اگر می‌خواهید به ترک سیگار اقدام کنید، بدانید که تنها نیستید؛ چراکه سالانه افراد زیادی برای ترک سیگار اقدام می‌کنند و به دلایل زیادی ترک سیگار یکی از بهترین اقدامات برای سلامت کوتاه مدت و بلند مدت شما است.
مقصر اصلی اعتیادآور بودن سیگار، نیکوتین است. مغز شما سریعاً به نیکوتین عادت کرده و با گذر زمان احتیاج شما به میزان بیشتر سیگار و نیکوتین را افزایش می‌دهد.
ترک سیگار اقدامی چالش‌برانگیز و مبارزه‌طلبانه است.
میزان سختی ترک سیگار به عوامل زیر بستگی دارد:
- تعداد سیگاری که شما روزانه مصرف می‌کنید.
- تعداد افراد سیگاری که با شما رفت و آمد داشته و به شما نزدیکند اعم از والدین، دوستان و همکاران سیگاری.
- دلیل اینکه شما سیگار می‌کشید؛ به عنوان مثال برای موقعیت اجتماعی، تحریک دوستان و ...
همانطور که گفتیم، مغز سریعاً به نیکوتین عادت کرده و با گذر زمان احتیاج شما به میزان بیشتر سیگار و نیکوتین را افزایش می‌دهد. مغز شما برای عادت کردن به نیکوتین و برقراری تعادل، شروع به ترشح مواد شیمیایی می‌کند. مواد شیمیایی درون سیگار، مغز را وادار به ترشح دوپامین و نوراپی‌نفرین می‌کند. اگر مغز این دو ماده شیمیایی را بیش از حد ترشح کند، سطح مواد شیمیایی در مغز بهم ریخته و مغز برای مقابله با این مشکل، شروع به ترشح مواد شیمیایی ضد نیکوتین می‌کند. این مواد شیمیایی ضد نیکوتین می‌تواند باعث شود زمانی که سیگار نمی‌کشید دچار افسردگی و خستگی شوید.
در گذر زمان مغز شروع به پیش‌بینی زمان سیگار کشیدن شما می‌کند و در این هنگام اقدام به ترشح مواد شیمیایی ضد نیکوتین می‌کند. این مواد شیمیایی ضد نیکوتین باعث می‌شوند، شما احساس خستگی و افسردگی کرده و احساس احتیاج به سیگار داشته باشید.
محرک، هر چیزی است که مغز شما را با سیگار کشیدن مرتبط می‌کند. محرک‌های هر فردی با دیگران متفاوت است. برای شما ممکن است این محرک، بوی سیگار، دیدن زیرسیگاری، دیدن بسته سیگار، خوردن غذا یا نوشیدنی‌های خاص یا صحبت با کسانیکه معمولاً به همراه‌شان سیگار می‌کشید، باشد. بعضی اوقات احساسات شما شادی یا ناراحتی می‌تواند محرک سیگار کشیدن‌تان باشد؛ بنابراین یکی از مهمترین کلید‌های ترک سیگار، شناختن محرکهایی است که شما را به هوس سیگار کشیدن می‌اندازد.
برای ترک کردن سیگار و شروع زندگی سالم راه‌های مختلفی وجود دارد. بعضی از این راه‌ها از بقیه راه‌های ترک سیگار موثرترند. بهترین شیوه ترک سیگار، شیوه‌ای است که شما را وادار به ترک سیگار کرده و همچنین شیوه‌ای است که با روحیات و علایق شما سازگار باشد.
روش‌های ترک سیگار عبارتند از:
- روش اول: روش بوقلمون سرد (بدون کمک دیگران)
تقریباً ۹۰ درصد افراد از این روش برای ترک سیگار استفاده می‌کنند و می‌خواهند سیگار را بدون هر گونه کمکی (شامل حمایت نزدیکان، دارو یا درمان) ترک کنند. هرچند بیشتر افراد از این روش استفاده می‌کنند، اما کمتر از ۱۰ درصد افرادی که از این روش استفاده می‌کنند، موفق می‌شوند.
- روش دوم: رفتار درمانی
برای استفاده از روش رفتار درمانی در ترک سیگار، شما به یک متخصص برای یافتن بهترین شیوه ترک سیگار مراجعه می‌کنید. متخصص رفتار درمانی به شما برای شناسایی محرکهایی که باعث احساس هوس سیگار در شما می‌شود و فراهم کردن حمایت عاطفی در زمانی که به آن نیاز دارید، کمک می‌کند.
- روش سوم: درمان با جایگزین کردن منابع نیکوتین
این روش شامل استفاده از آدامس‌ها، چسب‌ها، اسپری‌ها و قرص‌های نیکوتینی است که نیکوتین را بدون استفاده از سیگار به بدن شما می‌رساند. این نوع ترک سیگار، زمانی که با رفتار درمانی ترکیب شود، بهترین نتیجه را می‌دهد.
- روش چهارم: درمان دارویی
بعضی از انواع دارو‌ها برای کمک به ترک سیگار ساخته شده‌اند. این دارو‌ها باید با دستور پزشک تجویز شوند.
- روش پنجم: درمان ترکیبی
استفاده از ترکیبی از روش‌های مختلف ترک سیگار شانس شما را برای رسیدن به هدف‌تان افزایش می‌دهد. برای مثال ترکیب رفتار درمانی با منابع جایگزین، درمان دارویی با منابع جایگزین و ...
بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، به این اتفاق بازگشت گفته می‌شود. بازگشت در اعتیاد‌های قوی مانند اعتیاد به سیگار، معمول است. خیلی از افراد قبل از ترک دائمی سیگار، چندین بار ترک کرده و دوباره بازگشت می‌کنند. اگر شما بازگشت کردید، حداقل میزان این بازگشت را کم کنید. برای مثال، اگر قبل از ترک روزانه هشت نخ سیگار می‌کشیدید و پس از بازگشت ۴ نخ سیگار در روز می‌کشید، امیدتان را از دست ندهید؛ چرا که این یک پیشرفت برای شما است. به یاد داشته باشید که ترک سیگار ممکن است زمان‌بر باشد.
منبع: ایسنا