدی پیش از این صاحب ۳۲.۲۶ درصد سهام دیجی‌کالا شناخته می‌شدند ولی پس از نقل‌وانقالات جدید، سهم آن‌ها به ۲۲ درصد کاهش پیدا کرده است. حرکت اول باقی سهام دیجی‌کالا را از سرآوا خریده. هلدینگ سرآوا چند سال قبل برای خرید ۵۱ درصد سهام دیجی‌کالا، پنج میلیون دلار پرداخت کرده بود، اما به تدریج این سهام آب رفت و این اواخر به ۲۵ درصد رسید.

فروش سهام دیجی‌کالا برای شرکت سرآوا معامله‌ای پرسود محسوب می‌شود. این شرکت ۱۲ سال پیش وارد این بازی شد و حالا ارزش سرمایه‌اش تقریبا هزار برابر شده است.

سرآوا علاوه بر دیجی‌کالا، همچنین در طول سال‌های فعالیتش بخشی از سهام سایر استارتاپ‌های ایرانی از جمله گروه هزار دستان، مثل کافه بازار، بلد و دیوار را خریده بود. آنها از سال ۹۷ به این طرف، گرفتار حاشیه شدند. سعید رحمانی بنیانگذار و مدیرعامل وقت هلدینگ سرآوا ایران را ترک کرد و مدعی شد از سوی برخی نهاد‌ها زیر فشار بوده است. استارتاپ‌های همکار او هرگزش ادعایش را تایید نکردند.

نام هلدینگ سرآوا در دوازدهمین سال تاسیس حالا به خاطر فروش سهام دیجی‌کالا روی زبان‌ها افتاده است. برادران محمدی ۱۰ درصد و سهامدار دیگر (شاید صندوق سرمایه‌گذاری اروپایی) پنج درصد باقیمانده را فروخته‌اند تا حرکت اول در نهایت با پرداخت ۱۲ هزار میلیارد تومان، معادل ۲۰۰ میلیون دلار، اختیار ۴۰ درصد سهام دیجی‌کالا را به دست بگیرد.

چرا خرید سهام دیجی‌کالا برای همراه اول مهم بود؟

خریدار سهام دیجی‌کالا، حرکت اول نام دارد، اما خود این شرکت در اصل زیرمجموعه همراه اول است. بزرگترین اپراتور تلفن همراه کشور به چه دلیل به سهام دیجی‌کالا نیاز دارد؟ برای پاسخ به این سوال باید کمی به عقب برگردیم.

اسنپ و تپسی، دو استارتاپ مشهور و نسبتا بزرگ ایران هستند که به ترتیب ایرانسل و گروه گلرنگ را در ترکیب اصلی سهامداران خود می‌بینند. گروه گلرنگ از طریق بورس موفق شد، ۷۰ درصد سهام تپسی را بخرد و به سهامدار عمده تبدیل شود. ایرانسل در اسنپ جا افتاده و حتی گاهی در تبلیغات خود لوگو اسنپ را کنار ایرانسل می‌گذارد.

خرید سهام دیجی‌کالا، در عین حال که برای همراه اول اقدامی بلندپروازانه محسوب می‌شود موقعیت آن‌ها را مقابل رقبا بهبود می‌بخشد. تنها مسئله باقیمانده پول بود. تپسی سهام خود را در بورس عرضه کرد و اعلام شد مجموعه گلرنگ برای خرید سهام تپسی باید پولی معادل ۳۸ میلیون دلار آن زمان را پرداخت کند. دیجی‌کالا با اینکه زود برای بورسی‌شدن اقدام کرد، نتوانست به تالار بورس برسد و همین مسئله مشخص نبودن قیمت، معامله را طولانی کرد.

ارزش دیجی‌کالا بر اساس محاسبات سال ۲۰۱۴ نشریه اکونومیست، ۱۵۰ میلیون دلار تخمین‌زده شده. تقریبا ۱۰ سال از این گزارش می‌گذرد و ظاهرا بحث بر سر قیمت، باعث افزایش طول مذاکرات شد. در نهایت وقتی قرارداد فروش دیجی‌کالا به امضا رسید، ارزش دیجی‌کالا ۳۰ هزار میلیارد تومان (معادل ۵۰۰ میلیون دلار) و ارزش معامله ۱۲ هزار میلیارد تومان (معادل ۲۰۰ میلیون دلار) اعلام شد. در بیانیه رسمی آمده، خریدار هزینه را نقدا پرداخت می‌کند.

بیشتر بدانید | همراه اول که از نظر قانونی وظیفه دارد جزییات خرید تازه را روی سامانه کدال ثبت کند، ارزش معامله را عوض ۱۲ هزار میلیارد تومان، هشت هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان قید کرده. این عدد از اعمال تخفیف ۳۰ درصدی در معامله حکایت دارد. از مجموع سهام خریداری شده، ۲۰ درصد به حرکت اول، ۱۰ درصد به خود همراه اول، پنج درصد به شرکت همراه کسب‌وکار هوشمند و پنج درصد به شرکت سرمایه‌گذاری توسعه نوردنا تعلق دارد