بالا رفتن قیمت ارز هر‌سال تعداد بیشتری از بازیکنان رشته‌های مختلف را به این فکر می‌اندازد که لژیونر شوند و حتی با حضور در لیگ‌های بی‌کیفیت خارجی دریافتی دلاری داشته باشند. این اتفاق امسال به شکل گسترده‌ای در هندبال ایران رخ داده؛ اگرچه فوتبال، والیبال و رشته‌های دیگر هم از آن مستثنی نیست. هیچ مدیری هم در ورزش ایران نتوانسته برای جلوگیری از این اتفاق راهکاری بیندیشد و بازیکنان هم به بهانه پیشرفت با خروج از ایران، باعث بی‌کیفیت شدن لیگ‌های داخلی می‌شوند. شاید باورش سخت باشد، اما بازیکنانی در رشته‌های مختلف داریم که ترجیح می‌دهند با درآمد ماهیانه ٢هزار دلار خارج از ایران بازی کنند تا اینکه در لیگ ایران با یک تیم قرارداد ببندند.
لژیونر‌های هندبال هر روز بیشتر از دیروز
یکی از رشته‌های تیمی که این روز‌ها اکثر ملی‌پوشان آن خارج از ایران بازی می‌کنند، هندبال است. با اینکه هیچ وقت در سال‌های اخیر تیم‌ملی هندبال ایران نتوانسته نتایج دلخواه را در رقابت‌های مختلف رقم بزند، بازیکنان این رشته در رده باشگاهی جایگاه بدی ندارند. رومانی، اسپانیا، آلمان، فرانسه، پرتغال و... مقصد هندبالیست‌های ایرانی در سال‌های اخیر بودند. البته اکثر آن‌ها در لیگ رومانی بازی می‌کنند و کار به جایی رسیده که در یک تیم ممکن است شاهد حضور ٥، ٤ بازیکن ایرانی باشیم. این اتفاق بعد از منحل شدن تیم ثامنالحجج (ع) رخ داد که حدود ٦، ٥سال اکثر ملی‌پوشان و حتی در مقطعی سرمربی تیم‌ملی را هم در اختیار داشت. حالا با توجه به سطح نه چندان بالای قرارداد‌های لیگ برتر و با وجود حضور تیم‌های مطرحی همچون مس کرمان، ذوب‌آهن و سپاهان در لیگ این رشته بازیکنان ایرانی علاقه عجیبی به لژیونر شدن دارند. نه‌تن‌ها بازیکنان تیم ملی، بلکه برخی از بازیکنان لیگ برتری هندبال هم با توجه به بالا رفتن قیمت ارز به دنبال لژیونر شدن هستند. فدراسیون هندبال هم برای جلوگیری از خروج بی‌رویه بازیکنان تصمیم به تدوین شیوه‌نامه گرفته که حداقل بازیکنان زیر ٢٣سال نتوانند به لیگ‌های سطح پایین خارجی بروند. این روز‌ها اتفاقا یکی از بازیکنان جوان تیم‌ملی پیگیر دریافت ITC خود از فدراسیون هندبال برای رفتن به یک لیگ اروپایی است.
پدیده‌های والیبال در ایران نمی‌مانند
والیبال نیز از این قاعده مستثنی نیست. علاوه بر ستاره‌هایی همچون امیرغفور، سیدمحمد موسوی و سعید معروف که در سال‌های اخیر بازی در لیگ‌های خارجی را تجربه کردند، حالا بازیکنان جوانی که در تیم‌ملی به عنوان پدیده از آن‌ها یاد می‌شود ترجیح می‌دهند با رفتن به یک لیگ خارجی هم درآمد بیشتری داشته باشند و هم شاید فرصت بازی در تیم‌های سطح بالا نصیب‌شان شود. علاوه بر مرتضی شریفی که دوسال است با سنی کمتر از ٢٠ خارج از ایران بازی می‌کند، در یک ماه اخیر شنیدیم بازیکنانی همچون جواد کریمی، امیرحسین اسفندیار و امیرحسین توخته هم به تیم‌هایی از کشور‌های بلژیک و اسلوونی پیوستند. این بازیکنان که نهایتا در ایران می‌توانستند قرارداد‌های ٨٠٠، ٧٠٠ میلیونی امضا کنند و مشخص نبود تا پایان فصل هم بتوانند کل دستمزد خود را بگیرند، در بدبینانه‌ترین حالت با یک قرارداد ٥٠هزار یورویی هم حدود یک‌میلیارد به جیب می زنند.
داستان مشابه در فوتبال، فوتسال و...
با اینکه در فوتبال ایران هم این‌طور جا افتاده که هر بازیکنی به لیگ‌های خارجی ملحق شود، یعنی در مسیر پیشرفت قرار دارد، به نظر می‌رسد این موضوع فقط برای چند بازیکن صدق می‌کند و بقیه لژیونر‌ها بیشتر به فکر کسب درآمد بیشتر هستند. به‌عنوان مثال بار‌ها بحث بین کارشناسان وجود داشته که بازی کردن در کشور‌های حوزه خلیج‌فارس باعث افت کیفیت بازیکنان می‌شود، اما همین حالا چند بازیکن ملی‌پوش ایران در قطر مشغول بازی هستند و چند برابر بازیکنانی که داخل ایران بازی می‌کنند، حقوق می‌گیرند. علاوه بر بازیکنان تیم ملی، حتی بازیکنان درجه دوی ایرانی هم در سال‌های اخیر به واسطه بالا رفتن قیمت ارز به کشور‌هایی همچون جمهوری آذربایجان، تایلند و... کوچ کردند. این قصه در رشته فوتسال هم رخ داده و با اینکه تا چند‌سال قبل اکثر بازیکنان تیم‌ملی با حضور در تیم‌های داخلی، لیگ جذابی را برای این رشته رقم می‌زدند، حالا بیشتر تمایل دارند در لیگ خارجی با دستمزد دلاری بازی کنند.
لژیونر شدن به چه قیمتی؟
شاید باورش سخت باشد، اما در رشته هندبال بازیکنانی داریم که با حقوق ماهیانه ٢هزار دلار به لیگ‌های اروپایی کوچ می‌کنند و قید بازی در ایران را می‌زنند. با یک حساب سرانگشتی شاید به آن‌ها حق بدهیم. تصور کنید ٩ ماه از‌سال بازیکن درگیر مسابقات لیگ باشد و با ماهیانه ٢هزار دلار درآمد، یعنی حدود ٣٥میلیون تومان به واحد پول ایران دستمزد می‌گیرد. این یعنی یک بازیکن جوان و نه چندان شناخته شده، می‌تواند برای یک دوره ٩ ماهه ٣١٥میلیون درآمد داشته باشد؛ درحالی‌که در لیگ هندبال ایران همان بازیکن نهایتا می‌تواند قرارداد ٨٠، ٧٠ میلیونی امضا کند. ضمن اینکه بازیکن زمانی که تحت قرارداد باشگاه خارجی است، هزینه رفتوآمد و تغذیه و اجاره خانه‌اش هم از سوی باشگاه تأمین می‌شود. حالا اینکه بدبینانه‌ترین حالت برای یک لژیونر ایرانی بود. در رشته‌ای مثل والیبال با وجود اینکه گفته می‌شود قرارداد‌ها میلیاردی شده، اما بازیکنان ملی‌پوش در لیگ‌های اروپایی با حداقل یک قرارداد ١٥٠هزار یورویی سالیانه ٣میلیارد درآمد دارند؛ اتفاقی که در لیگ ایران به هیچ وجه رخ نمی‌دهد. سیدمحمد موسوی، بازیکن تیم‌ملی والیبال هم که این روز‌ها در دوراهی ادامه بازی در لیگ‌های اروپایی و لیگ ایران قرار دارد، دراین‌باره می‌گوید: «قرارداد‌های بازیکنان در لیگ برتر ایران را هم به دلار و یورو باید محاسبه کنید. اینکه می‌گویند قرارداد‌ها در والیبال میلیاردی شده، مگر عجیب است؟ با یک‌میلیارد دیگر یک ماشین هم نمی‌توان خرید. هر طور حساب کنیم، بازی کردن در لیگ‌های خارجی برای بازیکنان به صرفه‌تر است.»