معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست درباره نتایج نظر دامپزشک آفریقایی در روند معاینه ایران یوز توران و توله تازه به دنیا آمده گفت: روند معاینه و سونوگرافی ایران نشان داد که امکان بارداری مجدد وجود دارد و احتمال زنده ماندن توله هم حدود ۶۰ درصد است.
۱۰ اردیبهشت ماه ایران یوزپلنگ در اسارت سایت توران به روش سزارین سه توله یوز به دنیا آورد اما بعد از به دنیا آمدن توله ها مادر آنها را نپذیرفت از این رو به ناچار به صورت دستی تغذیه شدند اما بعد از سه روز ( ۱۴ اردیبهشتی ) یکی از توله ها که به گفته مسوولان سازمان محیط زیست نقص ژنتیکی داشت تلف شد، دومین توله یوز هم ۲۸ اردیبهشت ماه تلف شد که این مساله حاشیه های زیادی به همراه داشت، توله سوم هم به بیمارستان تخصصی دامپزشکی در تهران منتقل و تحت نظارت های دامپزشکی قرار گرفت.
با توجه به اهمیت حفظ حیات و نسل این گونه ارزشمند و نبود تجربه کافی در کشور در زمینه دستی بزرگ کردن توله یوزها، سازمان حفاظت محیط زیست از یک دامپزشک متخصص یوزها از آفریقا دعوت کرد تا به ایران بیاید و یوز مادر و توله را مورد معاینه قرار دهد که چهارم خرداد دکتر پیتر کالدوِل از یک مرکز نگهداری یوزهای آفریقایی، برای یک سفر ۵ روزه عازم ایران شد و در این مدت به طور کامل ایران و توله را تحت معاینه قرار داد.
حسن اکبری درباره نتایج این معاینات روز دوشنبه به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: دکتر کالدوِل هم از سایت توران بازدید کرد، هم ایران را مورد معاینه قرار داد، همچنین در این مدت چند بار در روز توله را معاینه می کرد و نشست های تخصصی زیادی را با مجموعه همکاران مخصوصا دامپزشکان برگزار کرد؛ روز آخر که دیروز بود هم یک کارگاه آموزشی برای دامپزشکان سازمان و کارشناسان حفاظتی مرتبط برگزار و به نکات مهمی در زمینه حفاظت از یوزها و روش نگهداری توله یوز اشاره کرد.
وی افزود: در مورد سایت توران معتقد بود که جای خوبی است به لحاظ اینکه آنجا فضا طبیعی است و شرایط طبیعی خودش را دارد اما معتقد بود که اگر قرار است تکثیر ادامه پیدا کند باید در کنارش یک فضایی ایجاد شود که بتواند کارهای کلینیکی انجام شود یعنی امکانات قابل قبولی در حوزه دامپزشکی داشته باشد.
وی ادامه داد: کالدول همچنین ایران یوزپلنگ مادر را تحت معاینه و سونوگرافی قرار داد و اعلام کرد که وضعیت ایران خوب است و می تواند دوباره باردار شود. او معتقد بود که دامپزشکان ما بسیار توانمند هستند اما تجربه ناچیزی درباره یوزپلنگ دارند، این یک گونه خاص و بسیار آسیب پذیر و ویژه است با بقیه گربه سانان تفاوت های اساسی دارد و اگر بخواهیم این اتفاقات در آینده موفق رقم بخورد باید دو گروه حداقل آموزش ویژه ببینند یکی دامپزشکان و دیگری هم افراد نگهدارنده مجموعه مخصوصا توله ها هستند.
اکبری اظهار داشت: درباره ایران توصیه های متعددی داشت، معتقد بود بهترین روش بارداری جفت گیری طبیعی است و در آینده هم به همین شکل پیش رویم، توصیه کرد که تا حد امکان سراغ تلقیح مصنوعی نرویم چون جواب نمی دهد اجازه دهیم زادآروی با جفت گیری طبیعی اتفاق بیفتد معتقد بود دفعات بعد باید زایمان تا حد امکان طبیعی اتفاق بیفتد و سزارین مجدد خوب نیست، همچنین معتقد بود که ایران مقداری چاق شده از این رو رژیم غذایی ایران را تغییر داد، میزان آنرا خیلی کم کرد چون معتقد بود اگر بخواهیم در آینده باروری خوب اتفاق بیفتد، باید وزنش کاهش یابد و بدنش زیاد چربی نداشته باشد.
وی گفت: بعد از معاینه توله یوز، شیر مصرفی توله را عوض کرد و شیری که خودشان برای توله ها مصرف می کنند را آورده بود و قرار شد از این شیر تغذیه شود، همچنین پروتکل های شیردهی را تغییر داد و افرادی که کار نگهداری را انجام می دهند در خصوص تغذیه آموزش دیدند، روش ها کاملا متفاوت بود، مکمل های غذایی هم برای ایران و هم توله و هم داروهای مختلف را با خود آورد در واقع آنها را به سفارش ما با خود آورد و ما آنها را خریداری کردیم و چون مواد غذایی خاصی هستند، قطعا کارایی بیشتری دارند.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: روند نگهداری توله را این چند روز مرتب زیر نظر داشت، کلیات نظرش درباره توله این بود که وضعیت توله رضایت بخش است اما معتقد بود که وقتی توله از مادر جدا و به صورت دستی بزرگ می شود و مخصوصا از شیر خشک تغذیه می کند؛ میزان تلفاتش خیلی بالا می رود، همچنین برخی مشکلات مانند یبوست و مشکلات گوارشی زیاد پیش می آید معتقد بود که احتمال زنده ماندن توله حدود ۶۰ درصد است، چند هفته آینده را هفته های حساسی پیش بینی کرد، همچنین فاصله ۳ تا ۴ ماهگی را هم بسیار حساس عنوان کرد چون از آنجایی که دستگاه ایمنی بدن توله در آن مقطع تغییرات اساسی می کند و آن مرحله را مرحله حساسی دانست.
وی تاکید کرد: کالدول این نکته را هم گفت که وقتی توله در چنین شرایطی با شیر خشک تغذیه می شود احتمال زنده ماندنش ۶۰ درصد بیشتر نیست به شرطی که این نکات به خوبی رعایت شود، همچنین قرار شد یکی از دامپزشکان حیات وحش که به لحاظ علمی و کار میدانی چند روزی با او بوده و مورد تایید قرار گرفته به عنوان کسی که مرتبا توله یوز را معاینه می‌کند با وی در ارتباط باشد و اطلاعات را به طور مرتب ارسال کند و روند تغذیه و وضعیت سلامتی توله از راه دور نیز زیر نظر قرار گیرد. کالدول تاکید کرد که تمام تلاشم را برای اینکه بتوانیم توله را زنده نگه داریم، انجام خواهم داد.
اکبری اظهار داشت: دکتر کالدوِل به نکته مهمی درباره افرادی که از توله نگهداری می کنند اشاره و تاکید کرد که حتما بر اساس نسخه وی کار نگهداری را انجام دهند.
وی درباره اینکه نظر دکتر کالدوِل درباه نپذیرفتن توله ها از طرف مادر چه بود؟ گفت: او معتقد بود که وقتی سزارین اتفاق می افتد دیگر بروز خیلی از موارد طبیعی است در این شرایط مادر بیهوش می شود و تحت استرس قرار می گیرد بعد هم احتمال اینکه توله ها را قبول کند ضعیف است.
اکبری تاکیدکرد: کالدول گفت نباید انتظار داشته باشیم توله ای که از مادر جدا شده و دستی تغذیه می شود بماند، هیچ شیر خشکی جای شیر مادر را نمی گیرد.
وی درباره اینکه اگر این امکانات فراهم بود آیا امکان داشت توله های قبلی تلف نشوند گفت: همین توله هم که الان تمام امکانات را دارد، تحت نظر کامل دامپزشکان است و کامل رژیم درمانی تغییر کرده باز هم معتقد است که امکان زنده ماندن آن ۶۰ درصد است، بروز یبوست و مشکلات گوارشی برای توله ای که با شیر خشک تغذیه می شود دور از انتظار نیست که باید با ترفندهای دامپزشکی برطرف شود حال برخی از توله ها می توانند مشکلات را برطرف کنند برخی نمی توانند، در آن شرایطی که آنجا توله ها نگهداری می شدند امکان فراهم کردن چنین تجهیزات دامپزشکی میسر نبود، دوم اینکه تجربه درمان یک چنین توله ای در کشور خیلی کم است با اینکه ما از دامپزشکان بسیار خوبی در کشور استفاده کردیم اما دکتر کالدول تقریبا روند درمان و داروها را به طور کلی تغییر داد حتی خودمان نگران این بودیم که این تغییر نکند منجر به از بین رفتن توله شود که آنوقت دیگر نمی توانیم جواب بدهیم اما دیدیم نهایتا نتیجه این تغییرات به رغم اینکه در ظاهر برای ما نگران کننده بود تقریبا موجب بهتر شدن شرایط شد.
کالدول به عنوان فردی که تاکنون بیش از ۶۰۰ توله یوز را بزرگ کرده است گفت تاکنون درباره بزرگ کردن حتی یک توله هم مصاحبه نکرده ام اما در اینجا درباره یک توله آنهم توله ای که هنوز بزرگ نشده این حجم از مصاحبه عجیب است در حالی که این کار حساسی است و باید در آرامش انجام شود.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: قطعا روندی که ما در پیش می گیریم قاعدتا درباره گربه اهلی است و درباره یوز جواب نمی دهد وقتی تمام اینها را کنار هم می گذاریم، می بینم که این اتفاق دور از ذهن نبود شاید اگر این توله هم به تهران منتقل نمی شد و یا روند درمانی تغییر نمی کرد این توله هم از بین می رفت.
وی گفت: یک نکته را هم نباید فراموش کنیم، اینکه درست است که در بهمن ماه جفت گیری انجام شد اما تا یک هفته قبل از زایمان مطمئن نبودیم که ایران باردار است چون خیلی ها معتقد بودند که این جفت گیری منجر به بارداری نشده است، بعد از اینکه تقریبا اطمینان حاصل شد باز هم منتظر یک زایمان طبیعی بودیم از زمانی که سزارین اتفاق افتاد داستان عوض شد و تجربه نگهداری توله های یوزی که مادر قبولشان نکرد تجربه خاصی است که ما نداشتیم و باید یاد بگیریم.
اکبری افزود: دکتر کالدول همچنین معتقد بود تیم نگهداری نباید خیلی شلوغ باشد و در نهایت دو دامپزشک و سه نفر دستیار کار را انجام دهند بیشتر از این باشد به حیوان استرس وارد می شود درباه توله هم معتقد بود کمترین استرس و بازدید ها اتفاق بیفتد.
وی در پاسخ به اینکه نظر کالدول درباره بوی انسان روی توله و نپذیرفتن مادر به این علت چه بود؟ گفت: خودش حتی هنگام معاینه دستکش و گان را کنار گذاشت و تاکید می کرد که توله باید روزانه در آفتاب قرار گیرد و روی زمینی که خار و خاشاک دارد راه برود اگر در فضای کاملا استریل بزرگ شود بدنش مقاومت لازم را به دست نخواهد آورد اما گفت که نباید توله را در آغوش گرفت اما گرفتن با دست بدون دستکش مشکلی ندارد و در چنین روش بزرگ کردنی روندی طبیعی است.