چرا دولت باید سریعا دست به اصلاحات اقتصادی بزند؟

فرارو- "دولت باید بدون در نظر گرفتن این اعتراضات با یک پکیج، راه اصلاحات اقتصادی را در پیش بگیرد. اصلاحات اقتصادی برنامه ریزی می خواهد و نهاد رسمی برای پیشبرد این اصلاحات اقتصادی سازمان برنامه و بودجه است. اگر این اصلاحات اقتصادی بدون برنامه صورت بگیرد احتمال مواجه شدن آن با شکست بسیار بالاست."

علی سرزعیم، استاد دانشگاه و اقتصاددان در گفت و گو با فرارو می گوید: همه علل تجمعات و اعتراضات روزهای اخیر اقتصادی نیست. این اعتراضات می تواند به جز علت اقتصادی علل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... داشته باشد. با این حال فرض کنیم که همه علت های اعتراضات اخیر اقتصادی هستند. در آن صورت به این نتیجه خواهیم رسید که فشار اقتصادی زیادی بر روی قشر فقیر جامعه وجود دارد. اگر این مطلب را بپذیریم تنها راهی که برای ما می‌ماند بازسازی اقتصاد است.

او ادامه می‌دهد: در این بازسازی باید سیاست هایی در پیش گرفته شود که بتوان از بخش برخوردار جامعه پول گرفت و به فقرا داد. البته دولت به هرکاری که دست بزند، بخش‌های برخوردار و طبقه متوسط به خاطر آنکه منافعی را از دست می‌دهند نسبت به سیاست های دولت اعتراض می‌کنند. مثلا در ماجرای افزایش عوارض خروج از کشور واکنش هایی در قالب کلیپ و طنز دیدیم. در ماجرای هدفمندی یارانه ها هم همینگونه بود.

سرزعیم با بیان اینکه دولت نباید واکنش‌های برخورداران و طبقه متوسط بترسد ادامه می‌دهد: وظیفه دولت حمایت از بخش‌های آسیب دیده جامعه است. در کشور 800 هزار خانوار باید تحت پوشش کمیته امداد قرار بگیرند. اما به خاطر نداشتن پول این اتفاق نمی‌افتد. این پایین ترین سطح انتظار از حکومت برای فقراست. دولت هم باید پیگیری کند حتی اگر فشارهای سیاسی به او وارد شود و بدنه اجتماعی‌اش بگوید از رای خود پشیمان شده است.

این اقتصاددان با بیان اینکه روشنفکران به جامعه آدرس غلط می‌دهند می‌گوید: مثلا در ماجرای بودجه دیدیم که مهمترین مساله بودجه کشور را، بودجه‌ای که به نهادهای خاص قلمداد کردند. البته این موضوع اشکالی ندارد و معتقدم که باید واکاوی کرد که چرا ما با داشتن سازمان تبلیغات اسلامی، مثلا چندین نهاد در حوزه ترویج مهدویت داریم. اما باید حواسمان باشد که که مقیاس ها را اشتباه نکنیم. سهم این نهادها در بودجه رقم بالایی نیست. مثلا ردیف بودجه فرهنگ و هنر پنج هزار میلیارد تومان بوده است. اما به صندوق های بازنشستگی 40 هزار میلیارد تومان قرار است اختصاص داده شود. بودجه نهادهایی که بعضی روشنفکران از آن انتقاد می‌کنند شاید حدود 300 میلیارد تومان باشد.

او با بیان اینکه در بودجه مسائل بحرانی تر دیگری وجود دارد ادامه می دهد: یکی از این بحران‌ها دستگاه‌های دولتی هستند که حقوق و دستمزد بالایی می‌گیرند. اما اگر دولت بخواهد درباره آنها تصمیم گیری کند تحت فشار سیاسی قرار می‌گیرد. مثلا کسانی که اخراج می شوند دست به تظاهرات و اعتصاب می‌زنند. اشکال دیگر در صندوق های بازنشستگی است که پرداختی دولت به آنها بسیار بالاست. اما اگر دولت بخواهد به قانون بازنشستگی دست بزند، کسانی که در آستانه بازنشسته شدن هستند، اعتراض خواهند کرد. جامعه روشنفکری هم از اعتراضات استقبال می کند اما نمی‌داند که این اعتراض ها مثل زهر هلاهل می ماند و با این اعتراض ها ممکن است مشکلات اقتصادی کشور تشدید شود.

سرزعیم در پایان گفت: به این ترتیب دولت باید بدون در نظر گرفتن این اعتراضات با یک پکیج، راه اصلاحات اقتصادی را در پیش بگیرد. اصلاحات اقتصادی برنامه ریزی می خواهد و نهاد رسمی برای پیشبرد این اصلاحات اقتصادی سازمان برنامه و بودجه است. اگر این اصلاحات اقتصادی بدون برنامه صورت بگیرد احتمال مواجه شدن آن با شکست بسیار بالاست.