خودرو در بسیاری از نقاط جهان کالایی مصرفی است که آن را می‌خرید و استفاده می‌کنید و مثل هر کالای مصرفی دیگری به مرور زمان ارزش آن افت می‌کند. اما در کشور ما چند سالی است که به دلیل افت ارزش ریال و شرایط خاص اقتصادی، خودرو به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شده است؛ به این معنی که وقتی خودرویی را می‌خرید هم ابزاری برای استفاده است و هم با گذر زمان ارزش آن بیشتر شده و نوعی سرمایه‌گذاری تلقی می‌شود. افزایش سه‌برابری قیمت خودرو در دو سال گذشته مهر تاییدی بر این ادعا است.
بالا رفتن قیمت خودرو و سرمایه‌ای بودن این کالا باعث شده تا بازار خرید و فروش دست دوم آن رونق بگیرد. با افزایش سه‌برابری قیمت خودرو طی دو سال گذشته بسیاری از مردم توان خرید خودروی صفر ندارند و مجبورند با پولی که دارند یک ماشین کارکرده خریداری کنند. از سویی بازدهی بالای معامله در این بازار بسیاری از دلالان را به خرید و فروش در این بازار سوق داده است.
در چنین شرایطی خرید یا فروش خودرو آن هم دست دوم ریسک بالایی دارد، چرا که همواره سودجویان بسیاری با انواع ترفندها و حیله‌ها به دنبال آن هستند که سر شما کلاه بگذارند و سود بیشتری به جیب بزنند. در ادامه چند نمونه از این فریبکاری‌ها را ذکر می‌کنیم.
۱. گنجشک رنگ می‌کنند و جای قناری می‌فروشند
بسیاری از خریداران اطلاعات فنی درباره خودرو ندارند و فقط می‌خواهند یک خودروی ارزان‌قیمت کارکرده بخرند. این افراد معمولا در معامله ضرر می‌کنند، چرا که عدم آگاهی فنی باعث می‌شود متوجه بسیاری از ایرادات فنی خودرو نشده و اصطلاحا گنجشک را جای قناری بخرند. ضرری که این افراد می‌کنند صرفا مالی نیست و حتی ممکن است جان خود و خانواده‌شان را به خطر بیاندازند.
۲. آنچه می‌بینید همان خودرویی نیست که تحویل می‌گیرید
به شما خودرویی بدون ایراد و تمیز نشان می‌دهند و شما هم آن را تایید می‌کنید و پس از امضای قرارداد، به شما خودروی دیگری تحویل می‌دهند که زمین تا آسمان با آنچه دیده بودید، فرق دارد.
۳. قطعات تعویض می‌شوند
پس از اطمینان شما از سالم بودن خودرو و رفتن برای نوشتن قولنامه، بسیاری از قطعات مهم خودرو جابجا شده و با قطعات صدمه دیده یا تصادفی جایگزین می‌شوند.
۴. مراقب بندهای قولنامه باشید
بسیاری از بندهایی که در قولنامه می‌آیند شما را متضرر خواهند کرد. بسیاری از مواقع شما حتی متوجه نمی‌شوید که یک بند قرارداد چگونه می‌تواند علیه شما مورد استفاده قرار گیرد و فقط یک کارشناس خودرو یا کارشناس حقوقی می‌تواند آنها را تشخیص دهد.
۵. صف خریداران آماده معامله
این تکنیک قدیمی هنوز هم اجرا می‌شود و جالب‌تر آن که هنوز هم جواب می‌دهد. در لحظه‌ای که دو دل می‌شوید صفی از خریداران جعلی به شما نشان می‌دهند که هر یک به هر دلیلی فردا یا هفته آینده پولشان جور می‌شود و به این ترتیب شما را در منگنه قرار می‌دهند تا تحت تاثیر احساسات و شتابزده تصمیم بگیرید. در چنین شرایطی هر انسانی چشم بر بسیاری از ایرادات و می‌پوشاند و ممکن است تصمیم نابخردانه‌ای بگیرد.
۶. کارشناسان جعلی
فروشندگان و خریداران خودروی دست‌دوم همیشه کارشناسان آشنایی دارند که اگر پیش آنها بروید هزینه کارشناسی خیلی کمتر یا حتی مجانی می‌شود! هیچگاه به این کارشناسان اعتماد نکنید و کارشناس را از جایی معتبر که مورد تایید طرفین باشد انتخاب کنید.
۷. جعل شماره شاسی روی قطعات خودروی تصادفی
بسیاری از کلاه‌برداران خودروهای تصادفی را خریداری کرده و قطعات آن را با خودروهای سرقتی یا تصادفی دیگر جایگزین می‌کنند و در نهایت شماره شاسی یا موتور را روی آن حک می‌کنند. شما هر چقدر هم در تشخیص ایرادات فنی و ظاهری خودرو خبره باشید نمی‌توانید جعلی بودن حک شدن شماره را تشخیص دهید.
۸. فروش اقساطی خودروی دست دوم
در شرایط بد معیشتی امروز برای بسیاری جذاب است که بتوانند خودروی دست دومی را با پرداخت یک پیش‌پرداخت و قسط‌بندی مابقی آن خریداری کنند. اکثر مواردی که چنین شرایطی را پیشنهاد می‌دهند کلاهبردارند و پس از پرداخت هزینه پیش‌پرداخت، شما دیگر نه خودرویی می‌بینید، نه دفتر و دستکی و نه فروشنده‌ای! باید با پیش‌پرداختی که داده بودید برای همیشه خداحافظی کنید.
در چنین شرایطی به عنوان یک خریدار یا فروشنده خودروی دست دوم چه کار می‌توانید بکنید؟ مرجع قیمت‌گذاری خودروی کارکرده کجاست؟ بهترین روش، استفاده از تجربه یک کارشناس خودروی خبره است. اگر فرد قابل اعتمادی را می‌شناسید از او کمک بگیرید، البته بسیار دشوار است که دلالان زرنگ این بازار را قانع کنید که به گزارش کارشناسی که شما معرفی می‌کنید، اعتماد کنند. یکی از راه‌ها این است که از خدمات کارشناسی خودروی معتبر استفاده کنید که بی‌طرفی آنها مشخص است و طرفین معامله می‌توانند به آن اعتماد کنند.
اگر از خدمات آنلاین یا آفلاین کارشناسی خودرو استفاده می‌کنید، حتما توجه داشته باشید که این گزارش کامل باشد و هیچ چیزی را از قلم نیانداخته باشد. این گزارش باید هم ایرادات و اشکالات فنی و ظاهری را شامل شود و هم مزایای آن را مشخص کند تا تخمین قابل اتکایی از قیمت خودرو داشته باشید و در نتیجه هر دو طرف معامله برنده باشند. مواردی چون بدنه، لاستیک، فضای داخلی، تجهیزات، وضعیت موتور و انتقال قدرت، جعبه دنده، تعلیق، فرمان، ترمز، آپشن‌ها، اسناد و مدارک و اصالت شاسی و موتور از جمله مهم‌ترین مواردی هستند که در این گزارش باید در اختیارتان قرار گیرد.
از دیگر مزایای استفاده از خدمات کارشناسی می‌توان به جلب اعتماد طرفین برای معامله، آگاهی از حدود قیمت خودروی مورد معامله و موارد مشابه آن، اشراف بر معایب خودرو و… اشاره کرد.
در حال حاضر سرویس‌های متعددی در بازار وجود دارند که خدمات کارشناسی خودرو کارنامه یکی از جامع‌ترین و با کیفیت‌ترین این خدمات است. «کارنامه» همکار جدید سایت «دیوار» است و به تازگی کار خود را آغاز کرده است. کارشناسان کارنامه با ثبت درخواست قبلی، راس ساعت مقرر در محلی که شما تعیین کرده‌اید حضور می‌یابند و گزارش کاملی شامل بررسی ۴۳۵ آیتم از خودرو ارائه می‌دهند. حداکثر زمان برای رسیدن کارشناس کارنامه به شما ۳۰ دقیقه است. یعنی ۳۰ دقیقه بعد از تماس شما یا ثبت درخواست کارشناس کارنامه در محل شما حضور می‌یابد.
گزارش کارنامه، گزارشی جامع از وضعیت سلامت خودرو است که تمام ویژگی‌های یک کارشناسی خوب را دارد. این گزارش حداقل و حداکثر قیمت خودرو را با دسترسی به آگهی‌های روز سایت دیوار و همین‌طور بررسی وضعیت بازار مشخص می‌کند تا قیمت‌گذاری برای شما ساده‌تر شود. کارنامه ابزاری مناسب برای کارشناسی بی‌طرفانه است که مورد اعتماد فروشنده و خریدار است و با مطالعه گزارش آن دیگر جایی برای فریب‌کاری دلالان باقی نمی‌ماند.
در بازاری که دلالی در آن حرف اول را می‌زند و در شرایطی که هر روز اخبار بسیاری از کلاه‌برداری در آن می‌شنویم عقل حکم می‌کند تا با پرداخت هزینه‌ای اندک به یک مرکز خدمات کارشناسی، خیال خود را از بابت خرید یا فروش خودرو راحت کنید و با خیالی آسوده معامله کنید. همه مالباختگان و فریب‌خوردگان بازار خودروی کارکرده، به خاطر صرفه‌جویی در همین هزینه کارشناسی، ضررهای چند برابر داده‌اند. پس ریسک نکنید و از خدمات مراکز معتبر کارشناسی استفاده کنید.