واکنش متفاوت رسانه‌های عربی به رزمایش سپاه در خلیج فارس

فرارو-روز جمعه ۱۹ دی ماه در حالی جهان نظاره گر رونمایی سپاه پاسداران از یک شهر موشکی جدید در سواحل خلیج فارس توسط سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به همراه دریادار پاسدار علیرضا تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه بود، بیش از ۷۰۰ شناور بسیج دریایی و یگان‌های شناوری منطقه دوم نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پیرامون جزیره فارسی در خلیج فارس رژه رفتند. این اقدام که در واقع به مناسبت پنجمین سالگرد دستگیری تفنگداران دریایی آمریکا برپا شده بود، در حالی صورت گرفت که تنش میان ایران و آمریکا در منطقه خلیج فارس در بالاترین سطح خود به سر می‌برد. به همین دلیل رسانه‌های جهان و به ویژه رسانه‌های عربی با دقت و سرعت هرگونه تحرک نظامی در منطقه را پوشش داده و مخابره می‌کنند.

به گزارش فرارو، به دنبال خروج دولت دونالد ترامپ از برجام و سپس ترور شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، تنش میان ایران و ایالات متحده به بالاترین حد خود در سال‌های اخیر رسید. این افزایش تنش، به ویژه در آستانه سالگرد شهادت سپهبد سلیمانی و همچنین پایان دولت دونالد ترامپ، شدت بیشتری یافت چراکه بسیاری از ناظران غربی بر این ادعا بودند که ایران قصد انتقام گیری از مسببان این ترور را دارد. از طرف دیگر با شکست ترامپ در انتخابات آمریکا نیز، بسیاری از کارشناسان مسائل سیاسی بر این باور هستند که ترامپ برای حفظ قدرت قصد دارد تا جنگی نظامی با ایران راه بیندازد.

در میانه همین تنش‌ها بود که ارتش آمریکا پنجشنبه شب (۱۷ دی ماه) اعلام کرد که دو بمب افکن «بی ۵۲» این کشور برای چهارمین بار طی هفته‌های اخیر در نزدیکی مرز‌های ایران در خاورمیانه به پرواز درآمدند. اما ایران نیز بلافاصله و در روز جمعه (۱۹ دی ماه)، نه تنها از یک شهر موشکی جدید در سواحل خلیج فارس رونمایی کرد، بلکه در آستانه پنجمین سالگرد دستگیری ۱۰ تفنگدار نیروی دریایی آمریکا، یک رزمایش دریایی مشترک با نیرو‌های بسیج مردمی در اطراف جزیره فارسی برگزار کرد.

«فارسی»، جزیره‌ای نظامی در خلیج فارس و در اختیار سپاه است که پنج سال پیش یعنی در ۲۲ دی ۱۳۹۴ پاسداران نیروی دریایی سپاه توانستند ۱۰ تفنگدار نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا را که با دو شناور نظامی، بدون مجوز و غیرقانونی وارد آب‌های تحت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران شده بودند، در چند کیلومتری نزدیک این جزیره دستگیر و برای یک روز در این جزیره بازداشت کنند. فرمانده منطقه دوم نیروی دریایی سپاه پاسداران هنگام برگزاری این رزمایش در گفت‌وگویی اختصاصی با خبرنگار صداوسیما گفت: صد‌ها فروند شناور مردمیِ گردان‌های مردم‌پایه امام حسین (ع) از سرتاسر سواحل و بنادر استان بوشهر با آمدن به جزیره فارسی در این رزمایش، آمادگی، توانمندی و پشتیبانی خود را به نمایش گذاشتند. سردار رمضان زیرراهی افزود: این آمادگی وجود دارد که اگر سواحل، آب‌ها و جزایر ما تهدید شوند، بسیجیان خود را در کوتاه‌ترین زمان به جزایر می‌رسانند و در کنار نیرو‌های نظامی از آن‌ها پاسداری می‌کنند.

اما این رزمایش که پیامی کاملا مشخص به نیرو‌های آمریکایی و متحدان منطقه‌ای آنها، در سالگرد اسارت تفنگداران دریایی آمریکایی داشت، گویی به صورت عامدانه از نگاه رسانه‌های عربی دور نگه داشته شد تا با تأکید بر رونمایی از شهر موشکی جدید سپاه در سواحل خلیج فارس، بتوانند هرچه بیشتر بر طبل تهدیدات موشکی ایران برای امنیت منطقه بکوبند. به عبارت بهتر واکنش رسانه‌های عربی به اقدامات سپاه پاسداران در روز جمعه، توجه خاص به رونمایی از شهر موشکی جدید در سواحل خلیج فارس و بی تفاوتی احتمالا عامدانه به رزمایش مشترک نظامی و مردمی سپاه در سالگرد به اسارت درآوردن تفنگ داران دریایی آمریکا در خلیج فارس بود.

الشرق الأوسط که مفصل‌ترین گزارش درباره این رزمایش دریایی را در میان رسانه‌های عربی منتشر کرده است، بیشتر توجه خود را معطوف به توان خودکفایی نیرو‌های دریایی ایران کرد. این نشریه با پوشش مصاحبه امیر دریادار رستگاری، معاون وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح و رئیس سازمان صنایع دریایی با روزنامه خراسان، به تشریح دستاورد‌های نیرو‌های مسلح ایران در زمینه صنایع دفاعی دریایی پرداخت. الاشرق الأوسط به نقل از دریادار رستگاری به دستاورد‌هایی همچون مین جمع کن صبا، شناور پیروزان و زیردریایی ۱۲۰ تنی غدیر اشاره کرد و خاطرنشان کرد که نیرو‌های دریایی ایران در چند سال آینده ناوشکن سنگین نگین و زیردریایی ۴۵۰۰ تنی را به آب خواهند انداخت. هین نشریه همچنین به نقل از فرمانده منطقه دوم دریایی سپاه پاسداران در مراسم رژه دریایی نوشت: «نیروی دریایی سپاه پاسداران با تجهیزات نظامی مدرن و پیشرفته در اوج ظرفیت عملیاتی و آمادگی خود است».

شبکه عربی زبان RT متعلق به روسیه نیز با انتشار تصاویری از شبکه‌های صدا و سیمای ایران، به این رزمایش دریایی واکنش نشان داد و آن را در ارتباط با پنجمین سالگرد به اسارت درآمدن ۱۰ تفنگداری نیروی دریایی آمریکا دانست. شبکه خبری لیبیا جیل، متعلق به کشور لیبی نیز با انتشار خبری کوتاه درباره این رزمایش نوشت: «سپاه پاسداران ایران در سالگرد اسارت چند تفنگدار دریایی ایالات متحده و در واکنش به تحرکات نظامی آمریکا در منطقه، اقدام به برگزاری یک رزمایش دریایی بزرگ در خلیج فارس کرد که صد‌ها کشتی مردمی نیز در آن مشارکت داشتند». پایگاه خبری جریده الساعه لیبی نیز رزمایش دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس را یک «رزمایش بسیار بزرگ» توصیف کرد.

پایگاه خبری defensearabia که اخبار نظامی مربوط به جهان عرب و منطقه را منتشر می‌کند، نیز به مانند نشریه الشرق الأوسط توجه خود را معطوف به توان نظامی دریایی ایران و دستاورد‌های نیرو‌های مسلح ایران در این زمینه معطوف کرد. این پایگاه به نقل از خبرگزاری فارس اعلام کرد که وزارت دفاع ایران همزمان با این رزمایش، از دستاورد‌های جدید صنایع دفاعی ایران همچون مین جمع کن صبا و شناور پیروزان پرده برداشت.

پایگاه خبری الجریده کویت نیز از جمله معدود رسانه‌های عربی بود که گزارش مفصلی از رزمایش سپاه پاسداران در خلیج فارس منتشر کرد. این نشریه برگزاری رزمایش پهبادی ارتش جمهوری اسلامی ایران و رونمایی از شهرک موشکی جدید سپاه در سواحل خلیج فارس را در یک راستا ارزیابی کرد و آن را پیامی برای تنش آفرینی‌های آمریکا در روز‌های پایانی دولت ترامپ دانست. به گزارش الجریده، رزمایش دریایی سپاه که با مشارکت صد‌ها کشتی صورت گرفت، در ادامه اقدامات نظامی اخیر ایران در طی چند هفته بود که پیامی واضح برای تهدیدات آمریکا دارد.

روی هم رفته به نظر می‌رسد که اغلب رسانه‌های عربی، رزمایش دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس را در سایه رونمایی این نیرو از پایگاه راهبردی موشکی جدید خود در سواحل خلیج فارس قرار داده اند و حتی تلاش کرده اند تا بیشتر توجه مخاطبان خود به شهرک موشکی جدید سپاه معطوف سازند تا رزمایش دریایی در خلیج فارس. این استدلال را از آن جهت می‌توان تأیید کرد که بسیاری از خبرگزاری‌های رسمی و معتبر عربی توجه ویژه‌ای به رونمایی شهر موشکی داشته اند، اما همان رسانه‌ها اغلب حتی کوچکترین اشاره‌ای به رزمایش دریایی سپاه نکرده اند. این مسئله می‌تواند به استفاده این رسانه‌ها از حربه همیشگی و ادعایی تهدیدات برنامه موشکی ایران مربوط باشد که اخیراً، دوباره در خصوص موضوع بازگشت آمریکا به برجام و حتی اجلاس سران کشور‌های عربی خلیج فارس در عربستان مطرح شده است. این درحالی است که رزمایش دریایی سپاه هم با مشارکت گسترده مردمی و هم در سالگرد اسارت تفنگداران دریایی آمریکا رخ داد که انعکاس آن می‌تواند پیامی متفاوت به جهان عرب مخابره کند.