محمدجواد ظریف عصر یکشنبه ۳۱ تیر ۱۴۰۳ در نشست واکاوی گفتمان دولت چهاردهم با تبیین دو نگاه «تهدیدمحور» و «فرصت محور» که با حضور تعدادی از اساتید دانشگاه و اعضای شورای راهبری دولت چهاردهم در فرهنگسرای اندیشه تهران برگزار شد، افزود: اگر با تغییر پارادایم نگرش تهدیدمحور را به نگرش فرصت محور تبدیل کنیم میتوانیم رو به جلو حرکت کنیم.
به گزارش ایرنا، وی ادامه داد: نگرش تهدید محور در بعد داخلی یعنی جوانان، زنان و مردم کشور را تهدید ببینیم. وقتی چیزی را تهدید میبینید سعی در محدود کردن آن میکنید، اما واقعیت این است که مردم تهدید نیستند، فرصت هستند. اگر این مردم نبودند چه کسی برابر عراق و مقابل تحریمها میایستاد؟
ظریف با بیان اینکه پزشکیان مردم را تهدید نمیبیند، تاکید کرد: این یک شروع مهم است که مردم خود را فرصت ببینیم. اگر این نگاه فرصت محور وجود نداشت ۱۰ درصد در دور دوم نسبت به دور اول مشارکت افزایش پیدا نمیکرد.
وی با بیان اینکه مردم با حضور و عدم حضور خود در دور اول انتخابات پیامی به ما دادند و آن پیام این بود که آنها از ما راضی نیستند، تاکید کرد: برابر این پیام مردم سه مرحله باید طی کنیم: ۱ - باید با مردم آشتی کنیم، ۲ - باید از مردم پوزش بخواهیم، ۳ - باید با مردم همدل باشیم.
ظریف افزود: این سه مرحله در روابط بین الملل از آتش بس شروع میشود، با پوزش ادامه مییابد، با دوستی قدرت پیدا میکند و نهادینه میشود؛ این سه مرحله حرکت از تخاصم به صلح است، صلح به معنای عدم تخاصم نیست، صلح به معنی آمادگی برای بخشش است، ولی مقدمه بخشش پوزش است به همین دلیل با تمام وجود از مردم ایران بابت همه سختیهایی که متحمل شده اند پوزش میخواهم.
رئیس شورای راهبری انتخاب اعضای کابینه دولت چهاردهم با بیان اینکه این مردم باید در مسیر بالنده شدن حرکت کنند و نه در مسیر محدود شدن و تقابل اظهار داشت: حتی باید مخالفان خود را فرصت ببینیم. این کنش اجتماعی که باعث شد بتوانیم در جامعهای که از انتخابات خسته شده بود به عرصه بیاوریم تا رای بدهد، بخشی از آن مرهون این امر است که مخالفینی داشتیم که آنها مردم را بیرون آوردند و از این رو باید مخالفان خود را هم فرصت ببینیم.
وی با بیان اینکه ایران در گذشته با تهدیدهای زیادی مواجه بود، ابراز داشت: این نباید سبب شود که نگاه ما به خود و تاریخ و آینده مان یک نگاه تهدید محور باشد. ایران بارها مورد تهاجم واقع شده، اما این مردم تهدیدها را به فرصت تبدیل کرده اند و آن مهاجم را به رنگ خود درآورده اند.
ظریف گفت: نیاز نداریم تهدیدها را فراموش کنیم، اما باید بدانیم میتوانیم این تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم. در سیاست خارجی اگر به همسایگانمان نگاه تهدید محور داشته باشیم نمیتوانیم با آنها هم افزایی داشته باشیم و با همسایگانمان وارد رقابتهای نظامی و سیاسی میشویم. اما نگاه فرصت محور سبب میشود مکمل هم باشیم و منابع مان را بی جهت برای برخورد با همسایگانمان هزینه نکنیم.
وی افزود: درست است که در دنیا اختلافاتی داریم، اما میتوانیم از امکانات دنیا استفاده کنیم. نیاز داریم به اینکه سرمایه دنیا وارد کشور شود و فرزندان ما از بهترین امکانات استفاده کنند، نباید هر چیز را از دنیا میآید به دید تهدید و خطر نگاه کنیم.
ظریف تاکید کرد: کشور بزرگی هستیم که برابر ناملایمات تاریخی ایستاده ایم، از این رو کسانی که از مذاکره میترسند برای این است که خود را باور ندارند. نگاه تهدید محور ناشی از عدم خودباوری است. کسی که خود را باور دارد معتقد است میتواند تهدیدها را به فرصت تبدیل کند و با غرور مذاکره کند و سدها را بشکند. سد «افای تی اف» و سد هستهای را بشکنیم.
رئیس شورای راهبری انتخاب اعضای کابینه دولت چهاردهم، دولت دکتر پزشکیان را دولت صلح، توسعه و تعامل خواند و گفت: در عین حال همزمان معتقدم دولت پزشکیان، دولت «فرصت محور» است از ایب رو اگر بخواهیم گفتمانی برای دولت پزشکیان تعیین کنیم آن «گفتمان فرصت محوری» است.
ظریف تاکید کرد: اینگونه نیست که یک جناح مسئول همه مشکلات است و یک جناح همه خوبیها را همراه دارد، همه اشتباه کردیم! باید بپذیریم که همه اشتباه کردیم.