فراروـ گیاه آنتوریوم به دلیل گل‌های رنگارنگ براق و برگ‌های پهن زینتی‌اش در بین مردم جهان محبوب است. شاید یک گلدان گیاه آنتوریوم با گل‌های قرمز در محیط آپارتمان با پس‌زمینه سفید دیدمانی مدرن را خلق کند که چشم هر بیننده‌ای به آن جذب شود. ممکن است همه ما با گل‌های این گیاه آشنا باشیم؛ چراکه از گل‌های گیاه آنتوریوم به طور گسترده‌ای در تزئینات دسته گل برای مراسم جشن و عروسی یا ترحیم استفاده می‌شود. این گیاه یکی از بهترین گزینه‌ها برای هدیه دادن است. در این مطلب به معرفی، شرایط نگهداری، شیوه‌های تکثیر، آفات و مشکلات و قیمت گیاه آنتوریوم می‌پردازیم.
معرفی گیاه
به گزارش فرارو، گیاه آنتوریوم با نام علمی Anthurium Scherzerianum از خانواده شیپوری‌ها یا Araceae و بومی مناطق مرطوب و گرمسیر آمریکای مرکزی و جنوبی، اکوادور، گواتمالا و کلمبیاست. این گیاه در برخی از کشور‌ها با نام‌های دیگری ازجمله گل فلامینگو و گل پالت نقاشی شناخته می‌شود.
مشخصات ظاهری
آنتوریوم گیاهی دائمی و گل‌دار است که به دلیل تطابق با شرایط آپارتمانی و گل‌خانه‌ای به گیاه محبوب آپارتمانی بدل شده است. با نگهداری از گیاه آنتوریوم علاوه‌بر حس نشاط و شادابی می‌توان یک منظره گرم استوایی، شیک و مدرن را خلق کرد. برگ‌های پهن، چرمی و براق و گل‌های قلبی شکل رنگارنگ از مشخصه اصلی این گیاه است. طول برگ‌های این گیاه ۲۵ سانتی‌متر و پهنای آن‌ها به ۸ سانتی‌متر می‌رسد. گل‌های آنتوریوم در واقع همان سنبله، برگ‌واره یا اسپات گیاه است که در یک براکته رنگی عمدتاً به رنگ صورتی، قرمز، سفید و زرد نمایان می‌شوند. این گل‌ها تا دو ماه زیبایی خود را حفظ می‌کنند. ارتفاع گیاه آنتوریوم معمولاً تا حدود ۳۵ سانتی‌متر می‌رسد.
گونه‌های گیاه آنتوریوم: تاکنون بیش از ۸۰۰ گونه از این گیاه در دنیا شناخته شده است که هرکدام از نظر شکل، رنگ و اندازه گل‌ها و برگ‌ها با یکدیگر متفاوت هستند. از معروف‌ترین گونه‌های آنتوریوم که برای گلدهی استفاده می‌شوند، می‌توان به A.scherzerianu اشاره کرد که یکی از محبوب‌ترین انواع آنتوریوم است و چمچه آن قرمز – نارنجی است. نمونه‌های دو رگه حاصل از این گیاه رنگ‌های دیگری نیز دارند. A.andraeanum گونه دیگری است که چمچه‌هایی قرمز رنگ دارد؛ اما با روش اصلاح نژاد امروز رنگ‌های دیگری از این‌گونه نیز در دست است. A.ornatum از دیگر گونه‌های محبوب است که به دلیل گل‌های زیبایی که تولید می‌کند، مورد توجه است. انواع دیگر آنتوریوم عبارت‌اند از:A.warocqueanum, A.magnificum, A.crystallinum, A.clarinervium, A.hookeri, A.veitchii, A.scandens, A.faustinomirandae.
اصول نگهداری و پرورش گیاه آنتوریوم به عنوان گیاه آپارتمانی گل‌دار
گیاه آنتوریوم مانند هر گیاه دیگری شرایط نگهداری مخصوص به خود را دارد. برای نگهداری از این گیاه ابتدا باید محیط زیست گیاه و سپس اصول پرورش آن را بدانید. اطلاع از زیست‌بوم گیاه آنتوریوم به شما کمک می‌کند تا شرایط محیطی بهتری را برای رشد گیاه‌تان فراهم کنید.
نور
گیاه آنتوریوم را نمی‌توان در محیط آزاد پرورش داد؛ چراکه اقلیم ایران گرم و خشک است. گیاه آنتوریوم بومی مناطق گرمسیر و مرطوب است. بهترین محیطی که می‌توان برای این گیاه فراهم کرد، فضای داخلی منزل و پشت پنجره‌های جنوبی است. نور فیلتر شده و غیرمستقیم پشت پنجره شرایط ایده‌آل رشد گیاه آنتوریوم است. بهتر است بین پنجره و گیاه حدوداً یک متر فاصله باشد. نور مستقیم موجب رنگ‌پریدگی، سوختن و خشکی برگ‌ها در گیاه می‌شود. افرادی که در آپارتمان‌های کم‌نور زندگی می‌کنند، از خرید این گیاه اجتناب کنند. البته امروز با استفاده از منابع نور مصنوعی امکان نگهداری گیاهان آپارتمانی در محیط‌های کم‌نور یا بی‌نور فراهم شده است.
آبیاری
تمام گونه‌های مختلف آنتوریوم گیاهان مناطق گرم و مرطوب هستند. در این مناطق گرما و رطوبت هوا بسیار بالاست و همیشه باران می‌بارد؛ بنابراین با فراهم کردن چنین محیطی برای گیاه آنتوریوم به رشد و شادابی گیاه کمک خواهید کرد. این گیاه رطوبت را دوست دارد، درنتیجه خاک گلدان گیاه آنتوریوم باید همیشه مرطوب باشد. برای آبیاری گیاهان آپارتمانی نمی‌توان زمان مشخصی تعیین کرد؛ چراکه خشک شدن خاک به جریان هوای محیط، نوع خاک و نور دریافتی بستگی دارد. به این نکته توجه کنید که مرطوب بودن خاک با باتلاقی کردن آن متفاوت است. آبیاری بیش از اندازه نیز برای گیاه خطرناک خواهد بود. پس بهترین زمان آبیاری موقعی است که خاک سطحی گلدان کمی خشک شده باشد. برای آبیاری مطمئن شوید که کف گلدان حفره‌های تخلیه آب ایجاد شده است.
خاک
گیاه آنتوریوم به‌شدت به نوع خاک حساس است. استفاده از خاک‌های سنگین گیاه را از بین خواهد برد. هرچه خاک گیاه سبک‌تر باشد، بهتر است. زه‌کشی مناسب و غنی بودن خاک، شرایط رشد و سلامتی گیاه را فراهم می‌کند. برای ترکیب خاک گیاه می‌توان ازقبیل خاک‌های سبک مانند کوکوپیت، پیت ماس، خاک‌برگ جنگلی به همراه پرلیت استفاده کرد. به طور مثال می‌توانید ۶۰ درصد خاک برگ جنگلی یا پیت ماس را با ۲۰ درصد ماسه دانه درشت رودخانه آب شیرین، ۱۰ درصد پرلیت و ۱۰ درصد پودر خاکستر چوب ترکیب کنید. قبل از پر کردن گلدان از خاک در صورتی که کف گلدان حفره تخلیه آب وجود ندارد، دو تا سه حفره کوچک خروج آب ایجاد کنید.
رطوبت
این گیاه رطوبت را می‌پسندد. رطوبت محیط موجب رشد گیاه، گلدهی بهتر و براق شدن برگ‌های گیاه می‌شود. اگر در مناطق معتدل و مرطوب زندگی می‌کنید، می‌توانید بدون نگرانی گلدان گیاه آنتوریوم را خارج از خانه نگهداری کنید؛ اما باید در فصل زمستان دوباره آن را به محیط داخلی منتقل کرد. برای تأمین رطوبت گیاه راه‌کار‌های متفاوتی وجود دارد. یکی از رایج‌ترین آن‌ها غبارپاشی روزانه است. گیاه آنتوریوم در فصول گرم سال روزانه نیاز به غبارپاشی دارد. غبارپاشی آب با استفاده از آبپاش‌ها علاوه‌بر زدودن گرد و خاک از سطح برگ‌ها به تأمین رطوبت مورد نیاز گیاه کمک می‌کند.
غبارپاشی آب باید هنگامی صورت بگیرد که روی گیاه نوری نتابیده است. بهترین زمان برای انجام این کار عصر یا شب‌هاست. دومین راه‌کار برای تأمین رطوبت محیط استفاده از دستگاه‌های بخار سرد است. همچنین می‌توانید با ایجاد جزیره در زیرگلدانی رطوبت گیاه را تا حدی تأمین کنید. برای ساخت جزیره باید زیرگلدانی را مملو از سنگ ریزه کنید؛ سپس درون آن را آب بریزید و گلدان را روی سنگریزه‌ها قرار بدهید. یکی از آسان‌ترین و کارآمدترین روش‌ها همین است.
دما
دما و رطوبت برای گیاه آنتوریوم با هم رابطه مستقیم دارند. گرمای محیط بدون رطوبت موجب آسیب به گیاه می‌شود و بالعکس رطوبت زیاد و هوای سرد گیاه را از پای در می‌آورد. دمای معمولی محیط داخلی با همان راه‌کار‌های حفظ رطوبت برای نگهداری از گیاه آنتوریوم مناسب است. دمایی بین ۱۸ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد ایده‌آل‌ترین حد دماست. با افزایش دما باید رطوبت محیط افزایش یابد.
کوددهی
استفاده از کود‌های مایع در فصول رشد گیاه مفید است و توصیه می‌شود. می‌توان از کود‌های دارای مقادیر بالای فسفر یا کود کامل سه ۲۰ از شروع فصل بهار تا اواسط پاییز برای گیاه استفاده کرد. کوددهی پس از تعویض گلدان و یا انتقال گیاه به محیط جدید توصیه نمی‌شود. در صورتی‌که سالانه گلدان و خاک گیاه را تعویض می‌کنید، نیازی به کوددهی نیست. درصورتی‌که فرصت یا امکان تعویض گلدان ندارید، به طور مثال کود سه ۲۰ را در ماه دو مرتبه به میزان یک قاشق غذاخوری در یک لیتر آب حل کنید و در فصول رشد گیاه، به گیاهان‌تان بدهید. استفاده از کود‌های دامی نیز توصیه می‌شود؛ اما بسیار کم از آن‌ها استفاده کنید. به طور مثال می‌توانید به اندازه سه قاشق کود دامی را به گلدان‌ها اضافه کنید. کود‌های پرندگان بسیار قوی هستند، درنتیجه بهتر است برای گیاهان آپارتمانی استفاده نشوند.
تعویض و انتخاب گلدان: حالت ریشه‌ها و رشد گیاه آنتوریوم به صورت پهن است. درنتیجه برای تعویض و انتخاب گلدان از گلدان‌های کوتاه با دهانه گشاد استفاده کنید. رنگ گلدان را باتوجه به رنگ گل‌های آنتوریوم انتخاب کنید. برای آنتوریوم با گل قرمز گلدان سفید و برای آنتوریوم با گل‌های سفید گلدان سیاه یا قرمز جذابیت گیاه را دوچندان خواهد کرد. استفاده از گلدان‌های سفالی برای این گیاه توصیه می‌شود. گلدان‌های سفالی علاوه‌بر حفظ رطوبت خاک دمای خاک را تنظیم می‌کنند و درصورت نداشتن جابه‌جایی دوام بیشتری دارند. بهترین زمان تعویض گلدان اوایل فصل بهار است.
تکثیر گیاه آنتوریوم
_ گیاه آنتوریوم از سه طریق تکثیر می‌شود: ۱. تکثیر با پاجوش یا ریشه ۲. تقسیم با قلمه ۳. تکثیر با بذر.
۱. تکثیر با پاجوش یا ریشه: یکی از آسان‌ترین روش‌های تکثیر گیاه آنتوریوم تکثیر ازطریق پاجوش یا ریشه است. این روش هنگام تعویض گلدان و در فصل بهار صورت می‌گیرد. پس از این‌که گیاه را از گلدان خارج کردید، گیاهچه یا پاجوش‌هایی مشاهده خواهید کرد که با چاقوی تیز می‌توان آن‌ها را از گیاه مادر جدا کرد و سپس گیاهچه جدید را در گلدان مجزا کاشت. تکثیر ریشه‌ها نیز مانند تقسیم پاجوش‌هاست. برخی از ریشه‌ها جوانه‌های بسیار کوچکی خواهند داشت.
با برش مقطعی ریشه با فاصله از جوانه و انتقال آن‌ها به گلدان دیگر می‌توانید گیاه آنتوریوم جدیدی خلق کنید. بسته به این‌که چقدر گیاه آنتوریوم شما بزرگ است، می‌توان تعداد بسیار زیادی گیاه جدید را از گیاه اصلی تکثیر نمود. ترکیب خاک همان خاک سبکی است که به آن اشاره شد. ریشه‌ها را به اندازه ۲ سانتی‌متر زیر سطح خاک به صورت افقی قرار دهید. جهت ریشه به حالتی باشد که جوانه کوچک آن به سمت بالا قرار بگیرد. پس از کشت سطح خاک را همواره با اسپری مرطوب نگه دارید.
۲. تکثیر به روش تقسیم قلمه: روش تکثیر ازطریق قلمه از روی گیاهان آنتوریوم ساقه‌دار صورت می‌گیرد. برای قلمه زدن ابتدا باید به کمک یک قیچی یا چاقوی تیز و تمیز قسمتی از ساقه گیاه را جدا کرد. ساقه‌هایی که برای این کار انتخاب کردید، باید حدقل دو تا سه بند داشته باشند و ریشه‌های هوایی روی هریک قابل مشاهده باشد. پس از جداسازی و تقسیم قلمه یک گلدان کم‌عمق را با خاک سبک مانند پیت ماس با ترکیب ماسه تهیه کنید. با انگشت دست به تعداد قلمه‌ای که دارید، حفره‌هایی بر سطح خاک به صورت عمودی ایجاد کنید.
قلمه‌ها را درون حفره‌ها قرار بدهید و با خاک اطراف آن را پر کنید. قسمتی از هر قلمه باید بیرون از خاک باشد. گلدان را کاملاً آبیاری کنید و تا جوانه‌زنی قلمه‌ها سطح خاک را مرطوب نگه دارید. بهتر است که روی قلمه‌ها را با نایلون شفاف بپوشانید. دمای مناسب برای نگهداری از قلمه‌ها ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد است. ممکن است چند هفته تا جوانه‌زنی قلمه‌ها طول بکشد. برای اطمینان از ریشه‌زنی قلمه‌ها می‌توان از هورمون ریشه‌زایی استفاده کرد.
۳. تکثیر از طریق بذر: مراقبت‌های تکثیر گیاه آنتوریوم ازطریق بذر بسیار بیشتر است و باید در محیط مرطوب گلخانه انجام شود. این روش معمول نیست و کمتر شاهد موفقیت در تکثیر این گیاه خواهید بود. شما می‌توانید پس از تهیه بذر این گیاه و خیساندن بذر‌ها درون آب به مدت ۲۴ ساعت تکثیر را شروع کنید. بستر کشت برای کاشت بذر آنتوریوم باید کم‌عمق و دهانه آن پهن باشد. بهترین نوع خاک برای کشت از طریق بذر، خاک ورمیکولیت است. پس از مرطوب کردن ورمیکولیت بذر‌ها را در عمق یک اینچی خاک قرار بدهید.
پس از پوشاندن بذر‌ها با خاک باید روی بستر کشت را با یک پلاستیک شفاف بپوشانید تا شرایط گل‌خانه‌ای برای بستر کشت و بذر‌ها فراهم شود. روی پلاستیک را چند سوراخ هواکش ایجاد کنید. دمای ایده‌آل حداقل ۲۱ درجه سانتی‌گراد است. پس از جوانه‌زنی بذر‌ها می‌توان پلاستیک را برداشت و هر گیاهچه را به بستر کشت خود منتقل کرد.
مشکلات و آفات مربوط به گیاه آنتوریوم
آنتوریوم گیاه مقاومی است؛ اما همه گیاهان موجودات زنده‌ای ستند و هر موجود زنده ممکن است به دلایل مختلف دچار آفات و بیماری شود، درحالیکه با رعایت نکات ساده‌ای می‌توان از بروز بیماری در گیاه آنتوریوم جلوگیری کرد.
مشکلات در نگهداری
علت ریز بودن برگ‌های جدید و رنگ پریدگی آن‌ها: کمبود مواد مغذی و فقیر بودن خاک علت این عارضه است. در زمان رشد گیاه یعنی فصول بهار و تابستان هر دوهفته یک مرتبه گیاه را با کود‌های مخصوص و کامل تقویت کنید.
علت گل ندادن گیاه آنتوریوم
دلایل مختلفی در گل ندادن گیاه دخیل هستند. یکی از آن‌ها نور کم محیط است. دلیل دوم آبیاری بیش از اندازه گیاه است.
دلیل زرد شدن و افتادگی برگ‌ها
سرما و رطوبت بیش از اندازه با هم دو عامل اصلی این عارضه هستند. همان‌گونه که اشاره شد، گیاه آنتوریوم بومی مناطق گرم و مرطوب است، درنتیجه گرمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد و رطوبت کافی رشد و سلامتی گیاه را به همراه خواهد داشت. آبیاری زیاد نیز علت دیگر است. بهتر است قبل از آبیاری سطح خاک گلدان کمی خشک شود.
سوختگی نوک برگ‌ها
قرار گرفتن در برابر نور مستقیم خورشید یا باد وسایل سرمایشی، کم‌نوری محیط، خشکی هوا و غبارپاشی گیاه در معرض نور از علت‌های سوختگی نوک برگ‌های این گیاه است. غبارپاشی و آبیاری گیاه را هنگام عصر، شب یا صبح زود انجام بدهید و از آب جوشیده سرد شده و بدون املاح مضر برای این کار استفاده کنید.
توقف رشد گیاه
گیاه آنتوریوم معمولاً در فصول سرد سال رشد کم‌تری دارد، درنتیجه رشد نکردن گیاه در پاییز و زمستان طبیعی است. اگر در طول سال گیاه رشد نکرد، کمبود مواد مغذی، نور کم، آبیاری زیاد و تنگ بودن فضای ریشه از علت‌های آن خواهد بود.
آفات
این گیاه معمولاً کمتر از گیاهان دیگر دچار حمله آفت‌ها می‌شود؛ اما دو نوع آفت ممکن است به گیاه آنتوریوم صدمه وارد کند. این دو آفت به دو دسته کنه‌ها یا شپشک‌ها و قارچ‌ها تقسیم می‌شوند.
کنه، شپشک و شته
برای از بین بردن کنه‌ها یا شپشک‌ها که موجودات ریز و قابل مشاهده‌ای هستند، می‌توان از انواع آفت‌کش‌های مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کرد. برای مثال سم ایمیدوکلروپراید برای از بین بردن شته‌ها، کنه‌ها و شپشک‌ها بسیار موثر عمل می‌کند. به این صورت که یک میلی‌لیتر سم را با یک لیتر آب حل کنید. سم را با آبپاش به زیر و روی برگ‌های گیاه بپاشید. این عمل باید در سه هفته و هر هفته یک مرتبه انجام شود.
قارچ‌ها
ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی برگ‌ها و سپس ساقه گیاه نشانه قارچ‌زدگی است. آبیاری نامنظم و زیاد، سرمای هوا و نور کم از علت‌های اصلی قارچ‌زدگی است. برای رفع این مشکل گیاه را در محیط پرنور قرار بدهید و از غبارپاشی و آبیاری زیاد بپرهیزید. سعی کنید برگ‌های آلوده را از گیاه جدا کنید و گیاه را با قارچ‌کش بنومیل ضدعفونی کنید.
قیمت یک گلدان گیاه آنتوریوم چقدر است؟ گیاه آنتوریوم جز گروه گیاهان لوکس و گران‌قیمت در بازار گیاهان آپارتمانی قرار می‌گیرد. با این حال قیمت هر گیاه به جنس گلدان، گونه و اندازه گیاه بستگی دارد. رِنج قیمت یک گلدان گیاه آنتوریوم از ۱۰۰ هزار تومان تا ۳۰۰ هزار تومان متفاوت است.