اخترشناسان یک منظومه شمسی نادر با شش سیاره را کشف کردهاند که سیارههای آن «در هماهنگی کامل با یکدیگر» در حال گردش هستند.
به گزارش یورو نیوز کارشناسان میگویند این کشفی قابل توجه است، زیرا نشان میدهد که این منظومه شمسی که HD ۱۱۰۰۶۷ نام دارد و شیوه حرکت سیارات آن، از زمان شکلگیری آن که بیش از چهار میلیارد سال پیش بوده، تحت تاثیر هیچ نیروی خارجی قرار نگرفته است.
این اکتشاف تازه میتواند بینشی عمیق در مورد چگونگی شکلگیری و تکامل سیارهها به دانشمندان ارائه دهد. به گفته اخترشناسان، این منظومه سیاره فراخورشیدی دارای یک «رزونانس» کامل یا مدارهای ریاضی کامل است. رزونانس مداری زمانی شکل میگیرد است که دو جسم که به دور چیز دیگری میچرخند، دارای دورههای مداری با نسبت ساده با یکدیگر باشند.
برای توضیح باید گفت: درونیترین سیاره این منظومه، به ازای هر ۲ دوری که نزدیکترین سیاره همسایهاش میچرخد، ۳ دور میچرخد و به این ترتیب آنها دارای رزونانس ۳:۲ هستند.
همین قاعده، میان سیاره دوم و سوم که به یکدیگر نزدیک هستند، همچنین میان سیاره سوم و چهارمین سیاره که همسایه او محسوب میشود نیز صادق است. دو سیاره بیرونی این مدار نیز به ترتیب چرخش در مدار خود را در ۴۷ و ۵۷.۴ روز تکمیل میکنند و به این ترتیب آنها دارای رزونانس ۴:۳ هستند.
دیگر اینکه، درونیترین سیاره دقیقا در زمانی که بیرونیترین سیاره یک دور گردش در مدارش را کامل میکند، ششمین دور خود را به پایان میرساند.
دانشمندان بر این گمان هستند که همه منظومههای خورشیدی، از جمله سیستم ما، شروعی مانند این منظومه سیاره فراخورشیدی داشتهاند؛ با این وجود تخمین زده میشود که از هر ۱۰۰ سیستم، فقط یکی این هماهنگی را حفظ کرده باشد.
دکتر گرگ براون، پژوهشگر ارشد نجوم عمومی در رصدخانه سلطنتی گرینویچ میگوید: «دلیل جالب بودن این منظومه سیارهای این است که در واقع بسیاری از منظومههای سیارهای، این رزونانسهای مداری را ندارند. زیرا با گذشت زمان، با تکامل تدریجی سیارات و تغییر تدریجی در وضعیت منظومههای شمسی، سیارات نیز کمی از هم دور میشوند؛ بنابراین درنهایت با تعدادی منظومه سیارهای روبرو میشویم که رزونانسهای مداریشان به هم نزدیک شدهاند.»
اخترشناسان پیش از این نیز حدود ۴۰ تا ۵۰ منظومه شمسی همگام را میشناختند؛ با این وجود هیچ یک از آنها به اندازه این منظومه تازه کشف شده، دارای سیارههایی با این کیفیت و ستارهای تا این حد درخشان نبوده است.
دیگر اینکه، این منظومه بسیار به منظومه شمسی ما نزدیک است و حدود ۱۰۰ سال نوری فاصله دارد. دانشمندان میگویند به زمان بیشتری برای بررسی وضعیت جوی آن نیاز دارند و احتمال میدهند که این منظومه، دارای سیارات بیشتری باشد.
آنها تا کنون توانستهاند ۶ سیاره این منظومه را کشف کنند که بزرگی آنها تقریبا دو تا سه برابر زمین است، اما به ستاره میزبان خود نزدیکتر هستند. یافتههای آنها همچنین حاکی از آن است که هیچ کدام از این سیارات، در منطقه به اصطلاح «قابل سکونت» قرار ندارند؛ به این معنا که احتمالا حیاتی در آنها وجود ندارد.