آمار جالب توجهی از منشا ریزگرد‌های اخیر منتشر شده است که با داده‌های گذشته کاملا فرق دارد، «علیرضا شهیدی» رئیس سازمان زمین‌شناسی درباره عوامل مؤثر بر افزایش ریزگردها، گفت: پیش از این تا گرد و غباری بلندمی شد به طور کلی گفته می‌شد منشأ خارجی دارد، اما در گرد و غبار اخیر که اکثر استان‌ها را هم درگیر کرد مشاهده شد قسمت اعظم گردوغبار موجود در هوا منشأ داخلی داشت. بررسی‌های ما نشان داد ۳۰ درصد گرد و غبار منشأ خارجی داشت و ۷۰ درصد دیگر منشأ داخلی دارد.
به گزارش فرارو؛ بیابان زایی، تغییرات اقلیمی، سدسازی‌ها و خشکسالی تالاب‌ها از مهمترین دلایل وقوع پیدایشس ریزگردها در کشور می‌باشد. اما در کل درباره علل وجود چنین گردو غبار‌هایی نظرات کارشناسی مختلفی وجود دارد؛ یک سری از کارشناسان منشاء کانون‌های داخلی را در پیدایش چنین امری مهم می‌دانند و عده‌ای دیگر آن را به کانون‌های خارجی مرتبط می‌دانند.
علیرضا شهیدی، با بیان اینکه منشأ گرد و غبار در کشور توسط سازمان زمین‌شناسی تدوین شده، اظهار کرد: پیش از این تا گرد و غباری بلند می‌شد به طور کلی گفته می‌شد منشأ خارجی دارد، اما در گرد و غبار اخیر که اکثر استان‌ها را هم درگیر کرد، مشاهده شد قسمت اعظم گردوغبار موجود در هوا منشأ داخلی دارد.
وی با بیان این مطلب گفت: بررسی‌های ما نشان داد ۳۰ درصد گرد و غبار منشأ خارجی داشت و ۷۰ درصد دیگر منشأ داخلی دارد. نگاهی به تهران و مناطق حاشیه آن نشان می‌دهد اطراف این شهر، از فرودگاه امام خمینی (ره) گرفته تا بخش‌هایی از شهریار را کانون‌های تولید گرد و غبار فراگرفته است و این باعث می‌شود گرد و غبار به راحتی بلند شده و زندگی مردم را تحت تأثیر قرار دهد.
رئیس سازمان زمین‌شناسی گفت: تغییرات و خشکسالی مربوط به چند سال اخیر نیست و تغییراتی که در حال حاضر مشاهده می‌کنیم، یکی دو دهه است که آغاز شده است. ایران وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده که این دوره از حدود ۲۰ سال پیش شروع شده و اکنون آثار این دوره خشکسالی را مشاهده می‌کنیم.
این در حالی است که «محمد اصغری» کارشناس سازمان هواشناسی پیش از این گفته بود: براساس تصاویر ماهواره‌ای منشأ این گردوخاک در کشور عراق است. نتایج بررسی‌های کارگروه‌های مختلف حاکی از آن بود که منشا این گرد و خاک‌ها کشور‌های همسایه است و این موضوع ربطی به داخل کشور ندارد.
امّا جواب چرایی تشکیل کانون گرد و خاک در عراق و سوریه را در ترکیه باید یافت. «سیاست سدسازی گسترده ترکیه» عامل اصلی خشک شدن تالاب‌ها و نخلستان‌های عراق است.
«ویسل اروغلو» وزیر آب و جنگلداری ترکیه در سال ۱۳۹۶ اعلام کرد که تعداد ۷۲۷ سد تاکنون در ترکیه ساخته‌شده است و با تکمیل سد‌های در دست ساخت، تعداد آن‌ها در پنج سال آینده (سال ۱۴۰۲) به ۲ برابر خواهد رسید.