فرارو- روز پنج شنبه گذشته، سازمان انرژی اتمی ایران از وقوع یک حادثه در یکی از سولههای سایت هستهای نظنز خبر داد. همزمان، در رسانههای منطقهای و بین المللی، موجی از گمانهزنی درباره ماهیت این حادثه به راه افتاد امری که از بازگشت پرونده هستهای ایران به کانون توجههای بین المللی حکایت دارد.
به گزارش فرارو، بامداد پنج شنبه گذشته (۱۲ تیر) حادثهای در سایت نطنز واقع در کاشان رخ داد که هیچگونه تلفات انسانی یا آلودگی هستهای در پی نداشت. اما به طور گسترده مورد توجه رسانههای بین المللی قرار گرفت. این رسانه ها، چندین سناریو درباره این رخداد مطرح کردند که برخی از این سناریوها با اسرائیل در ارتباط است.
یک روز پس از واقعه، شورای عالی امنیت ملی ایران، از مشخص شدن علت حادثه نطنز خبر داد. کیوان خسروی، سخنگوی این شورا، گفت: «بررسیهای فنی و امنیتی انجام شده از سوی دستگاههای ذیربط، علت وقوع حادثه در مجتمع هستهای شهید احمدی روشن در نطنز را که بامداد پنج شنبه ۱۲ تیر به وقوع پیوست، به صورت دقیق مشخص کرده است.» وی افزود: «فرضیههای مختلف در مورد علت این رخداد با واکاوی دقیق آثار، نحوه و میزان تخریب ایجاد شده بررسی و علت اصلی حادثه مشخص شده است.»، اما خسروی اعلام دقیق علت حادثه را به زمان دیگری موکول کرد و گفت: «به دلیل برخی ملاحظات امنیتی علت و چگونگی بروز این حادثه در زمان مناسب اعلام خواهد شد.»
رسانههای غربی و بعضی رسانههای منطقه ای، از همان ساعات اولیه، احتمال «خرابکاری» را مطرح کردند. روزنامه نیویورک تایمز طی گزارشی، به نقل از یک «مقام اطلاعاتی خاورمیانه ای» مدعی شد که حادثه نطنز در اثر انفجار یک بمب اتفاق افتاده است. این مقام اطلاعاتی که نیوریورک تایمز به آن استناد کرده، احتمالا اسرائیلی است. چرا که رونین برگمن، خبرنگار اسرائیلی نیویورک تایمز، یکی از نویسندگان گزارش این روزنامه درباره حادثه نطنز بود. برگمن، ادعاهای مشابهی درباره انفجار مخازن گاز در پارچین مطرح کرده بود. در همین رابطه، روزنامه ایندیپندنت عربی، نوشت: «رونین برگمن، کارشناس مسائل اطلاعاتی، از تماسهای اخیر دستگاههای اطلاعاتی اسرائیل و آمریکا پرده برداشت. "همچنین، از منابع مختلف، اطلاعاتی درباره محل انفجار در سایت پارچین جمع آوری شد. دستگاه اطلاعاتی اسرائیل از تمام یافتههای خود به این نتیجه رسید که انفجار [پارچین]، ناشی از یک خطای فنی در مخازن گاز موجود در کارخانه موشک سازی خجیر است."»
این روزنامه در ادامه افزود: «[برگمن] از قول یک مقام امنیتی اعلام کرد که اسرائیل توجه زیادی به سانتریفیوژهای جدید ایران دارد.... اسرائیل معتقد است که عدم پایبندی ایران به تعهدات هستهای اش، عبور از خطوط قرمز است. خصوصا که [ایران]"غنی سازی بالاتر از سطح ۴.۵ درصد را آغاز کرده و هزاران کیلوگرم از مواد غنی سازی شده در اختیار دارد که خلاف مفاد توافق هستهای است."»
علاوه بر برگمن، سایر تحلیلگران اسرائیلی نیز به موضوع نطنز پرداختند. رون بن یشای، تحلیلگر مسائل نظامی و اطلاعاتی یکی از این تحلیلگران است. به گفته ایندیپندنت عربی، بن یشای، حادثه نطنز را «پیامی واضح» برای ایران دانست و نوشت: «یک طرفی که برنامه هستهای و موشکی ایران برای او مهم است، سعی کرد پیامی به سران ایران ارسال کند و به آنها درباره ادامه غنی سازی اورانیوم فراتر از مقدار مشخص شده در توافق هستهای با کشورهای بزرگ هشدار بدهد.» بن یشای با اشاره به ماجرای حمله اسرائیل و آمریکا به نطنز با ویروس «استاکس نت» نوشت که اسرائیل و آمریکا، دو طرفی هستند که از کارشکنی در برنامه هستهای ایران بسیار نفع میبرند.
بیشتر بخوانید:
اسرائیل در سطح رسمی هیچ موضعی در تایید یا تکذیب نقش خود در حادثه نطنز نگرفته است. اما محافل رسانهای اسرائیل به وضوح درباره احتمال خرابکاری در نطنز گمانه زنی میکنند. ولی این گمانه زنی میتواند برای اسرائیل گران تمام شود. برخی محافل رسانهای ایران گفته اند که چنانچه اسرائیل یا آمریکا، از خطوط قرمز ایران عبور کنند، رویکرد این کشور در مقابل غرب ممکن است تغییر کند.
برخی گزارشها حاکی از این است که حزب الله لبنان نیروهای خود را به حالت آماده باش درآورده و خود را برای هرگونه تقابل با اسرائیل آماده کرده است. روزنامه ایندیپندنت عربی با اشاره آمادگی حزب الله، مدعی شد که این گروه، ۳۰۰ تن از نیروهای «گردان الرضوان» خود را از سوریه به لبنان منتقل کرده است. این روزنامه همچنین، به نقل از «روجیه اده» رئیس حزب السلام لبنان، مدعی شد که یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان، تکاپوی جدیدی برای تنش زدایی میان ایران و آمریکا آغاز کرده است. براساس این ادعا، ابتکار بن علوی مورد قبول آمریکاییها واقع شده و با ایران نیز در میان گذاشته شده است. اما اده گفته ابتکار بن علوی ممکن است بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیگیری شود.
به هر حال، فارغ از اینکه پشت پرده چه تحولاتی در جریان است، حادثه نطنز بار دیگر نشان داد که حساسیت آمریکا و اسرائیل درباره برنامه هستهای ایران بیشتر شده است. علت حادثه یادشده هنوز اعلام نشده است. این احتمال وجود دارد که این حادثه، خرابکاری نباشد. اما نوع برخورد رسانهای اسرائیل با این حادثه، تمایل رژیم صهیونیستی برای ارسال پیام را برملا میکند. اسرائیلیها ظاهرا به طور غیرمستقیم دنبال ارسال این پیام هستند که میتوانند در برنامه هستهای ایران خرابکاری کنند.