حیوانی که تمام تاریخ معاصر را دیده است!

تصور تمام تغییراتی که در طول دویست سال اخیر رخ داده‌اند باورنکردنی است چه رسد به اینکه تصور کنید عمرتان به درازای همین دویست سال باشد و با چشمان خودتان شاهد تمام آن وقایع بوده باشید، درست مثل جاناتان؛ کهن‌سال‌ترین حیوان خشکی کل دنیا!

به گزارش فرادید به نقل از کتاب رکوردهای جهانی گینس، جاناتان در دسامبر ۲۰۲۲ تولد ۱۹۰ سالگی‌اش را در خانه‌اش در جزیره‌ی سنت هِلِنا، ۱۰۰۰ مایل دورتر از ساحل آفریقا جشن گرفته است. این تصور وجود دارد که جاناتان، این لاک‌پشت غول‌پیکر سی‌شِل (کشوری جزیره‌ای در خاور قاره‌ی آفریقا) سال ۱۸۳۲ متولد شده باشد.

با این حال، این برآورد محتاطانه است. دام‌پزشک جاناتان به واشنگتن‌پُست گفته است: «راستش را بخواهید، به گمان من سنش از این هم بیشتر است، اما ما نمی‌توانیم این را با قطعیت بگوییم.»

اگرچه بیشتر اعضای گونه‌ی او حدود ۱۵۰ سال عمر می‌کنند، عمر جاناتان از تول مالیلا (Tu’l Malila) هم بیشتر است. تول مالیلا با نام علمی (Astrochelys radiata) به خانواده‌ی سلطنتی تونگا تعلق داشت. او سال ۱۹۶۶ در سن ۱۸۸ سالگی از دنیا رفت. بنا بر افسانه‌های محلی، سال ۱۷۷۷ تول مالیلا توسط کاپتان جِیمز کوک به این خانواده هدیه داده شد و یادگار نخستین قرارداد اروپایی با استرالیا، هاوایی و نیوزلند بود.

چیزی که به طور حتم می‌دانیم این است که سال ۱۸۸۲، جاناتان به حکمران آن زمانِ سنت هلنا، جزیره‌ی دورافتاده‌ای که سال ۱۸۳۳ تحت سلطه‌ی پادشاهی بریتانیا در آمد، هدیه داده شد؛ بهترین یادگار از جایی که زمانی ناپلئون بناپارت به آنجا تبعید شده بود. جاناتان از آن زمان در خانه‌ی مزرعه که عمارت متعلق به حاکم بود زندگی کرده است. جای تعجب است که جاناتان با وجود سن بالا هنوز از نظر جنسی فعال و به شخصیت معروفی تبدیل شده است.

(دو لاک‌پشت غول‌پیکر – جاناتان لاک‌پشت سمت چپ است. این عکس در قرن نوزدهم گرفته شده است. این باور وجود دارد که جاناتان سال ۱۸۳۲ متولد شده است که اگر صحت داشته باشد جاناتان را به قدیمی‌ترین حیوان خشکی دنیا تبدیل می‌کند.)

لاکپشت‌ها بخشی از راسته‌ی خزندگان سنگ‌پشت هستند که شامل لاک‌پشت‌های سواحل فلوریدا و لاک‌پشت‌های ساکن خشکی می‌شوند. لاک‌پشت‌ها که در تمام سیاره حضور دارند، نه تنها به طریقی همزمان با دایناسور‌ها بوده، بلکه پیش از آن‌ها هم زیسته‌اند؛ درنتیجه می‌توان گفت آن‌ها از یک انقراض دسته‌جمعی جان سالم به در برده‌اند و این خوش‌شانسی را مدیون متابولیسم کُند و محل سکونت آبی‌شان هستند. دانشمندان هنوز بر سر تکامل لاک‌پشت بحث و تبادل نظر دارند، اما برخی دیرین‌شناسان باور دارند که نخستین لاک‌پشت شناخته‌شده Eunotosaurus africanus نام داشته که حدود ۲۶۰ میلیون سال پیش می‌زیسته است.

برگردیم به جاناتان! در زمان حیات جاناتان، ملکه ویکتوریا به سلطنت رسید، بریتانیا برده‌داری را منسوخ اعلام کرد، انقلاب روسیه رخ داد، نخستین عکس گرفته شد، لامپ اختراع شد، دو جنگ جهانی اتفاق افتاد و پادشاهان و رهبران زیادی به سلطنت رسیدند و از دنیا رفتند. سنگ‌پشتیان تقریباً از هر فاجعه‌ی زمینی که در طول میلیون‌ها سال رخ داده جان سالم به در برده‌اند، اما جاناتان شاهد ظهور مشکل پلاستیک در اقیانوس‌ها و محل دفن زباله‌ها هم بوده است. این موضوع به همراه آلودگی فزاینده و تغییرات آب و هوایی ممکن است در نهایت منجر به منقرض شدن گونه‌ی او شود.