رونمایی از بسته پیشنهادی مصر برای آتش‌بس

منبعی آگاه از تماس تلفنی اخیر جو بایدن، رییس‌جمهور و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل در روز یکشنبه به شبکه سی‌ان‌ان گفته است که این دو در ابتدای مکالمه‌شان درباره آزادی اسرای اسراییلی در غزه گفتگو کردند. کاخ سفید نیز در بیانیه مربوط به این تماس در اوایل یکشنبه گفت که بایدن «موضع روشن» خود را در مورد حمله احتمالی اسراییل به رفح تکرار کرده است.

به گزارش اعتماد، به گفته منبع سی‌ان‌ان، در این تماس یک ساعته، تمرکز بیشتر روی مذاکرات برای آزادی اسرای اسراییلی در دست حماس بوده است. بایدن در جریان گفت‌وگوی خود با نتانیاهو در روز یکشنبه نیز بر تعهد «آهنین» خود به اسراییل تاکید کرد. این تماس تنها چند روز پس از آن صورت گرفت که بایدن بسته کمکی را امضا کرد که شامل ۲۶ میلیارد دلار به اسراییل می‌شود.

این بسته همچنین شامل نزدیک به ۶۱ میلیارد دلار کمک به اوکراین و ۸ میلیارد دلار برای اقیانوس هند و اقیانوس آرام است. این منبع گفت، دو رهبر در مورد ویدیو‌های منتشر شده در هفته گذشته از دو اسیر امریکایی و همچنین بیانیه مشترک بایدن با رهبران ۱۷ کشور دیگر گفتگو کردند و از حماس خواستند که شرایط آتش‌بس و تبادل اسرا را بپذیرد.

در بیانیه کاخ سفید همچنین گفت‌وگوی سران امریکا و رژیم اسراییل در مورد کمک‌های بشردوستانه نیز مورد تاکید قرار گرفته است. براساس این بیانیه، «بایدن و نتانیاهو همچنین در مورد افزایش ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه، از جمله از طریق آماده‌سازی برای باز کردن گذرگاه‌های شمالی جدید از این هفته، گفتگو کردند.» بیانیه کاخ سفید اضافه کرد که رییس‌جمهور امریکا بر لزوم تداوم و تقویت این پیشرفت در هماهنگی کامل با سازمان‌های بشردوستانه تاکید کرد.

رهبران در مورد حمله قریب‌الوقوع به رفح نیز گفتگو کردند و رییس‌جمهور امریکا موضع روشن خود را مبنی بر اینکه اسراییل باید برنامه‌ای واضح و قابل اجرا در مورد چگونگی محافظت از غیرنظامیان در رفح تدارک ببیند، به نتانیاهو تصریح کرده است.

در همین خصوص، جان کربی، مشاور ارتباطات امنیت ملی کاخ سفید روز یکشنبه به شبکه ای‌بی‌سی امریکا گفت که اسراییل به ایالات‌متحده گفته است که تا زمانی که دولت بایدن نتواند نگرانی‌های خود را در میان بگذارد، تهاجمی را که بیش از یک میلیون نفر در جنوبی‌ترین شهر نوار غزه پناه گرفته‌اند، آغاز نخواهد کرد.

کربی افزود که ایالات‌متحده همچنان روی دستیابی به توافقی کار می‌کند که شامل آتش‌بس موقت و آزادی اسرای اسراییلی باشد. او ابراز امیدواری کرد که «می‌توانیم تبادل اسرای اسراییلی و زندانیان فلسطینی را محقق کنیم. ما هنوز هم در حال کار روی آن هستیم، چراکه حماس آن را به طور کامل رد نکرده است، آن‌ها این پیشنهاد را بررسی می‌کنند.

اگر بتوانیم آن را در جای خود قرار دهیم، آنگاه ۶ هفته آرامش و صلح در منطقه پیش چشم ما خواهد بود.» کربی در برنامه «این هفته» شبکه ای‌بی‌سی گفت: «این امر کمک می‌کند که ما تا ۶ هفته درگیری نداشته باشیم و این شامل عدم درگیری در رفح نیز می‌شود.»

جان کربی ضمن اشاره به سفر بلینکن به منطقه گفت که امیدوار است سران عرب، حماس و طرف اسراییلی بتوانند به توافقی برسند و پیشنهاد ایالات‌متحده را در این خصوص به‌طور جدی بررسی کنند. او همچنین هشدار داد که زمان برای رسیدن به هدف آتش‌بس و تبادل اسرا رو به اتمام است.

به گفته یکی از مقامات وزارت خارجه امریکا که نخواست نامش فاش شود، بلینکن در طول توقف خود در عربستان‌سعودی، انتظار دارد با گروهی از مقامات عرب و اروپایی دیدار کند تا در مورد طرح‌های بازسازی غزه صحبت کند، اگرچه اسراییل همچنان در حال انجام جنگ در غزه است و هیچ چشم‌انداز روشنی برای پایان جنگ و سرنوشت غزه نمی‌توان متصور شد. همچنین، ادعای اسراییل و ایالات‌متحده مبنی بر سرنگونی و حذف حماس به نظر غیرممکن می‌آید و آینده غزه بدون حماس به نوعی رویاپردازی اسراییلی‌ها تلقی می‌شود.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا این هفته در منطقه خواهد بود تا با رهبران درباره آتش‌بس و گفتگو‌های تبادل اسرا و زندانیان بین اسراییل و حماس که با وجود ماه‌ها میانجیگری قطر و مصر به بن‌بست باقی مانده است، گفتگو کند.

به گفته منابع آگاه از کاخ سفید در گفتگو با رویترز، تماس اخیر بایدن با نتانیاهو نیز با هدف هموار کردن راه برای آنتونی بلینکن بود که در روز یکشنبه واشنگتن را برای آخرین سفر خود به خاورمیانه برای کاهش جنگ در غزه ترک کرد. بلینکن عازم عربستان سعودی شد.

بلینکن قرار است در طول اقامت خود در عربستان با مقامات مصری و قطری را که به عنوان میانجی با حماس در مذاکرات آتش‌بس و تبادل اسرا ایفای نقش کرده‌اند، دیدار کند. وزارت خارجه امریکا در بیانیه‌ای در همین خصوص اعلام کرد که بلینکن پس از شرکت در نشست مجمع جهانی اقتصاد در ریاض، به اردن و اسراییل نیز سفر خواهد کرد. این بیانیه افزود که وزارت خارجه امریکا در تلاش است که این بار بتواند سرنوشت پیشنهاد آتش‌بس و تبادل اسرا را تغییر دهد و به‌طور تلویحی هشدار داد که فرصت‌ها رو به پایان است، چراکه در صورت شکست مذاکرات، حمله اسراییل به رفح قریب‌الوقوع به نظر می‌رسد.

از طرفی، سفر بلینکن در ایالات‌متحده منتقدانی داشته است. کیتی پورتر، نماینده کنگره از ایالت کالیفرنیا، این پرسش را مطرح کرد که چرا بلینکن با وجود ابراز نگرانی مقامات وزارت خارجه در مورد نقض بشر توسط اسراییل در غزه، نتوانسته است اقدامی علیه اسراییل انجام دهد.

اظهارات او به ام‌اس‌ان‌بی‌سی در حالی منتشر شد که گزارش‌هایی مبنی بر اینکه مقامات وزارت خارجه به بلینکن گفته‌اند که تضمین‌های اسراییل در مورد استفاده از تسلیحات تامین‌شده از سوی ایالات‌متحده توسط قوانین بین‌المللی را «موثق یا قابل اعتماد» نمی‌دانند. پورتر گفت که کنگره باید بپرسد که «اینجا چه اتفاقی افتاده است. پس از تمام این روند طولانی درخصوص کمک به اسراییل، پس از اینکه به اسراییل فرصتی برای رسیدگی به تخلفات و جنایات خود داده شد تا پاسخگوی آن باشد، هنوز چیزی نصیب ما نشده است.»

او گفت: «آنچه مشخص نیست، این است که در وزارت خارجه چه اتفاقی افتاده است که با وجود تمام هشدارها، هنوز نتوانسته اسراییل را پاسخگوی اعمالش کند و چه کسی، به جز بلینکن، ممکن است در این تصمیم دخیل باشد.» دولت بایدن بار‌ها ازسوی اعضایی در کنگره در مورد کمک به اسراییل در جنایات در غزه تحت فشار بوده است و سفر‌های مکرر بلینکن به منطقه را نشانه ضعف دولت بایدن در پاسخگو کردن اسراییل در قبال ۶ ماه کشتار در غزه می‌دانند.

رونمایی از بسته پیشنهادی مصر

در ادامه تلاش‌ها برای رسیدن به آتش‌بس و تبادل اسرای اسراییلی با زندانیان فلسطینی، مصر پیشنهاد جدیدی برای آتش‌بس بین اسراییل و حماس ارائه کرده است که در آن برخی از اسرای اسراییلی در ازای آزادی زندانیان فلسطینی و آتش‌بس سه هفته‌ای در تلاش برای جلوگیری از حمله نظامی اسراییل به شهر رفح در جنوب غزه آزاد می‌شوند. وال استریت ژورنال به نقل از مقامات مصری گزارش داد که قاهره پیشنهاد جدید خود را در دیدار با بلینکن مطرح خواهد کرد.

این اقدام نشان‌دهنده آخرین تلاش میانجی‌ها برای احیای مذاکراتی است که حدود پنج ماه بدون توافق به طول انجامیده است. به گفته مقامات بهداشتی فلسطین، در طول جنگ تقریبا دو میلیون نفر ساکن غزه به ستوه آمده‌اند و تعداد کشته‌شدگان از زمان تهاجم اسراییل به بیش از ۳۴ هزار نفر رسیده است.

در همین حال، در سرزمین‌های اشغالی، بستگان اسرای اسراییلی کابینه اسراییل را تحت فشار قرار می‌دهند تا اقدامات بیشتری برای وضعیت اسرا ترتیب دهند. در هفته‌های اخیر، آن‌ها تظاهرات خیابانی را تشدید کرده‌اند تا از بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل، اولویت را به آزادی اسرا بدهد و از اعضای افراطی کابینه که خواهان حمله به رفح و به خطر انداختن وضعیت اسرا هستند، دوری کند.

بزائیل اسموتریچ، وزیر افراطی دارایی کابینه اسراییل به نتانیاهو هشدار داده است که بدون اجرای طرح حمله به رفح «حق وجود» نخواهد داشت. او تهدید کرد که اگر نتانیاهو تصمیم دارد تسلیم شود و فرمان اشغال رفح و نابودی (ادعایی) حماس و بازگرداندن اسرا را ندارد، خود او نابود خواهد شد.

فشار‌های داخلی برای دستیابی به توافق اسراییل در حال افزایش است. بنی گانتز، یکی از سه عضو کابینه جنگی اسراییل، یکشنبه گفت که کابینه اسراییل نباید «طرح کلی برای بازگشت اسرا» را رد کند یا نباید حق حضور و رهبری کارزار نظامی در غزه را داشته باشد. با این حال او گفت که این طرح نباید مستلزم پایان دادن به جنگ باشد. یسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسراییل نیز روز شنبه در مصاحبه تلویزیونی با رسانه‌های اسراییلی مدعی شد که اسراییل عملیات در رفح را در ازای معامله گروگان به تعویق خواهد انداخت. سخنگوی دفتر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از اظهارنظر در این باره خودداری کرد.

ایالات‌متحده، مهم‌ترین متحد اسراییل، به این رژیم فشار می‌آورد که به رفح حمله نکند، چراکه از عواقب منطقه‌ای آن بیم دارد. محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین، روز یکشنبه در سخنرانی در مجمع جهانی اقتصاد در ریاض، عربستان‌سعودی، از دولت ایالات‌متحده خواست تا اسراییل را از انجام چنین تهاجمی منصرف کند. او گفت: «امریکا تنها کشوری است که می‌تواند اسراییل را از ارتکاب این جنایت باز دارد.»