اگر شما هم از طرفداران و علاقمندان به شطرنج هستید، حتما نام سارا خادم الشریعه را شنیده‌اید. کسی که با مهارت و توانایی بی نظیر خود در این ورزش توانسته افتخارات زیادی را برای خودش، خانواده‌اش و کشور ایران کسب کند.
به گزارش ستاره، اگر می‌خواهید با بیوگرافی و فعالیت‌های این بانوی توانا آشنا شوید، این مقاله را دنبال کنید.
سارا سادات خادم الشریعه متولد ۲۰ اسفند ۱۳۷۵ در تهران است. او نخستین شطرنج باز زن و استاد بین المللی شطرنج ایرانی محسوب می‌شود که توانسته با این سن کم به درجه استادی برسد و در سن ۱۸ سالگی در هشتاد و چهارمین کنگره‌ی شطرنج جهان به عنوان استاد بین المللی شطرنج معرفی شود. این مقام تا قبل از خانم خادم الشریعه تنها توسط شطرنج بازان آقا کسب شده بود.
سارا گفته حضورم در شطرنج کاملا تصادفی بود. او گفته از کودکی عاشق ورزش به ویژه بسکتبال و تنیس روی میز بودم. وقتی یکی از همکلاسی هایم به کلاس شطرنج رفت من هم به خانواده ام اصرار کردم که من را به کلاس شطرنج بفرستند و در همان روز‌های اول، در سن ۸ سالگی مجذوب و علاقمند به شطرنج شدم.
این بانوی توانا در شهریور ۹۶ با اردشیر احمدی فیلمساز و مجری اینترنتی ازدواج می‌کند. سارا تک فرزند است و می‌گوید مهم‌ترین حامی‌های من هم از نظر مالی و هم معنوی پدر و مادرم هستند. اگر آنها نبودند نمی‌توانستم به این جایگاه برسم.
اردشیر احمدی، همسر سارا خادم الشریعه متولد ۵ اسفند ۱۳۶۸ در اصفهان، مجری و فیلمساز است. وی از سن کودکی به کانادا مهاجرت و تحصیلات خود را در رشته‌ی فیلم و سینما تکمیل می‌کند. استفاده از لهجه شیرین و گریزمایه‌های طنز از ویژگی‌های شاخص کار‌های آقای احمدی است.
یکی از دوستان سارا در سال دوم دبیرستان از شاگردان استاد هرندی بوده و سارا را نیز به ایشان معرفی می‌کند. از اینجا به بعد سارا بازی حرفه‌ای خود را شروع می‌کند. به قول خودش در آن زمان، موفقیت‌ها و پیروزی‌های خانم پورکاشیان (شطرنج‌باز ایرانی) باعث انگیزه و ادامه کارش در شطرنج شده است.
سارا در مسابقات گرندپری ۲۰۱۶ طی یک حرکت جوانمردانه، وقتی دید حریف اوکراینی اش به خاطر بیماری دوست فرانسوی خود در شرایط روحی نامناسبی قرار گرفته، به درخواست حریفش مبنی بر تساوی رضایت داد تا حریفش استراحت کند و از فشار روانی خارج شود. سارا در این مسابقات نفر سوم شد. پس از این، حرکت جوانمردانه سارا از دید کمیته اخلاق IOC و کمیته بین المللی بازی منصفانه پنهان نماند و در سال ۲۰۱۶ نام او در لیست کاندیدای ورزشکار اخلاق ثبت شد.
«الگو که نه، اما به یودیت پلوگار مجارستانی که شماره یک شطرنج زنان جهان است، علاقه دارم. سطح بازی او به حدی بالاست که در برخی مسابقات معتبر برای تیم ملی مردان مجارستان هم بازی کرده است.»
سارا تمام هزینه‌های کار با مربی شخصی اش را خودش پرداخت می‌کند. او گفته هر چند مربی هلندی در مقاطع کوتاهی و به صورت کوتاه مدت من را در تمرین و مسابقات همراهی می‌کند، اما باز هم برای من هزینه‌ی زیادی دارد و من بعد از هر مسابقه بخشی از جایزه ام را برای این هزینه‌ها کنار می‌گذارم.
سارا خادم الشریعه درمسابقات رپید و بلیتس قهرمانی جهان صاحب دو مدال نقره و در مجموع قهرمان شد. او علاوه بر جایزه یک طلا و دو نقره‌ای که به دست آورد، جایزه ۶۹ هزار دلاری را نیز از آن خود کرد. رقمی که به اشتباه در رسانه‌ها ۹۵ هزار دلار عنوان شد. سارا درباره حواشی به وجود آمده که میخواهد با پول هایش چیکار کند گفت:” بر خلاف چیزی که همه جا اعلام شد جایزه ام ۶۹ هزار دلار بود، نه ۹۵ هزار دلار. تا کنون بیش از ده هزار دلار پول مربی خارجی دادم و مبلغ زیادی را نیز برای مربیان داخلی هزینه کرده ام که آمارش را دقیقا ندارم. بیش از صد سفر خارجی رفتم که حداقل نیمی از آنها با همراه بوده و هزینه همراه را خودم پرداخته ام. نزدیک به ۳۰ سفر شاید هم بیشتر بوده که هزینه مربوط به خودم را هم پرداخت کرده ام. از این به بعد هم طبیعتا غیر از اعزام‌هایی که در قالب تیم ملی است بقیه هزینه‌ها تماما توسط خودم باید پرداخت شود. “
سارا خادم‌الشریعه در سال ۱۳۹۴ قهرمان شطرنج زنان ایران شد.
وی در سال ۲۰۱۴ موفق به کسب عنوان دوم مسابقات شطرنج قهرمانی جوانان جهان شد.
او تنها نماینده ایران در پایان دور ششم گرندپری شطرنج بانوان ۲۰۱۶ درخانتی مانسیسک روسیه بود.
خادم الشریعه در گرندپری ۲۰۱۶ که در تهران برگزار شد مقام دوم مسابقات را کسب کرد.
او در مسابقات گرندپری ۲۰۱۶ با حرکتی بزرگ‌منشانه پس از آن که دید وضع روانی حریفش مناسب نیست، با تساوی موافقت کرد و کاندیدای دریافت جایزه اخلاق ۲۰۱۶ شد.
او در گرندپری روسیه به عنوان سوم دست یافت.
خادم‌الشریعه در رقابت‌های شطرنج سریع و برق آسای قهرمانی جهان ۲۰۱۸ که در سن پترزبوگ روسیه برگزار شد، در بخش سریع با کسب ۹ امتیاز از ۱۲ دور رقابت، به مقام نایب قهرمانی دست یافت.
وی همچنین موفق به کسب ۱۳ امتیاز از ۱۷ امتیاز ممکن شد و رده دوم رقابت‌های برق آسای جهان را نیز از آن خود کرد.
او پس از کسب دو عنوان نایب قهرمانی جهان در دو بخش سریع و برق آسا، توانست عنوان قهرمانی مجموع مسابقات برق آسا در سال ۲۰۱۸ را به خود اختصاص دهد.
در پایان برای آشنایی بیشتر با قهرمان شطرنج بانوان ایران مصاحبه‌ای با ایشان را می‌خوانیم.
خانم خادم الشریعه شما دریک بازه زمانی دچار افت شدید. فکرش را می‌کردید که بعد از گذراندن این روزها، بازگشت شکوهمندانه‌ای داشته باشید؟
بـه‌هر حال تزلزل در زندگی هر ورزشکاری همیشه وجود دارد. این‌طور نیست که بتوانی دائم در اوج باشی. خب طبیعی است که این اتفاق هم برای من بیفتد. من چند ماهی را افت داشتم، اما خدا را شکر توانستم خیلی زود آن را پشت سر بگذارم. از خردادماه در هر مسابقه‌ای کـه شرکت کردم عملکرد خوبی داشتم. در مسابقات فکری در جمع ۲۰ نفر برتر قرار گرفتم. همین افزایش ریتینگی که داشتم خیلی روحیه‌ام را عوض کرد. مـن تا پیش از این نتوانسته بودم جز ۲۰ نفر اول باشم. خوش بختانه روند رو بـه رشدم در تمرینات بـه‌گونه‌ای بود که نزدیک مسابقات جهانی دیگر بـه خاطر جمعی رسیده بودم که می‌توانم موفق باشم، اما واقعا فکرش را نمیکردم که بتوانم مدال بگیرم، چون به هر حال رقابت‌های جهانی در هر رشته‌ای بالاترین سطح را دارد.
بـه‌ویژه این کـه در رشته شطرنج بـه این صورت است که جوایز دلاری بالایی برای آن درنظر گرفته می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود تا بهترین شطرنج‌بازان دنیا در آن شرکت کنند و شانس خودرا برای رسیدن به این جایزه امتحان کنند. البته این را هم بگویم کـه از نظر من کسب نتیجه خوب، گرفتن مدال نیست.
در ورزش واقعا هیچ‌چیز قابل پیش‌بینی نیست. من دو سال پیش هم برای اولین‌بار در همین مسابقات شرکت کرده و چهارم شده بودم. پیش‌بینی خودم این بود که در جمع شش نفر اول قرار بگیرم. برای این که بتوانی مدال جهانی بگیری باید خیلی اتفاق‌ها بیفتد؛ مثلاً این کـه همه چیز در مسابقه خوب پیش برود و آن روز واقعا روزت باشد. شاید فکرش را میکردم که دریک بخش مدال بگیرم، اما برایم دور از تصور بود که در هردو بخش روی سکو بروم.
کدام یک از مدال‌هایی کـه گرفتی بـه دلت نشست؟
مدال مجموعی که گرفتم هم به دلم نشست و هم از لحاظ اعتبار خیلی ارزشمند بود. دربخش آقایان مگنوس کارلسن از فرانسه که سال‌هاست قهرمان بلامنازع مردان در شطرنج دنیاست اول شد و در بخش بانوان هم این افتخار نصیب من شد. این که خودت را هم‌سطح چنین بزرگانی ببینی واقعا غرورانگیز است.
شـما شطرنج بازانی را دراین مسابقات شکست دادید که همه از بزرگان این رشته در دنیا هستند و کارنامه افتخاراتشان پر است از عناوین جهانی. پیروزی برابر این نفرات چـه حسی در شـما ایجاد کرد؟
من با شش قهرمان جهان در هر دو بخش مسابقات بازی کردم و توانستم آنها را شکست بدهم. الکساندرا کاستینوک که از بچگی برایم الگو بود. با موزیچوک هم قبلا بازی کرده بودم کـه نتیجه آن مساوی شده بود. مصاف با جوونجو از جمله مسابقاتی بود که بسیار خوشحالم کرد و در حال حاضر قهرمان بانوان جهان است. این کـه توانستم این ستاره حال حاضر شطرنج جهان را شکست دهم بیشتر از همه‌ی مسابقه‌هایی که دادم برایم لذت‌بخش بود. من قبلا با این شطرنج باز چینی بازی کرده بودم که نتیجه خوبی نگرفتم. یکبار بردمش، اما در مجموع از او عقب بودم.
واکنش رقبا بـه عملکردتان چطور بود؟
خیلی خوب بود. شطرنج بازان واقعا جزء ورزشکاران خوب و مهربان دنیا هستند. همه‌ی با روی گشاده به سمتم می‌آمدند و تبریک میگفتند.
علیرضا فیروزجاه نماینده ایران دربخش مردان بود کـه با وجود سن و سال اندکش «۱۵ سال» او هم واقعا دراین مسابقات درخشید. نظرتان درباره او چیست؟
علیرضا واقعا دراین رقابت‌ها درخشید. او دربخش نیمه سریع ششم شد. مـن و علیرضا در روز اول مسابقات بعد از دور ششم هر دو در صدر جدول قرار گرفتیم که این اتفاق بزرگی بود که برای شطرنج ایران رقم خورد. دراین مسابقات همه از علیرضا به عنوان قهرمان آینده شطرنج جهان اسم می‌بردند. حتّی یکی از شطرنج بازان نامدار دنیا گفته بود که من اصلا از نتایج علیرضا سورپرایز نشدم. انتظار این را داشتم که از این پس در حد یک فوق ستاره ظاهر شود.
بی شک همه از شما بـه عنوان یکی از چهره‌های ماندگار ورزش ایران اسم می‌برند. بـه‌هر حال مدال‌هایی را در رده جوانان و بزرگ سالان به دست آوردید که هیچ‌کس حتی دربخش مردان هم موفق بـه کسب آن نشده است. دوست دارید مسئولان ورزش کشور چطور از این حرکت شـما قدردانی کنند؟
خواسته من هم مثل بقیه شطرنج بازان ایران است. ما توقع زیادی نداریم. ما دلمان میخواهد که به این رشته هم نگاه ویژه داشته باشند. ما هم مثل بقیه ورزشکاران داریم زحمت میکشیم و با کمترین امکانات مقام می‌آوریم. اصلی‌ترین دغدغه مـا نداشتن مربی است. فدراسیون به دلیل این که بودجه محدودی دارد نمی‌تواند مربی خارجی را به طور تمام وقت برای تیم ملی بیاورد و وادار است به طور مقطعی ازآن‌ها استفاده کند. ما نمی‌توانیم درسال هفته‌ای یکبار از مربی خارجی درس بگیریم. شرایط مـا بـه‌قدری بغرنج است که یک مربی در یک مدت‌زمان کوتاه تیم‌های ملی بانوان و آقایان را با هم درس می‌دهد.
نه متأسفانه، درآمد ما تنها از جوایزی است که از همین رقابت‌های جهانی به دست می‌آوریم که آن هم خرج مربی‌های خارجی مان می‌شود. اکثر شطرنج‌بازان خودشان از جیب خودشان برای مربی خرج میکنند. ما هیچ منبع درآمدی نداریم این موضوع خیلی ناراحت‌کننده است. یکسال در مسابقات شرکت می‌کنیم و جایزه می‌گیریم، اما یکسال دستمان خالی است و هیچ جایزه‌ای نصیبمان نمی‌شود.