دارو‌ها و رویکرد‌های درمانی برای مدیریت استرس و اضطراب

فرارو- اگر جزء آن دسته از افرادی هستید که به طور مداوم اضطراب دارید و این مسئله بر زندگی‌تان تأثیر گذاشته است، به احتمال زیاد علائم شما ناشی از اختلال اضطراب است. اختلالات اضطرابی با مصرف برخی از دارو‌های خاص، مشاوره و تکنیک‌های تراپی مانند رفتار درمانی شناختی قابل درمان است. همچنین روش‌های دیگری نظیر تغییر شیوه زندگی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها برای کاهش سطح اضطراب و استرس خود استفاده کنید.

دارو‌های ضد اضطراب
به گزارش فرارو، دارو‌های ضد اضطراب تأثیرات مستقیمی بر مغز و بدن دارند که می‌توانند به کاهش علائم استرس مانند نگرانی، ترس و حملات پانیک کمک کنند. این دارو‌ها را پزشک و گاه روان‌پزشک تجویز می‌کنند. دارو‌های ضد استرس یک درمان قطعی برای اختلالات اضطرابی نیستند؛ اما می‌توانند به مدیریت برخی از علائم کمک کنند. دارو‌های متنوع ضد اضطراب بسیار زیادی در دسترس هستند؛ ولی دارویی که برای شما مناسب باشد، به نوع اختلال اضطراب شما و اینکه آیا مشکلات سلامتی دیگری دارید یا دارو‌های دیگری مصرف می‌کنید، بستگی دارد.

بنزودیازپین‌ها
بنزودیازپین‌ها مانند Valium (diazepam)، Xanax (alprazolam)، Klonopin (clonazepam) و Ativan (لورازپام) گاه برای درمان اضطراب و استرس برای یک دوره کوتاه‌مدت استفاده می‌شوند. آن‌ها برای درمان اختلال اضطراب فراگیر استفاده می‌شوند و ممکن است برای مرحله دوم رفع اختلال حملات پانیک و اضطراب اجتماعی از آنها استفاده شود که دارو‌های ضد افسردگی گزینه‌های مناسب برای مرحله اول هستند. بنزودیازپین‌ها باعث آرامش عضلات م‌یشوند و سایر علائم مرتبط با اضطراب را کاهش می‌دهند. این دارو‌ها به طور معمول برای استفاده طولانی مدت توصیه نمی‌شوند؛ زیرا اعتیادآور هستند.

 

مسدود کننده‌های بتا
از مسدود کننده‌های بتا برای کنترل بیماری‌های قلبی استفاده می‌شود. آن‌ها با مسدود کردن اثرات اپی نفرین ـ محرکی که بدن به طور طبیعی تولید می‌کند ـ باعث کاهش ضربان قلب و فشار خون می‌شوند. مسدود کننده‌های بتا می‌توانند به کنترل لرزش، تعریق و سایر علائم جسمی اضطراب کمک کنند.

این دارو‌ها ممکن است برای درمان استرس در کوتاه‌مدت تجویز شوند. سکترال (acebutolol)، تنورمین (atenolol) و ایندرال (پروپرانولول) چند نمونه از بتا بلاکر‌ها هستند. عوارض جانبی رایج شامل افزایش وزن، خستگی و سرد شدن دست و پا می‌شود. بتا بلاکرها در صورت ابتلا به آسم یا دیابت توصیه نمی‌شوند.

 

بوسپیرون
بوسپار (بوسپیرون) ممکن است برای درمان طولانی‌مدت استرس مزمن تجویز شود؛ همچنین درمانی برای اختلال اضطراب عمومی شناخته می‌شود. این دارو عملکرد سروتونین ـ یک انتقال دهنده عصبی ـ را افزایش می‌دهد و به بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب کمک می‌کند.

یک تا دو هفته طول می‌کشد تا اثرات اولیه بوسپیرون مشخص شود و برای دریافت کامل تاثیر اولیه ممکن است چهار تا شش هفته زمان نیاز باشد. از همین رو برای درمان حملات پانیک خیلی مفید نیست و باید به طور مداوم مصرف شود تا در درمان علائم تأثیر مثبت و مفیدی بگذارد.

بوسپیرون مانند سایر دارو‌های کاهنده اضطراب تاثیر آرام‌بخشی جزئی دارد و اعتیادآور نیست؛ همچنین خطر مصرف بیش از حد یا اوردوز را ندارد. عوارض جانبی احتمالی شامل سرگیجه، سردرد، خشم و ایجاد اختلال در خواب است.

 

مهار کننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRI)
این دارو معمولا برای درمان اصلی اختلالات اضطرابی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهار کننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRI ها) شامل دارو‌هایی مانند Paxil (پاروکستین)، Prozac (فلوکستین)، Zoloft (سرترالین) و Lexapro (اگزیتالوپرام) است. SSRI‌ها جزو دسته‌های ضد افسردگی محسوب می‌شوند و باعث افزایش میزان سروتونین در مغز می‌شوند و این به بهبود خلق و خو کمک می‌کند.

از عوارض جانبی آن می‌توان به سردرد، خشکی دهان، خواب آلودگی، اختلال در عملکرد جنسی، کاهش فشار خون و افزایش وزن اشاره کرد. این داروها مانند بسیاری از دارو‌های ضد افسردگی می‌توانند خطر ابتلا به خودکشی (فکر کردن یا برنامه‌ریزی برای خودکشی) را به‌ویژه در کودکان، نوجوانان و بزرگ‌سالان افزایش بدهند.

اگر افکار خودکشی به ذهن‌تان راه پیدا کرد، برای پشتیبانی و مساعدت از یک مشاور آموزش دیده با شماره تلفن ملی پیشگیری از خودکشی تماس بگیرید. اگر شما یا یک عزیز در معرض خطر جدی هستید، برای تماس با یک مشاور لحظه‌ای درنگ نکنید. برای دسترسی به منابع سلامت روان بیش‌تر به پایگاه داده ملی مراجعه کنید.

مهار کننده‌های انتخابی باز جذب نوراپینفرین
دسته متداول دارو‌های مورد استفاده برای اضطراب مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SNRI ها) هستند که دارو‌های ضد افسردگی هستند و شامل دارو‌هایی مانند Effexor (بونلافاکسین)، سیمبالتا (دولوکستین) و پریستیک (desvenlafaxine) می‌شوند. SNRI‌ها سطح سروتونین و نوراپی نفرین را افزایش می‌دهند تا به بهبود خلق و خوی شما کمک کنند و از نظر تاثیرگذاری با SSRI مشابه است. عوارض جانبی نیز همانند SSRI است.

ضد افسردگی‌های سه حلقه‌ای
کاربرد دارو‌های ضد افسردگی سه حلقه‌ای در درمان اضطراب مفید هستند. دارو‌های متداول در این دسته‌بندی عبارت‌اند از: توفرانیل (imipramine)، الاویل (amitriptyline)، پاملور (nortriptyline) و آنافرائیل (clomipramine). عوارض جانبی ممکن است شامل یبوست، خشکی دهان، تاری دید، کاهش فشار خون هنگام ایستادن و احتباس ادرار (کاهش توانایی ادرار کردن) باشد.

هشدار
همه دارو‌های ضد اضطراب عوارض جانبی دارند و در صورت استفاده بیش از حد یا نادرست از آن می‌توانند عوارض جانبی جدی به همراه داشته باشند. این عوارض شامل مواردی مانند افزایش ضربان قلب و فشار خون می‌شوند و میزان هوشیاری شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند. همچنین ممکن است در صورت مصرف بیش از حد همراه با دارو‌های دیگری که با سیستم عصبی مرکزی یا با الکل ارتباط برقرار می‌کنند، باعث کاهش سطح هوشیاری یا حتی مرگ شوند. بسیاری از دارو‌های ضد افسردگی که برای اضطراب استفاده می‌شوند؛ نیز می‌توانند گزینه مناسبی برای خودکشی باشند.

مشاوره با یک روان‌شناس حرفه‌ای
یک متخصص بهداشت روان می‌تواند به شما در شناسایی استراتژی خاص مقابله و تغییر سبک زندگی کمک کند که برای مدیریت و کنترل علائم مفید است. اگرچه دشوار است، حتماً در مورد علائم و چالش‌هایی که با آن روبرو هستید تا حد ممکن با مشاورتان صادق باشید. در این صورت زیر نظر متخصص بهداشت روان می‌توانید در راستای توسعه استراتژی‌های مقابله با استرس تلاش کنید.

 

استراتژی تغییر سبک زندگی برای مقابله با استرس
مصرف دارو‌های مقابله با استرس به اصلاح شیوه زندگی نیز کمک می‌کند. در اینجا چند روش برای رفع اضطراب و کاهش استرس در زندگی شما آورده شده است. تعدادی از این استراتژی‌ها شامل موارد زیر است:

• تمیز کردن خانه

• رنگ آمیزی یا نقاشی

• آشپزی

• رقص

• تکیمیل یک پازل

• ورزش کردن

• تمرکز روی جنبه‌های مثبت زندگی

• پیاده‌روی روزانه

• آدامس جویدن

• مراقبه

• ماساژ شقیقه‌ها برای چند دقیقه

• برنامه‌ریزی یک روز برای انجام هیچ کاری

• برنامه‌ریزی تعطیلات و تجسم آن روز

• شکرگزاری

• گذراندن وقت با دوستان

• گذراندن وقت با حیوانات

• انجام حرکات کششی

• چرت زدن

• تماشای فیلم کمدی یا خنده‌دار

• تماشای غروب یا طلوع خورشید

• نوشتن خاطرات

• نوشتن شعر یا ترانه

اگر اضطراب دارید، دارو‌ها می‌توانند به درمانتان کمک کنند؛ زیرا دارو‌های مورد استفاده برای کاهش استرس و اضطراب مواد شیمیایی موجود در بدن و مغز شما را تغییر می‌دهند، علائم را کاهش می‌دهند و معمولا به آرامش و تمرکز روی موارد دیگر کمک می‌کنند. روش‌های دیگر برای تسکین علائم مانند مشاوره و توسعه تکنیک‌های کسب آرامش نیز می‌توانند از اضطرابتان بکاهد. برای کاهش علائم به ترکیبی از این رویکرد‌ها نیاز است.