سرنگونی یک بالن بزرگ چینی در سواحل ایالات متحده و به دنبال آن شلیک به دو شی کوچکتر بر فراز آلاسکا و کانادا، نگرانی‌هایی را در مورد امنیت در آمریکای شمالی ایجاد کرده است.
به گزارش یورونیوز، در مدت کمتر از هفت روز، جت‌های جنگنده ارتش آمریکا سه بار برای سرنگون کردن اجرام ناشناس پرنده به پرواز درآمدند. این اجرام به ترتیب یک بالن تجسسی بزرگ چینی و دو شیء پرنده ناشناس کوچکتر بودند.
ماجرا از آنجا آغاز شد که در روزهای پایانی ماه ژانویه گفته شد که یک بالن غول پیکر چینی با اهداف به گفته مقامات آمریکایی «جاسوسی» روزها در آسمان ایالات متحده در حرکت بود تا در نهایت سرنگون شد. چین همچنان اصرار دارد که این بالن در حال انجام تحقیقات آب و هوایی بوده است.
عملیات پیداکردن قطعات اشیای منهدم شده از هر سه مورد اجسام پرنده، در هر دو کشور همچنان در حال انجام است و مقامات نظامی هنوز به طور یقین احتمال ارتباط اشیاء ناشناس کوچکتر با بالن تجسسی چین را تایید نکرده‌اند.
جاستین ترودو نخست وزیر کانادا تایید کرد که مورد آخر روز شنبه بر فراز منطقه «یوکان» در شمال غربی کانادا ساقط شد و در این عملیات نیروی هوایی کانادا و نیروی هوایی آمریکا برای ردیابی این شیء که به گفته آقای ترودو حریم هوایی کانادا را «نقض» کرده بود، با هم همکاری کردند.
چاک شومر رهبر دموکرات‌ها در مجلس سنا، روز یکشنبه در مصاحبه با «اِی.بی.سی. نیوز» گفت که توسط جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در جریان موضوع شیء پرنده ناشناس که دیروز ساقط شد قرار گرفت و احتمال داد که مورد اخیر هم یک بالن بوده باشد.
ماهیت تهدیدها به خاطر ارتفاع پرواز احتمالا متفاوت باشد
آقای شومر در خصوص سطح تهدید این اشیای پرنده گفت که اشیای پرنده بر فراز آلاسکا و کانادا «بسیار کوچکتر» از بالن قبلی بودند و تهدیدی متفاوت به شمار می‌رفتند، زیرا در ارتفاعی هم تراز با هواپیماهای تجاری پرواز می‌کردند.
در چند روز اخیر چه اتفاق‌هایی رخ داد؟
روز شنبه، یک جنگنده آمریکایی اف-۲۲ یک شی «کوچک» و «استوانه‌ای‌شکل» را که در ارتفاع ۱۲ هزار متری در خاک کانادا قرار داشت، ساقط کرد.
روز جمعه یازدهم فوریه نیز مقامات پنتاگون اعلام کردند که یک جت جنگنده اف-۲۲ این کشور یک شی ناشناس را که در ارتفاعات آلاسکا پرواز می‌کرد، ساقط کردند.
یکشنبه چهارم فوریه نیز یک بالن نظارتی چینی توسط اف-۲۲ در سواحل کارولینای جنوبی ساقط شد. گفته می‌شود این بالن بر فراز مناطقی که موشک‌های هسته‌ای آمریکا در سیلوهای زیرزمینی نگهداری می‌شوند و بر فراز محل نگهداری بمب‌افکن‌های راهبردی آمریکا پرواز کرده است. این بالن در ارتفاع ۱۸ هزار متری پرواز می‌کرد.
انتقادهای حزبی از نقض مکرر حریم هوایی آمریکا
اعضای کنگره از هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات روز پنجشنبه در جلسه توجیهی در مورد بالن مظنون به جاسوسی چین که در چهارم فوریه پس از عبور از بخش بزرگی از سرزمین ایالات متحده سرنگون شد، در جریان جزئیات آن قرار گرفتند. این جلسه خشم برخی از جمهوری‌خواهان را برانگیخت و از دولت به دلیل تعلل در اقدام سریع انتقاد داشتند. اما چاک شومر از تصمیم دولت دفاع کرد.
مقامات پنتاگون گفته‌اند که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ نظیر این بالن‌های چینی حداقل سه بار برای مدت کوتاهی وارد حریم هوایی آمریکا شده‌اند. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا همچنین اعلام کرده بود که چین بالن‌های نظارتی مشابهی را بر فراز بیش از ۴۰ کشور در پنج قاره جهان به پرواز درآورده است.
به گفته یک مقام عالی‌رتبه نظامی وزارت دفاع آمریکا در سال‌های اخیر چین بارها اقدام به چنین کاری کرده و بالن‌های خود را بر فراز ایالات متحده به پرواز درآورده است. اما در مورد اخیر، برای نخستین بار است که یک بالن چینی مدتی طولانی در آسمان آمریکا پرواز کرده بود.
چاک شومر روز یکشنبه گفت که ارتش و نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده «همچون لیزر» روی جمع آوری اطلاعات بیشتر در مورد بالن‌ها متمرکز شده‌اند.
هدف بالن جاسوسی چینی چه بود؟
مقامات آمریکایی می‌گویند که تصاویر نخستین بالن نشان می‌دهد که تجهیزات نظارتی دارد و می‌تواند خطوط مخابراتی را رهگیری کند. لوید آستین وزیر دفاع آمریکا گفت که هدف آن، نظارت بر سایت‌های استراتژیک در قاره آمریکا است.
برخی تحلیلگران می‌گویند این موضوع ممکن است آغاز تلاش نظارتی بزرگ چین باشد که قابلیت‌های نظامی خارجی را قبل از تنش‌های حاد احتمالی بر سر تایوان در سال‌های آینده هدف قرار می‌دهد.
روابط آمریکا و چین چه می‌شود؟
همزمان با سرنگونی اولین بالن، واشنگتن سفر بلینکن وزیر امورخارجه خود به پکن را که قرار بود با هدف بهبود روابط دو کشور انجام پذیرد را لغو کرد و شش نهاد چینی را که گمان می رود در راه‌اندازی بالن جاسوسی نظامی دست داشتند، تحریم کرد.
پکن ضمن محکوم کردند سرنگونی اولین بالن گفت که این اقدام «شدیدا خلاف رویه‌های بین‌المللی» است این حق را برای خود محفوظ می داند که «از ابزارهای لازم برای مقابله با موقعیت‌های مشابه استفاده کند».
چین هنوز در مورد سرنگونی دو شی کوچک پرنده واکنشی نشان نداده است.