دولت زمانی پذیرهنویسی صندوق پالایش یکم را شروع کرد که بازار در شرایط خوبی قرار نداشت بنابراین سود آن برای سهامداران به اندازه دارایکم نشد.
بختیار نصر آبادی مدیر صندوق دارایکم در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با اینکه آیا مردم از پذیره نویسی دارا سوم استقبال میکنند یا خیر؟ تصریح کرد: امسال شاهد آن بودیم که دولت یکی از تصمیماتی را که طی چند سال اخیر در رابطه با واگذاری داراییهایش داشت ، تحت عنوان صندوقهای ETF اجرایی کرد که این مسئله تا حدودی به دولت و سهامداران سود رساند.
او افزود: دولت میتوانست به جای عرضه این سهمها در قالب صندوقهای دولتی، آن را به صورت سهمهای خرد در بازار عرضه کند، یا آنکه روش بلوکی را انتخاب کند، اما از آن جایی که این دو اقدام میتوانست معاملات را محدود کند یا اثر منفی بر بدنه بازار بگذارد، به همین علت صندوقهای معاملاتی را برگزید.
مدیر صندوق دارایکم تصریح کرد: در دارایکم مسئولان بازار سرمایه و دولت توانستند به تجربههای خوبی دست پیدا کنند، با وجود آنکه تعداد زیادی از مردم و سهامداران از بازدهی این صندوق حتی در زمان پذیره نویسی آگاهی چندانی نداشتند، اما وقتی که معاملات ثانویه صورت گرفت سهامهای صندوق ناگهان با بازدهی صد و بیست درصدی مواجه شدند.
نصر آبادی گفت: عاملی که سبب شد استقبال مردم از صندوق پالایشی زیاد شود همین تجربه و دیدگاه مثبتی بود که مردم از صندوق دارایکم به دست آوردند. نکتهای که باید به آن اشاره کرد اشتباهی است که عموم افراد در بازار سرمایه با آن مواجه شدند و فکر میکردند که رونق بازار صندوق دارایکم به خواست دولت صورت گرفت، اما واقعیت این نبود، بلکه بازدهی دارایکم به دلیل شرایط بازار و تاثیر متغیرهای اقتصادی در چند ماه نخست سال بود.
او بیان کرد: از زمانی که خبر عرضه صندوقهای پالایشی آمد ، پالایشیها شروع به اقداماتی کردند که سبب شد افراد فکر کنند این حرکت به علت آن است که دولت قرار است سهام خود را در بورس عرضه کند در حالی که این گونه نبود، بلکه وقتی نزدیک به زمان پذیره نویسی پالایش یکم شدیم، علی رغم افزایش تقاضای خرید ، سازمان خصوصی سازی از طریق کدهایی که داشت شروع به عرضه سهام چند شرکتی کرد که سهمشان در صندوق پالایش یکم قرار داشت، پس در اصل این امر نشان از عدم کمک دولت به صندوق پالایش یکم بود.
مدیر صندوق دارایکم بیان کرد: نبود آگاهی و دانشی که در صندوق دارایکم سبب کاهش خرید شد ، در بحث پالایش یکم هم همین امر مذکور به زیان افراد تمام شد، به علت آنکه صندوق پالایش یکم زمانی استارت پذیره نویسی را زد که بازار در شرایط خوبی قرار نداشت.
نصر آبادی گفت: اینکه افراد انتظار داشتند با خرید صندوقهای پالایش یکم می توانند مانند دارایکم به سود برسند باید گفت که توقع نابجایی بود ، به همین دلایل نمیتوان دولت را مقصر دانست به خاطر آنکه دولت فقط یک ابزاری را به منظور سرمایه گذاری در اختیار مردم قرار داد، آنها خودشان میتوانستند تصمیم بگیرند که سهم را بخرند یا نخرند.
او در رابطه با عرضه دارا دوم، گفت: وزارت اقتصاد قرار است به عنوان متولی، سهام سه بانکی که از صندوق دارایکم باقی مانده است را در قالب دارا دوم عرضه کند، اینکه آیا عرضه این صندوقها درست یا خیر؟ خود دو بعد دارد . در مرحله نخست میتوان به این مسئله اشاره کرد که آیا اصلا عرضه کردن این صندوقها در این شرایط کاردرستی است و دوم اینکه آیا این شرکتها ارزنده هستند یا خیر؟
مدیرصندوق دارایکم بیان کرد: اکثریت کارشناسان در رابطه با سوال دوم (میزان ارزندگی) معتقد هستند که عرضه این صندوق تا حدودی در مرحله نخست همانند عرضه اولیه خواهد بود و افراد با سرمایه گذاری در آن سود نسبتا خوبی را بدست خواهند آورد. در رابطه با زمان عرضه نیز نمیتوان اظهار نظر خاصی را بیان کرد به علت آنکه ممکن است با توجه به تغییر رییس جمهور آمریکا و احتمال کاهش تحریمها ، ارزندگی سهامهای بانکی افزایش پیدا کند.
نصر آبادی بیان کرد: صندوقهای سرمایه گذاری جزو داراییهای موجود در پرتفوی هستند، یعنی اینکه نمیتوان گفت که این صندوق باید فارغ از سهامهای موجود خود یک قیمت فزایندهای داشته باشد، به علت آنکه NAV صندوقها مشخص است.
او افزود: صندوقهای سرمایه گذاری هیچ دارایی غیر بورسی ندارند البته ممکن است آن بخشی که برای بازار گردانی در نظر گرفته شده مربوط به اسناد خزانه یا سپرده بانکی باشد، نکته حائز اهمیت این است که اگر کسی قصد دارد در این صندوق سرمایه گذاری کند حتما باید به ارزش خالص آن توجه داشته باشد.
مدیر صندوق دارایکم تصریح کرد: این صندوقها و شرکتهای سرمایه گذاری معمولا به دلیل ماهیت سرمایه گذاری که دارند یک NAV را محاسبه میکنند و بعد در بازار قیمت یونیت هایشان پایینتر از ارزش خالص دارایی محاسبه میشود.
نصر آبادی تاکید کرد: اگر قیمت یونیتها در صندوقها حدود ۲۰ درصد پایینتر از NAV باشد، یک امر طبیعی به حساب میآید.
او در رابطه با اینکه آیا حقوقیها نقش موثری در کاهش قیمت پالایش یکم دارند یا خیر؟ تصریح کرد: ما نمیتوانیم بگوییم که حقوقیها در اُفت ارزش سهام این صندوق نقش چشمگیری داشتند یا برعکس آن، بلکه مسئله حائز اهمیت حجم بالای شناوری این صندوقها است، به علت آنکه عموم خریدهایی را که توسط حقوقی ها صورت گرفت خود صندوق ها به عنوان بازار گردان انجام دادند.
نصر آبادی در رابطه با تامین کسری بودجه دولت از طریق فروش صندوقهای دولتی در بازار سرمایه، گفت: دولت توانست از طریق دارایکم ۶ هزار میلیارد و از جانب پالایش یکم ۱۳ هزار میلیارد تومان سرمایه بدست آورد.
او بیان کرد: خیلی از افراد میگویند که چرا دولت از صندوق پالایش یکم حمایت نمی کند در جوابشان باید گفت، اگر دولت بودجه داشت که این صندوقها را عرضه نمیکرد، پس نباید انتظار بیش از اندازه داشت.
مدیر صندوق دارا یکم در رابطه با عرضه باقی مانده سهام صندوق پالایش یکم به سه بانک تجارت، صادرات و ملت، اظهار کرد: ارزش این سهمها حدود ۴۴ هزار میلیارد تومان است، که از این میزان ۲۳ هزار میلیارد مربوط به بدهی دولت به بانکها است. نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که در حال حاضر وقتی دولت توان پرداخت بدهی اش را به بانکها ندارد چه بهتر که امر مذکور را از طریق واگذاری سهام انجام دهد.
نصر آبادی تاکید کرد: اکنون باید دید که این سهمها قرار است با چه قیمتی عرضه شوند به علت آنکه در حال حاضر قیمتها منصفانه نیست و تا زمانی که این مسئله به درستی صورت نگیرد نباید عرضهای رخ دهد.
او بیان کرد: دولت با این کار، بانکها را موظف میکند که نرخ سود سپرده ها و تسهیلاتی که به مشتریان خود می دهند را کنترل کنند.
مدیر صندوق دارایکم در رابطه با زمان بازگشایی نماد سه بانک مذکور، گفت: اگر شرایط بازار بهبود پیدا کند و ابهامی که در رابطه با عرضه این صندوقها وجود دارد رفع شود، قطع به یقین هرچه سریعتر این نمادها باز خواهند شد.
نصر آبادی در رابطه با امر بازار گردانی، گفت: مبلغی که اکنون برای امر بازارگردانی صندوقهای پالایش یکم و دارایکم در نظر گرفته شده بسیار ناچیز است ، به علت آنکه اختصاص پنج درصد از ارزش سهامی که ۱۰۰ صدرصد قابلیت شناوری دارد نمیتواند کاری از پیش ببرد.
او بیان کرد: دولت باید طی یک طرحی، مبلغ بازارگردانی را از ۵ به ۱۵ درصد ارتقاء دهد و یا یک روش خاص برای بازارگردانی جایگزین کند.