بسیاری از ما شوید را با عطر اشتهاآور و خاطره‌انگیز شوید پلو در مهمانی‌ها و دورهمی‌های کودکی به یاد می‌آوریم. اما در دل این عطر و طعم بی‌نظیر، خواص شگفت‌انگیزی برای سلامتی ما نیز نهفته است که دانستن آن‌ها، علاقه ما به این سبزی مفید را دوچندان خواهد کرد.
شوید، یک سبزی همه کاره است که می‌توانید آن را از صبحانه تا شام و در قالب وعده‌های غذایی متنوع نوش جان کنید و از خواص فوق‌العاده آن بهره‌مند شوید. با اسنپ فود همراه شوید تا درباره این سبزی خوش عطر صحبت کرده و خواص شوید را برای شما بیان کنیم.
برای دانستن خاصیت‌های شوید، ابتدا لازم است بدانیم که ارزش غذایی این سبزی تا چه حد است و چه مواد معدنی و ویتامین‌هایی را در خود جای داده است. برای همین منظور، به اطلاعات جدول زیر دقت کنید:
با توجه به جدول بالا متوجه شدیم که شوید منبعی از ویتامین C، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، فسفر، آهن و … است. حال می‌توانیم به طور مفصل، فواید شوید را برای بدن بررسی کنیم:
گیاه شوید که به آن شبت و شِوِد هم می‌گویند، گیاهی است ۱ یا ۲ساله که اصالت آن به کشورهای ایران، هند و مصر برمی‌گردد. همان‌طور که در جدول بالا دیدید، این گیاه، سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌های مهم و ضروری برای بدن است و معمولا مصرف آن به صورت تازه، شوید خشک، دمنوش شوید و عرق شوید رواج دارد. این گیاه طبیعتی گرم و خشک دارد و یک داروی گیاهی موثر برای درمان بسیاری از مشکلات و بیماری‌های بدن است. در ادامه، به چند مورد از خاصیت‌های شوید و تاثیر آن در درمان بیماری‌های مختلف می‌پردازیم:
در بدن ما دو نوع کلسترول متفاوت وجود دارد که یکی از آن‌ها به نام کلسترول بد و دیگری به نام کلسترول خوب شناخته می‌شود. وجود کلسترول خوب، برای حفظ کارکردهای معمول بدن نیاز است و در صورت افت آن، ممکن است دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری شویم. از سویی، بسیاری از خوراکی‌ها که کلسترول خون را کاهش می‌دهند، باعث افت هر دو نوع این کلسترول‌ها می‌شوند.
آنچه شوید را از بسیاری از این خوراکی‌های کاهنده کلسترول مجزا می‌کند، این اثر معجزه‌آسا است که شوید تنها کلسترول بد خون را کاهش می‌دهد و خوردن آن، تفاوت خاصی در سطح کلسترول خوب خون ایجاد نمی‌کند! به همین دلیل، سبزی شوید یک انتخاب عالی برای کاهش کلسترول بد خون و کنترل آن است.
شوید یکی از بهترین خوراکی‌ها برای دستگاه گوارشی شما است. همان‌طور که در ادامه خواهید دید، مصرف منظم شوید می‌تواند به طور چشمگیری، بسیاری از مشکلات گوارشی از معده تا روده را برطرف کند. برای مثال، خواص شوید برای درمان یبوست و اسهال خونی ثابت شده است و برای درمان سوء‌هاضمه و مشکلاتی مانند نفخ و سکسکه هم مفید است. برای بهره‌مندی از این خواص می‌توانید مصرف شوید خام، پخته و خشک‌شده را به برنامه غذایی خود اضافه کنید.
سوء هاضمه به مجموعه‌ای از اختلال‌ها در فرآیند هضم غذا گفته می‌شود که می‌تواند خود را با حالاتی مانند نفخ، درد معده، احساس سنگینی معده، احساس درد در روده‌ها و همچنین اسهال یا یبوست بلند مدت نشان دهد. سوء‌هاضمه معمولاً منجر به بی‌اشتهایی و ضعف بدن در بلند مدت می‌شود. خوشبختانه، مصرف شوید به طور منظم، در بلند مدت می‌تواند بسیاری از این مشکلات را برطرف کرده و افراد دچار سوء هاضمه را به تغذیه سالم و همیشگی خود بازگرداند.
شوید با بهره‌مندی از فیبر خوراکی زیاد، به روده کمک خواهد کرد تا فرآیند جذب مواد غذایی و دفع مواد اضافی را به خوبی انجام دهد. به همین دلیل، با مصرف این سبزی مفید، یبوست یا اسهال‌های ناشی از عملکرد ناقص روده برطرف خواهد شد. همچنین، شوید حرکات روده را به حالت طبیعی خود بازمی‌گرداند.
این سبزی، خاصیت ضدنفخ داشته و ناراحتی‌های معده را به حداقل می‌رساند. همچنین، شوید از خاصیت ضدالتهابی و تسکین‌دهندگی نیز بهره‌مند است. به همین دلیل، اگر دچار سوزش معده یا روده هستید، می‌توانید بعد از غذای خود از دمنوش برگ شوید استفاده کنید. دمنوش شوید می‌تواند عمل هضم غذا را بسیار آسان‌تر کند و همچنین، سوزش و درد معده و روده را تسکین دهد. در این مورد، شباهت‌های زیادی میان فواید شوید و خواص گشنیز دیده می‌شود.
شوید، ضدنفخ یا به اصطلاح بادشکن نیز هست! وجود مقادیری شوید در وعده غذایی، یا استفاده از عرق یا دمنوش شوید پس از وعده‌های سنگین غذایی، شما را از شر تجمع گازهای اضافی در معده رها خواهد کرد. اثربخشی شوید تنها محدود به معده نبوده و به خروج بادهای اضافی روده نیز کمک می‌کند؛ بنابراین، التهاب و تورم روده نیز برطرف می‌شود. اثر جالب دیگر شوید، رفع سکسکه است. اگر دچار سکسکه‌های طولانی‌مدت می‌شوید، مصرف این گیاه خوشمزه می‌تواند به کمک شما بیاید!
اما یکی دیگر از مشکلات شایع گوارشی، مربوط به عفونت‌های مختلف است. این عفونت‌ها، طیف وسیعی دارند و می‌توانند از معده تا روده را درگیر کنند. در نتیجه، عوارضی مانند درد یا سوزش معده، اسهال و حتی اسهال خونی بروز می‌کند. پیش از ادامه این بخش باید تذکر دهیم که اگر مشکل شما در هر یک از این موارد گفته‌شده جدی و حاد است، درمان‌های خانگی به کمک شما نخواهند آمد و می‌بایست از یک پزشک متخصص گوارش کمک بگیرید.
شوید به سبب بهره‌مندی از مواد ضدعفونی‌کننده قدرتمند، می‌تواند با میکروب معده، میکروب‌های عامل کولیک، عفونت‌های قارچی روده و… مقابله کند. وجود مواد ضدمیکروب قدرتمند نظیر زردینه‌ها و مونوترپن‌ها، شوید را به یک عامل موثر و قدرتمند در مقابله با اسهال‌های عفونی، اسهال خونی و… تبدیل کرده است. از همین رو، با مصرف شوید می‌توانید از بروز چنین مشکلاتی پیشگیری کنید.
اما یکی دیگر از دلایل محبوبیت شوید، اثربخشی آن در چربی‌سوزی است. در ادامه، خواص شوید خام و فواید شوید خشک برای لاغری را بررسی می‌کنیم.
شوید به دو طریق بر چربی‌سوزی بدن تاثیر می‌گذارد؛ کمک به هضم بهتر غذاها و افزایش سوخت و ساز بدن و همچنین، کاهش اشتها. یکی از مواردی که باعث ذخیره‌سازی قندهای اضافی بدن در قالب مولکول‌های چربی می‌شود، سوء هاضمه و همچنین پایین بودن متابولیسم یا همان سوخت و ساز بدن است. شوید با افزایش سوخت و ساز بدن و تسریع هاضمه غذاهای مختلف، انرژی (قند) بیشتری را در بدن می‌سوزاند. به این ترتیب، قند کمتری برای ذخیره‌سازی در قالب چربی برای بدنتان باقی خواهد ماند.
علاوه بر این، مصرف شوید می‌تواند اشتهای شما را کاهش دهد؛ چرا که فیبر بالای آن خاصیت سیرکنندگی قابل توجهی دارد. این موضوع، هم درباره خواص شوید تازه و خام و هم خواص شوید خشک برای لاغری صدق می‌کند. به این ترتیب، با مصرف شوید در رژیم لاغری و کاهش دریافت مواد چرب و قندی در اثر آن، شما در مسیر درستی برای کاهش وزن حرکت خواهید کرد. در این زمینه، از مقاله فوق‌العاده خواص نخود فرنگی هم غافل نشوید!
خواص شوید برای کبد چرب نیز بسیار قابل توجه است. شوید به دلیل برخورداری از خواص دیوریتیک، یک سم‌زدا و چربی‌زدای قدرتمند برای کبد به حساب می‌آید. البته اگر این مشکلات در کبد شما به حالت یک بیماری جدی درآمده‌اند، احتمالاً درمان‌های خانگی راه معقولی برای مواجهه با آن‌ها نخواهد بود. در غیر این صورت، خوردن شوید خام، خشک و عرق شوید می‌تواند در بلند مدت، بسیاری از مشکلات جزئی کبد شما را برطرف کند. به علاوه، ترکیب ماست و شوید برای کبد چرب و به طور کلی، پایین آوردن چربی خون مفید است.
در بررسی خواص شوید برای تخمدان باید دانست که این خوراکی یک ماده حساس برای تخمدان است و زنان در مواقع مختلف باید آن را با احتیاط مصرف کنند. در حقیقت شوید را برای تسکین دردهای رحمی به کار می‌برند؛ این بدان معناست که شوید در رفع انقباض عضلات رحم اثربخش است. این موضوع در حالت عادی مشکلی ندارد، اما در دوران بارداری می‌تواند خطرناک باشد.
در واقع خواص شوید برای زنان باردار هم می‌تواند مثبت و هم منفی باشد، مصرف کم آن سودرسان است؛ اما مصرف زیاد آن می‌تواند انقباض ضروری رحم در دوران بارداری را از بین ببرد و منجر به سقط جنین شود. بدین ترتیب به همه مادران باردار هشدار می‌دهیم که شوید را فقط با مشورت پزشک خود مصرف کنند.
از دیگر خواص شوید برای زنان می‌توان به پیشگیری از یائسگی زودرس، تنظیم هورمون‌های جنسی، افزایش قدرت باروری و… اشاره کرد.
فواید شوید برای سلامت دهان و دندان هم قابل توجه است. بهره‌مندی شوید از خواص ضدعفونی‌کنندگی، آنتی اکسیدانی و همچنین ضد میکروبی، باعث شده تا جویدن آن یا مصرف دمنوش شوید، به افزایش سلامت دهان و دندان کمک بسیار زیادی کند. از سوی دیگر، برخورداری آن از کلسیم و ویتامین D باعث شده تا در حفظ استحکام دندان‌ها و استخوان‌ها نیز اثربخشی بالایی داشته باشد.
تمام موارد گفته شده در مورد سبزی شوید تازه، در مورد خواص شوید خشک هم صادق است. با این تفاوت که نگهداری از شوید خشک آسان‌تر است و به این ترتیب، برای مدت طولانی‌تری می‌توانید از خواص این سبزی ارزشمند برخوردار شوید.
خواص دمنوش شوید را به طور پراکنده در بخش‌های قبلی بررسی کردیم. در مجموع می‌توان گفت دمنوش شوید برای مشکلات گوارشی اثری معجزه‌آسا دارد. همچنین شوید به تسکین دردهای قاعدگی کمک کرده، کلسترول بد خون را پایین می‌آورد، کبد را سم‌زدایی کرده و باعث افزایش سوخت و ساز بدن می‌شود. دمنوش شوید، دهان شما را ضدعفونی می‌کند و بر سلامت دندان‌هایتان اثر مثبت دارد. به علاوه، برای کاهش وزن سریع هم می‌توانید روی خواص آن حساب کنید.
تمام قسمت‌های شوید شامل برگ‌ها، ساقه و تخم شوید، خاصیت درمانی دارند و از آن‌ها برای درمان مشکلات زیادی استفاده می‌شود. در این بین، یکی از مهم‌ترین خواص جوشانده ساقه شوید این است که با تنظیم هورمون‌های بدن، میل جنسی در زنان و مردان را تقویت کرده و قدرت باروری را در آن‌ها افزایش می‌دهد.
خاصیت شوید فقط مربوط به شکل تازه یا خشک شده این سبزی نیست و روغن شوید هم مصارف درمانی زیادی دارد. روغن شوید، یک ماده ضدنفخ، ضداسپاسم و ضدعفونی‌کننده است. به علاوه، در موارد زیر هم می‌توانید روی خواص درمانی روغن شوید حساب کنید:
لازم به ذکر است که روغن شوید، هم به صورت خوراکی و هم به شکل موضعی قابل استفاده است.
عرق شوید سرشار از انواع آنتی اکسیدان‌ها و منبعی غنی از ویتامین B۱۲، آهن، کلسیم و منگنز است. مصرف این عرق گیاهی، فواید زیادی برای بدن دارد که در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
نکته مهم: مصرف عرق شوید برای مادران باردار و بیماران کلیوی مجاز نیست.
نحوه استفاده از عرق شوید، بستگی به دلیل استفاده از آن دارد. اما به طور کلی، بهترین زمان مصرف این عرق گیاهی بعد از وعده‌های غذایی و به اندازه یک استکان است.
ترکیب ماست و شوید خشک یا ماست و شویدتر که بورانی شوید نیز نامیده می‌شود، یکی از چاشنی‌ها و البته میان‌وعده‌های محبوب در میان ما ایرانی‌ها است. از خاصیت‌های شوید خشک با ماست می‌توان به کاهش چربی خون، کاهش فشار خون و کنترل قند اشاره کرد.
همچنین، این ماده غذایی برای رفع سوء هاضمه بسیار مفید بوده و می‌تواند نفخ و دردهای معده را از بین ببرد. شما می‌توانید با اضافه کردن سیر رنده شده، پودر سیر یا فلفل سیاه به این ترکیب، فواید این خوراکی خوشمزه را چند برابر کنید. برای مثال، اضافه کردن سیر رنده شده به ترکیب شوید خشک و ماست، یک راه عالی برای پایین آوردن فشار خون است و وجود فلفل سیاه در این ترکیب، سلول‌های چربی را شکسته و باعث کاهش وزن می‌شود.
شوید کوهی که طعم و عطری به کلی متفاوت از شویدهای معمولی دارد، انتخابی فوق‌العاده برای افرادی است که به دنبال کشف ایده‌ها و مزه‌های جدید در آشپزی هستند. این نوع شوید که بیشتر در قالب خشک‌شده در دسترس است، معمولاً در دوغ یا ماست ریخته می‌شود و همچنین می‌توان آن را مانند شوید معمولی در کنار برنج طبخ کرد. البته دمنوش آن هم قابل استفاده است. اگر شوید کوهی خام و تازه پیدا کردید، تهیه یک بورانی خوشمزه هم از دیگر گزینه‌های پیش روی شما است. در مجموع، با کمک شوید، چه شوید معمولی و چه شوید کوهی، آش‌ها و شورباهای مختلف و خوشمزه‌ای را می‌توان تهیه کرد.
از فواید شوید کوهی می‌توان به بهبود و رفع دردهای مفصلی، کمک به بهبود نقرس و کمک به بهبود عملکرد کیسه صفرا اشاره کرد. شوید کوهی هم برای سم‌زدایی از کبد کارایی فوق‌العاده‌ای دارد و مانند شوید معمولی، اثرات مثبت آن بر دستگاه گوارش انکارناپذیر است. بنابراین، اگر شوید کوهی در دسترس‌تان بود، از مصرف آن غافل نشوید!
منبع: بلاگ اسنپ فود