هورمون اکسیتوسین معمولا با عشق و اعتماد گره خورده، اما محققان دریافتهاند که افراد دارای مقادیر بالای این هورمون برای دستیابی به منافع خود، بیشتر و سادهتر دروغ میگویند.
نتایج تحقیقی جدید نشان میدهد هورمون اکسیتوسین که دانشمندان آن را با محبت و عاشقی مرتبط میدانند، احتمالا باعث میشود که افراد در مورد علایق خویش در ازدواج یا گروهی که در آن قرار دارند، دروغ بگویند.
دانشمندان با انجام یک بازی که برنده آن مقادیری پول دریافت میکرد، به این نتیجه رسیدهاند افرادی که مقداری اکسیتوسین را از طریق تزریق دریافت کردهاند، بیشتر از کسانی که دارونما دریافت کرده بودند، احتمال دارد دروغ بگویند تا بتوانند برنده بازی شوند.
وقتی که مردم عاشق میشوند، غلظت هورمون اکسیتوسین در خون به شدت افزایش پیدا میکند. این امر در هنگام شیردهی مادران هم رخ میدهد که به تقویت پیوند بین مادر و فرزند کمک میکند.
در بخشی از این تحقیق، دانشمندان از 60 مرد سالم که به نیمی از آنها این هورمون و به نیم دیگری از انها دارونما خورانده شده بود، خواستند که نتایج یک بازی شیر و خط را با استفاده از یک سکه مجازی پیشبینی کرده و یافتههای خود را گزارش دهند. اگر آنها این نتایج را درست حدس میزدند، 40 سنت برنده میشدند ولی اگر حدسشان غلط بود چیزی عایدشان نمیشد.
طبق این پژوهش آنهایی که سطوح زیادتری از اکسی توسین داشتند، در مقایسه با دیگر شرکتکنندگان که دارونما دریافت کرده بودند، با احتمال بسیار بیشتری دروغ میگفتند.
همچنین مردانی که این هورمون را دریافت کرده بودند، زمان کمتری را تا پیش از گزارش کردن نتایج خود صرف میکردند. برای آنهایی که هورمون دریافت کردند، متوسط زمان پاسخدهی 2.22 ثانیه بود، در حالی که این زمان برای کسانی که دارونما دریافت میکردند 2.86 ثانیه بود.
اما آزمایشهای بیشتر نشان دادند که اگر دروغ فقط در مورد علایق فرد باشد و ربطی به گروه نداشته باشد، افزایش سطح اکسیتوسین تفاوت چندانی را در دروغگویی نشان نمیدهد.
شائول شالوی از دانشگاه بن-گوریون و کارستن درو از دانشگاه آمستردام در گزارش خود نوشتهاند: «شاید انسانها برای مراقبت و ارتقای سطح زندگی دیگران حقیقت را زیر پا بگذارند و رفتاری غیر اخلاقی از خود بروز دهند. ما در مقاله خود، ارتباط چنین تمایلاتی را با اکسیتوسین نشان میدهیم. این هورمون یک نوروپپتید است که برای اثری که در تقویت پیوستگی و ارتباط با دیگران میگذارد، شهرت یافته است».
در واکنش به این تحقیق، سوزان کوئیلیام، روانشناس ارتباطات میگوید که نتایج این تحقیق او را شگفت زده نکرده است: «عشق همه را تسخیر میکند، و گاهی اوقات حتی قوانین اخلاقی را در هم میشکند. اگر شما این تجربه شگفت آور را داشتهاید، میتوانید از آن شخص دیگر نیز محافظت کنید. اما دروغ گفتن مکرر، حتی اگر از همسر یا گروهی که شما در آن هستید محافظت کند، کار غیر عاقلانهای است. اگر معشوق شما ببیند که شما دروغ میگویید (حتی اگر ببیند که کاری که میکنید عموما به نفع او تمام میشود) زمانی میرسد که دیگر به شما اعتماد نخواهد کرد. این درست شبیه ان است که معشوق شما فرد دیگری را ترک کرده باشد تا با شما باشد، در این صورت همیشه این احتمال وجود خواهد داشت که برای اینکه با شخص دیگری باشد، شما را نیز ترک کند».