فرارو- امپراتوریای عشایری از ۲۰۰ سال قبل از میلاد به مدت سه قرن بر استپهای آسیایی تسلط داشت و کالاهای خود را در جاده ابریشم تجارت میکرد مقبرههایی استادانه را برای مردگان خود میساخت و سرزمینهای دور را سوار بر اسب فتح میکرد. این امپراتوری که با عنوان "شیونگ نو" شناخته شد شاهد درگیری با رقیب بزرگ امپراتوری چین بود که منجر به ساخت دیوار بزرگ شد که بخشهایی از آن هنوز پابرجاست.
به گزارش فرارو به نقل از شبکه خبری سی ان ان، با این وجود، به جز مواردی که توسط وقایع نگاران چینی تهیه شده و شیونگ نو را بربر میدانستند، امپراتوری و مردم آن مدتها در سایه تاریخ باقی مانده اند. اکنون DNA همراه با ثمرات کاوشهای باستان شناسی، اسرار یکی از قدرتمندترین نیروهای سیاسی دوران را فاش میسازند.
یک تیم بین المللی متشکل از دانشمندان، در دو گورستان در امتداد مرز غربی امپراتوری شیونگ نو در مغولستان کنونی تحقیقات ژنتیکی را به پایان رساندهاند: یک گورستان نخبگان اشرافی در تاخیلتین خوتگور و یک گورستان نخبگان محلی در شومبوزین بلچیر.
براساس مطالعه جدیدی که نتایج ان در نشریه Science Advances منتشر شد دانشمندان ژنوم ۱۷ فرد دفن شده در این دو گورستان را توالی یابی کردند و به سطحی "بسیار بالا" از تنوع ژنتیکی پی بردند که این احتمال را میدهد که آن امپراتوری چند قومیتی، چند فرهنگی و چند زبانه باشد.
تنوع ژنتیکی نشان میدهد که امپراتوری صرفا مجموعهای از گروههای همگن نیست که توسط یک هدف مشترک متحد شدهاند. "چونگ وُن جئونگ" نویسنده ارشد مقاله مرتبط با این مطالعه و استادیار علوم زیستی در دانشگاه ملی سئول میگوید:ذ"اکنون تصور بهتری از چگونگی گسترش امپراتوری شیونگ نو با ترکیب گروههای متفاوت و استفاده از ازدواج و خویشاوندی در ساخت امپراتوری داریم".
از میان گورهای مورد مطالعه قرار گرفته آن دستهای که بالاترین جایگاه را داشتند متعلق به زنان بودند که نشان میدهد آنان از نقش قدرتمندی در جامعه شیونگ نو برخوردار بودند. تابوتهای استادانه نشانهای طلایی خورشید و ماه را نشان میدادند که نماد قدرت شیونگ نو بودند. یک گور حاوی بقایای شش اسب و یک ارابه بود.
"برایان میلر" باستان شناس و استادیار مرکز تحقیقاتی هنر و باستان شناس آسیای مرکزی در دانشگاه میشیگان میگوید: "این زنان نخبه نه تنها برای نشان دادن موقعیت خود از وسایلی مانند کمربند و گردبند استفاده میکنند بله برای اعمال قدرت وسایل معتبری برای میزبانی جشنهای سیاسی در اختیار داشتند".
حفاری مقبره ۶۴ نفر از نخبگان شیونگ نو شامل یک زن اشرافی با مقام بالا در محل گورستانی در تاخیلتین خوتگور در کوههای آلتای مغولستان.
او میافزاید: "آنان با پیشکشهای فراوان از سوی تمام کسانی که در مراسم تشییع جنازه شان شرکت کردند بسیار مورد احترام قرار گرفتند که نشان دهنده اهمیت اجتماعی مداوم در جوامع شان بوده است".
این مطالعه همچنین اطلاعاتی را در مورد زندگی کودکان شیونگ نو فاش ساخت. پسران نوجوان نیز مانند مردان با تیر و کمان به خاک سپرده میشدند. پسران کمتر از ۱۱ سال نبودند.
"کریستینا وارینر" نویسنده ارشد مقاله مرتبط با این پژوهش و دانشیار انسان شناسی در دانشگاه هاروارد میگوید: "کودکان بسته به سن و جنس درمان متفاوتی را دریافت کردند".
"اورسولا بروسدر" باستان شناس ماقبل تاریخ در دانشگاه بن میگوید که این تحقیق بینش عمیق تری را در مورد بافت اجتماعی و جامعه شیونگ نو با استفاده از ژنتیک به عنوان ابزار ارائه کرد.
بروسدر که در این مطالعه تازه شرکت نداشته میافزاید: "من یکی از افرادی بودم که به این موضوع اشاره کرده بود که زنان بالغ با معتبرترین اشیاء و اقلام دفن میشدند از این که میبینم ژنتیک موید دیدگاه ام بوده هیجان زده هستم".
نمادهای طلایی خورشید ماه نمادهای شیونگ نو تابوت یافته شده در مقبره ۶۴ نفر از نخبگان در سایت باستان شناسی تاخیلتین خوتگور
بروسدر خاطر نشان میسازد که در مورد شیونگ نو اغلب درک اشتباهی صورت گرفته، زیرا بخش عمده اطلاعات در مورد رژیم سیاسی آن زمان و سایر اطلاعاتی که از استپ اوراسیا سرچشمه میگیرد از متون امپراتوری چین و یونان باستان آمده اند یعنی دورهای که گله داران عمدتا عشایری به عنوان طبقه و گروهی پستتر قلمداد میشدند.
میلر میگوید که شیونگ نو میراث قدرتمندی از خود برجای گذاشت که الهام بخش رژیمهای کوچ نشین بعدی بود که از استپهای اوراسیا میآمدند مانند مغولها و چنگیز خان.
شیونگ نو نه صرفا و فی نفسه نام یک قوم بلکه نام یک سلسله بود. با این وجود، آن سلسله به شدت بر مردمان قلمرو خود تاثیر گذاشت و میراث قدرتمندی در اوراسیا از خود برجای گذاشته است.
بسیاری از گروههای بعدی با ایجاد رژیمهای خود نام قدرتمند شیونگ نو یا هیونگ نو را به خود اختصاص دادند که منجر به نهادهای به اصطلاح "هونیک" حتی تا دوره آتیلا و هونها شد. و این میراث نیرومندی بود که مغولها قرنها بعد با ایجاد امپراتوری خود به دست آوردند.