سید علی حسینی اظهار داشت: درباره نامهای که (از سوی پزشکیان) به کشورهای عربی داده شد، اطلاعاتی که به من از طریق دوستانم در کشورهای عربی واصل شده است نشان میدهد که این پیام از چند جهت موجب شگفتی محافل سیاسی و رسانهای جهان عرب شده است و تحلیلهای متعددی درباره آن انجام میشود.
به گزارش جماران، دو پیام رییس جمهور در حوزه سیاست خارجی که در دو رسانه معتبر جهانی به شکل مقاله منتشر شد جزو اولین اقدامات پزشکیان در عرصه سیاست خارجی است که با واکنشهایی در سطح جهان و در داخل مواجه شده است.
سید علی حسینی که یک کارشناس سیاست خارجی است معتقد است این دو نامه موفقیت آمیز بوده و با واکنشهای مثبت زیادی در خارج از کشور مواجه شده است. او محتوای این نامهها را هوشمندانه توصیف میکند و این که میتواند آثار مهمی در روابط ایران با کشورهای عربی و اروپایی داشته باشد.
مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با سیدعلی حسینی را در ادامه میخوانید:
همان طور که میدانید رییس جمهور منتخب کشورمان دو پیام یکی به کشورهای عربی و یکی به اروپاییها داده است که در قالب مقاله در رسانهها منتشر شده اند. این حرکت رییس جمهور را چطور ارزیابی میکنید؟
درباره نامهای که به کشورهای عربی داده شد، اطلاعاتی که به من از طریق دوستانم در کشورهای عربی واصل شده است نشان میدهد که این پیام از چند جهت موجب شگفتی محافل سیاسی و رسانهای جهان عرب شده است و تحلیلهای متعددی درباره آن انجام میشود.
میتوانید توضیح دهید که چگونه این پیام شگفتی داشته است؟
اولین شگفتی درباره سرعت انتشار این پیام بود. به عبارتی این پیام تنها ۴ روز بعد از اعلام رسمی نتایج انتخابات ریاست جمهوری تهیه و در اختیار «الاخبار العربی» که یکی از رسانههای معتبر عربی است قرار داده شده است و این باعث تعجب تحلیلگران عرب شده است.
نکته دیگر این است که در این پیام دکتر پزشکیان ضمن تاکید بر حفظ موضع اقتدار و عزت ایران، مسائل و مشکلات فیمابین ایران و کشورهای عربی را به خوبی موشکافی کرده است و میتواند آغازگر تنش زدایی بین ایران و کشورهای عربی باشد.
این کار چه تاثیری در دیپلماسی ما خواهد داشت؟
حسن این کار در این است که در صورت توافق احتمالی ایران با طرفهای مذاکره در پرونده هسته ای، اعراب با ما رفتار همدلانهای خواهند داشت و تبدیل به مانعی در برابر توافقات نخواهند شد.
زمانی که ایران در حال مذاکره با ۵+۱ در موضوع هستهای بود تصور این بود که کشورهای عربی و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس تابع آمریکا هستند و وقتی ما با آمریکا و اروپا توافق کنیم اینها هم مشکلی ایجاد نخواهند کرد. اما در هنگام مذاکرات و بعد از آن متوجه شدیم که اینها دیگر آن کشورهای تابع که فکر میکردیم، نیستند و برای خود جایگاهی یافته اند و به سبب لابیهایی که فراهم کرده اند و سرمایه گذاریهای کلان در کشورهای غربی و آمریکا نفوذ و قدرتی دارند و چه بسا یکی از عوامل کندی مذاکرات بودند.
عربستان و کشورهای عربی چگونه در سیاست آمریکا و اروپا تاثیر میگذارند؟
هم اکنون عربستان سعودی نزدیک به ۷۵۰ میلیارد دلار در آمریکا سرمایه گذاری کرده است و این اهرم فشاری برای اعمال نفوذ در سیاستهای آمریکاست و وجود همکاریهای گسترده شرکتهای نفتی عربی – آمریکایی هم یکی دیگر از اهرمهای نفوذ اعراب در سیاست آمریکاست. حتی جالب است که عربستان امروز خریدهای تسلیحاتی و نظامی اش هم با اهدافی دیپلماتیک انجام میشود.
حتی اخیرا سعودی غرب را در مورد مصادره سرمایههای روسیه تهدید کرد که موضوع شگفت آفرینی در سیاستهای سعودی با غرب است، ما در دیپلماسی خود به این تغییرات در جهان عرب توجه نکردیم. حالا حسن این نامه و این پیام دکتر پزشکیان در این است که در صورت شروع مذاکرات احتمالی در آینده میتوان نقش مخرب اعراب در مذاکرات را کاهش دهد و یا حذف کرد.
پیام رییس جمهور منتخب به اروپاییها که اخیرا منتشر شد را چگونه ارزیابی میکنید؟
در خصوص پیام دیروز به اروپاییها هم به نظر من این پیام خیلی هوشمندانه بود. پزشکیان ابتدا پیام خود را معطوف به روسیه و چین کرد و متذکر شد که رابطه با دو کشوردیرینه و راهبردی است و ما هیچ وقت به این روابط پشت نخواهیم کرد و اینها را محکم مطرح کرد از سوی دیگر هم با عزت مندی کامل به غربیها متذکر شد که در برجام بدعهدی کرده اند و یک طرفه از برجام خارج شده اند و اروپا هم اکه قول داده بودند دوازده قدام جبرانی انجام میدهند هیچ حرکت مثبتی نکرده اند.
بعد از این بخش از پیام، تاکید کرد که درهای مذاکره باز است و ایران آماده مذاکره و رسیدن به توافق مناسب است. این پیام هنوز با واکنشی از سوی دولتهای اروپایی رو به رو نبوده است، اما حدس میزنم که واکنشها مثبت خواهد بود.
در این پیام، رییس جمهور اولویتهای ایران در سیاست خارجی در مورد همسایگان و لزوم تداوم مناسبات با کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین را مورد تاکید قرار میدهد و مواضع اصولی دهههای گذشته ایران را نشان میدهد و معلوم میکند که پزشکیان به دنبال تداوم راهبردهای اصولی ایران است و من فکر میکنم این پیام در زمان مناسب برای کشورهایی که منتظر عکس العمل ایران بودند، منتشر شد.
با توجه به نگاه غربیها به نقش و تاثیر دولت منتخب بر سیاست خارجی آیا آنها حاضر به مذاکره با ایران خواهند شد؟
البته حرکتهایی در داخل انجام میشود که اینها هم نوید مثبتی دارد. مثلا فیلمی که چند شب قبل از جلسه رهبری منتشر شد که نشان میداد دکتر پزشکیان با مقام معظم رهبری از یک در وارد حسینیه امام خمینی میشوند، حاوی پیام مهمی از اتحاد و همدلی بود و برداشت داخل و خارج این است که او مورد قبول و نظر رهبری است.
این فیلم این نگرش که در ایران دو صدایی است را تضعیف میکند و این نگرش را تقویت میکند که در ایران یک صدا بیشتر وجود ندارد آمریکاییها به انتخابات ما بی اعتنا بودند و تصورشان این بود که سیاست ایران درجایی دیگر تعیین میشود و رییس جمهور کارهای نیست، اما این فیلم این تصور را به چالش کشید.