فرارو- سه سال پس از آغاز جنگ اوکراین، روابط ایالاتمتحده و اروپا وارد بحرانی جدید شده است. امانوئل مکرون در دیدار با دونالد ترامپ سعی کرد او را به اتخاذ مواضع قویتر در برابر روسیه وادار کند، اما ترامپ همچنان از همکاری با پوتین حمایت کرده است. مکرون و دیگر رهبران اروپایی نگران ضعف ترامپ در مقابله با روسیه هستند؛ چرا که این مسئله میتواند به ضرر امنیت اروپا و اعتبار ایالاتمتحده در نظام جهانی تمام شود.
به گزارش فرارو، سه سال از آغاز جنگ اوکراین میگذرد و در حالی که روسیه همچنان به اهداف خود در این کشور ادامه میدهد، روابط ایالاتمتحده با اروپا به یکی از بحرانیترین مقاطع خود رسیده است. در این شرایط، امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، در سفر به واشنگتن سعی کرد تا دونالد ترامپ را به اتخاذ مواضع همسو با منافع اروپا و اوکراین وادار کند. این دیدار در حالی انجام شد که ترامپ بارها بهطور غیرمستقیم از مواضع مسکو حمایت کرده و این موضوع نگرانیهای عمیقی در میان متحدان غربی ایالاتمتحده ایجاد کرده است. آیا مکرون میتواند ترامپ را قانع کند که در برابر روسیه موضعی قویتر اتخاذ کند یا این شکاف در روابط فراآتلانتیکی عمیقتر خواهد شد؟
به گفته ناظران و تحلیلگران، از زمان مباحثات متنهی به جنگ عراق در سال ۲۰۰۳م، این رویداد یکی از بزرگترین شکافها میان ایالات متحده و متحدان غربی بوده است. در واقع این اقدام نشانهی دیگری از تمایل ترامپ به حمایت از روسیه بهجای اروپا و اوکراین به شمار میرفت؛ کشورهای که همواره شرکای اصلی آمریکا در مقابله با تجاوزات کرملین بودهاند
اگرچه این دیدار میتوانست به برخوردی پرتنش تبدیل شود، اما دستکم در برابر دوربینها، جو دوستانهتری حاکم بود. امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه تأکید کرد که پیشرفتهایی در زمینه حمایت ایالاتمتحده از طرح اروپایی برای استقرار نیرو در اوکراین و دستیابی به یک توافق صلح حاصل شده است. مکرون مدتی طولانی و پیچیده با ترامپ رابطه داشته است؛ رابطهای که در دوران نخستین ریاستجمهوری ترامپ با دست دادنهای پرقدرت، ابراز احترام متقابل و همچنین خشمهای شدید ترامپ مشخص میشد. این بار، مکرون تلاش داشت تا آنچه از روابط فراآتلانتیکی باقی مانده را حفظ کند و همزمان برای آیندهای برنامهریزی کند که در آن، ایالاتمتحده ممکن است دیگر شریک قابلاعتمادی برای اروپا در برابر روسیه نباشد.
در گفتوگویی که در اتاق شرقی کاخ سفید برگزار شد، ترامپ در اظهاراتی گفت: «وقت آن رسیده که به این خونریزی پایان دهیم و صلح را برقرار کنیم و فکر میکنم که این کار را انجام خواهیم داد. از زمان بازگشت من به کاخ سفید ما گفتوگوهای بسیار خوبی از جمله با روسیه داشتهایم. دولت من در حال ایجاد یک قطع ارتباط قاطع با ارزشهای سیاست خارجی دولت قبلی است.» وقتی از ترامپ پرسیده شد که آیا ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را «دیکتاتور» خطاب میکند؛ او از این کار خودداری کرد و گفت: «من این کلمات را بهآسانی به کار نمیبرم.» این در حالی است که در هفتهی گذشته، ولودیمیر زلنسکی را به عنوان «دیکتاتور» خطاب کرده بود.
امانوئل مکرون پیشتر تلاش کرده بود تا با استفاده از عزم و اراده قوی خود، روابط مثبتی با ترامپ ایجاد کند و حتی اعلام کرده بود که این دو رهبر، هرچند در ابتدا دیدگاههای متفاوتی داشتهاند، اکنون همسو هستند. روز دوشنبه نیز به نظر میرسید که او از همان استراتژی استفاده میکند. این دو نفر در برابر خبرنگاران اندکی درباره اختلافات پیش از دیدارشان شوخی میکردند، از جمله درباره این که آیا کشورهای اروپایی به اوکراین وام دادهاند در حالی که ایالاتمتحده کمکهای بلاعوض ارائه کرده است؛ موضوعی که ترامپ بارها از آن گلایه کرده بود.
اروپا کمکهای مالی خود را به اوکراین در قالب وام ارائه کرده است، اما همچنین کمکهای بلاعوضی نیز ارائه داده که در مجموع از کمکهای ایالاتمتحده بیشتر است. امانوئل مکرون بهطور آرام صحبت ترامپ را قطع کرد تا توضیح دهد که اروپاییها تمامی روشهای ممکن را به کار گرفتهاند تا بهسرعت کمکهای بیشتری به کییف ارسال کنند و این که انتظار ندارند تمامی این وامها بازپرداخت شود.
امانوئل مکرون روز دوشنبه آمادگی فرانسه برای استقرار نیروهای صلحبان اروپایی در اوکراین را بهعنوان بخشی از تلاشی برای دستیابی به توافق صلح اعلام کرد. این اقدام بخشی از تلاش گستردهتر اروپا برای برعهده گرفتن سهم بیشتری از حمایت از اوکراین بود. در حالی که کرملین اخیراً بارها با حضور نیروهای ناتو در اوکراین مخالفت کرده بود، ترامپ مدعی شد که پوتین به او گفته است که «این حضور را خواهد پذیرفت.»
امانوئل مکرون در کنار دونالد ترامپ گفت: «ما خواهان یک صلح سریع هستیم، اما نمیخواهیم توافقی داشته باشیم که ضعیف باشد. اروپاییهایی هستند که آمادهاند وارد عمل شوند و این تضمینهای امنیتی را ارائه دهند و اکنون یک پیام واضح آمریکایی وجود دارد که ایالاتمتحده بهعنوان یک متحد آماده است تا این همبستگی را برای این رویکرد فراهم کند. این به نظر من یک نقطه عطف است.» مکرون همچنین هشدار داد که اگر روسیه یک توافق صلح با اوکراین را نقض کند، خود را در «تضاد» با اروپاییها و ظاهراً با واشنگتن خواهد یافت. او تأکید کرد: «این یک تغییر است. چیزی که قبلاً ندیده بودیم.»
دونالد ترامپ درباره تفسیر امانوئل ماکرون از مذاکرات اظهار نظر نکرد و نه آن را تأیید کرد و نه رد. با این حال، ترامپ به نظر میرسید که قول پوتین را پذیرفته است؛ اینکه روسیه بخشی از هر توافق صلح را خواهد پذیرفت و به جنگ با اوکراین پایان میدهد. بسیاری از رهبران اروپایی این دیدگاه را ندارند و نگراناند که توافقی ضعیف به روسیه اجازه دهد بار دیگر تسلیحات جمعآوری کند و به اوکراین حمله کند. دونالد ترامپ گفت: «فکر نمیکنم که به حمایت زیادی از نیروهای امنیتی در داخل اوکراین نیاز داشته باشید. وقتی توافق امضا شود، روسیه به کار خود برمیگردد و اوکراین و اروپا نیز به کار خود ادامه خواهند داد. فکر نمیکنم که این مسئلهای باشد.»
امانوئل مکرون همچنین به ترامپ هشدار داد که نمیتوان به پوتین اعتماد کرد و به گفتوگوهای گستردهای که پیش از حمله ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ با پوتین داشته اشاره کرد. او گفت: «پوتین همه چیز را انکار کرد. اما ما هیچ تضمین امنیتی نداشتیم. به همین دلیل، قوی بودن و داشتن ظرفیتهای بازدارندگی تنها راهی است که میتوان مطمئن شد به ما احترام گذاشته خواهد شد.»
امانوئل مکرون پیش از سفر به واشنگتن اعلام کرد که تلاش خواهد کرد ترامپ را قانع کند که همکاری با پوتین به سود رئیسجمهور ایالاتمتحده نیست. او در جلسه پرسش و پاسخ هفته گذشته در شبکههای اجتماعی گفت: «من او را میشناسم، به او احترام میگذارم و فکر میکنم او نیز به من احترام میگذارد.» مکرون همچنین گفت: «من به او خواهم گفت: شما نمیتوانید در برابر پوتین ضعیف باشید. این به نفع شما نیست. چطور میتوانید در برابر چین قابلاعتماد باشید اگر در برابر پوتین ضعیف باشید؟»
در حالی که بسیاری از رهبران اروپایی از انتخاب مجدد ترامپ ابراز نگرانی کردهاند، رئیسجمهور فرانسه همچنان به تعاملات دیپلماتیک با ایالاتمتحده ادامه میدهد و از دیپلماسی جهانی در قبال اوکراین دفاع میکند. این دیدار در حالی صورت میگیرد که پوتین پس از سه سال جنگ با اوکراین همچنان به دنبال تحقق اهداف خود در این کشور است.
با توجه به تحولات اخیر و فشارهای دیپلماتیک فزاینده از سوی اروپا، بهویژه از سوی فرانسه، احتمال تغییراتی در سیاستهای ترامپ در قبال روسیه و اوکراین وجود دارد. امانوئل مکرون و دیگر رهبران اروپایی در تلاشند تا ترامپ را قانع کنند که همکاری با پوتین نهتنها به ضرر امنیت اروپا، بلکه به تضعیف جایگاه ایالاتمتحده در نظام جهانی نیز خواهد بود. اگر ترامپ بتواند بین تمایلات شخصیاش برای بهبود روابط با روسیه و منافع استراتژیک بلندمدت ایالاتمتحده در مقابل متحدان خود تعادل برقرار کند، ممکن است شاهد تغییرات ظریفی در سیاستهای او باشیم. اما اگر این فشارها نتوانند تأثیر ملموسی بر سیاستهای او بگذارند، ممکن است تنشها میان ایالاتمتحده و اروپا افزایش یابد و اعتماد میان این دو متحد تاریخی دچار تزلزل بیشتری شود. در این صورت، استراتژیهای دیپلماتیک غرب ممکن است وارد فاز جدیدی از تفرقه و بیاعتمادی شوند که پیامدهای گستردهای برای امنیت جهانی و سیاستهای خارجی غرب خواهد داشت.