بازار دستوربردار نیست

فرارو- با سیاست جدید ارزی دولت، بسیاری از تجار و تولیدکنندگان بخش خصوصی که با واردات مرتبط اند دچار مشکلاتی جدی شده اند. یک فعال اقتصادی در گفت و گو با فرارو به این مشکلات می‌پردازد.

سعیدکزازی، فعال اقتصادی در گفت و گو با فرارو می‌گوید: مشکلاتی که سیاست گذاری‌های اخیر ارزی برای بازار ایجاد کرده را می‌توان از چند بعد مختلف نگاه کرد. ابعاد تاریخی، آسیب‌شناسی، روانی، قیمت‌گذاری و مساله روانی مصرف کنندگان مسائلی است که همه باید به صورت مجزا بررسی شود. اما در یک کلمه می‌توان گفت: همه تجار در برزخ ارز قرار دارند. هیچ تکلیفی برای خود مشخص نمی‌دانند. اگر رفتار دولت برای تامین دولت به سه چهار ماه پیش برنگردد، بعید است که خیلی از تجار بخش خصوصی بتوانند وارداتی داشته باشند. محل تامین ارزی نیست که فروشنده‌ها حاضر باشند ارز را از آن نقطه دریافت کنند. این‌ها نکاتی است که دولت خیلی درباره آن‌ها دقت نکرده است و فکر هم نمی‌کنم به این کار به این راحتی جمع شود.

این فعال اقتصادی معتقد است: دولت باید از چابکی صراف‌ها به گونه‌ای استفاده کند که بتوانند پول فروشندگان خارجی را به روشی که خودشان می‌خواهند به دست آن‌ها برسانند. ما در وضعیتی نیستیم که تعیین کنیم فروشنده چگونه پول خود را از ما بگیرد. فروشنده در خیلی موارد نمی‌پذیرد که جنس او به نام ایران صادر شود و یا بانک او حاضر نیست از طریق هیچ یک از سیستم‌های بانکی ایرانی پولی را تحویل بگیرد. روابطی هم که بین مشتری و خریدار ایرانی وجود دارد، نسبت قیمت ها، نحوه پرداخت‌ها و مطالب زیادی دارد که صحبت کردن درباره آن مفصل است.

او در ادامه تشریح وضعیت بازار ارز می‌گوید: پیش‌تر در بازار دو نرخ وجود داشت. الان در واقع قرار است دو نرخ داشته باشیم. اما شما نمی‌توانید تقاضای پنهان را کتمان کنید. مسافری که می‌خواهد از کشور خارج شود حاضر نیست هزار یورو بگیرد. پس نرخ پنهانی هم در بازار به صورت پوششی وجود دارد که عدد بالایی است. تا زمانی که واقعیت‌ها را نپذیریم نمی‌توانیم مشکلات را حل کنیم. فقط می‌توانیم وعده‌های غیرممکن بدهیم، اما با دیدن محدودیت‌ها می‌بینیم که این گونه نیست. ما تجربه کار عملی داریم و بر اساس فعالیت‌مان در بازار می‌دانیم روش دولت جواب نمی دهد. باید در سیاست گذاری هایش تعدیل کند.

این فعال اقتصادی در پایان می‌گوید: تا کنون که وضعیت بهتر نشده است. بعید می‌دانم هنوز کسی از سهمیه‌ای که دولت اعلام کرده پولی گرفته باشد. فکر نمی‌کنم دولت در رابطه با پرداخت‌های خودش یعنی در ارتباط با کالا‌های استراتژیک است مشکلی داشته باشد. چراکه ساز و کار آن که دلار مبادله‌ای است هیچ تغییری نکرده است. می‌ماند کسانی که در بخش خصوصی یا جا‌های دیگر کار می‌کنند. آن‌ها فعلا با مشکل رو به رو هستند. از برزخی که دولت در این ۲۰ روزه به وجود آمده فعلا راهکاری بیرون نیامده است. اتفاقی نیفتاده. فعلا یک سری راهکار‌های دستوری است. بازار هم دستور بردار نیست. بازار مکانییسم منطقی و عقلایی دارد که باید بر اساس آن حرکت کرد. در غیر اینصورت جواب نمی‌دهد. شما با دستور نمی‌توانید به بازار ثبات دهید و بگویید قیمت‌ها باید بالا یا پایین بروند.