فرارو- احتمالا برای شما هم پیش آمده که بعد از کلی برنامه ریزی و هزینه برای یک سفر، فراموش کردن یک چیز کوچک یا ناآگاهی از شرایط منطقه باعث شده سفر به شما خوش نگذرد. ممکن است شنیده باشید جزیره هرمز جای زیبایی است و در تعطیلات تابستان به جنوب بروید و به زیبایی آب پز شوید. یا اینکه در فصل زمستان به جنگل ابر بروید و یخ زده و ابر ندیده برگردید. یا در برخی تعطیلات رسمی به مناطقی بروید که نتوانید هیچ یک از جاذبه‌های آن را ببینید و حتی تاکسی هم پیدا نکنید.
اگر همه این نکات را رعایت کنیم و دائم یک تقویم و یک برنامه هواشناسی هم دم دستمان باشد هیچ چیز، تجربه سفر نمی‌شود. از آنجایی که سفر آنقدر گران شده و وقت آنقدر تنگ که بعید است بیش از یک بار بتوانید برخی مقاصد را ببینید، توصیه می‌کنیم از قبل از هر سفری از تجارب اینکاره‌ها استفاده کنید. باور کنید اینکه مثلا همراه نبردن یک دمپایی چقدر می‌تواند یک سفر طبیعتگردی را زهر مارتان کند، با تجربه به دست می‌آید نه تخیل. مخصوصا اگر برای سفر به جنگل‌های لرستان کلی خرج کرده باشید، آنوقت به رودخانه برسید و نتوانید راحت داخل آب زلال منطقه قدم بزنید.
این‌ها که خوب است، کویر با شما از این شوخی‌ها ندارد. اگر خود را خوب برای سفر به کویر آماده نکرده باشید این فقط ذوق شما نیست که کور می‌شود، ممکن است دیگر نه بتوانید به کویر سفر کنید نه به جای دیگر! البته همیشه به این تلخی‌ها نیست و ممکن است همین ناقص بودن وسایلتان باعث شود با همسفران بیشتر گرم بگیرید و بهانه‌ای برای رفاقت داشته باشید، اما معمولا برعکس قضیه صادق است. پس خود را لوک خوش شانس فرض نکنید و به نکات سفر به کویر توجه کنید:
کی به کویر برویم کی نرویم؟
مطمئنا اگر در کویر ایران قوم و خویشی ندارید یا اینکه به سونای کاملا خشک روباز علاقه ندارید در تابستان به کویر نمی‌روید. اما اگر بخواهید بهترین فصل سال برای کویر را انتخاب کنید دقیقا سه ماه اول پائیز یعنی همین روز‌ها بهترین موقع است. البته ظاهرا پائیز ۹۸ تا اوایل نیمه سوم قصد خنک شدن ندارد، پس کمی صبر کنید هم بد نیست. چون اختلاف دمای روز و شب کویر زیاد است بهتر است در پائیز کویرنوردی کنید که نه سیخ بسوزد نه کباب. یکی دو ماه اول بهار هم بد نیست.
بهترین زمان برای شروع طبیعت گردی در کویر، سحر و همچنین پیش از غروب آفتاب است. کله ظهر کویر پیمایی نکنید، زیر آفتاب نباشید و بیشتر به تماشا بنشینید؛ چرا که در این وقت از روز بدن به سرعت آب خود را از دست داده و احساس ضعف می‌کنید.
در سفر به کویر چه چیز‌هایی حتما باید همراهمان باشد؟
آب: ضروری بودن آب در کویر نیازی به توضیح ندارد. در سفر به شمال ایران شاید اگر آب همراهتان نباشد بالاخره بتوانید زمین را بکنید و به آب برسید، ولی در کویر از این خبر‌ها نیست. تجربه نشان می‌دهد برای یک روز کویر حداقل باید ۴ لیتر آب همراه داشته باشید. از آنجایی که کسی با خود گالن ۴ لیتری آب نمی‌برد سه تا آب معدنی بزرگ بخرید تا خیالتان راحت شود. یعنی روزی ۷۵۰۰ تومان. اگر قمقمه با خود ببرید که بهتر! هم خرج نمی‌کنید هم محیط زیست آلوده نمی‌شود.
کلاه و ضد آفتاب و عینک آفتابی: اگر استفاده از کرم ضد آفتاب را لاکچری می‌دانید، کویر نظرتان را عوض خواهد کرد. آفتاب در کویر بسیار شدید است؛ برای اینکه دچار آفتاب سوختگی نشوید حتما از کلاه و ضد آفتاب استفاده کنید. کلاه خنکتان هم می‌کند. عینک آفتابی علاوه بر محافظت در مقابل اشعه خورشید جلوی نفوذ گرد و خاک به چشمتان را هم می‌گیرد.
اسکارف: طبیعتگرد‌ها و کوهنورد‌ها با اسکارف به خوبی اشنا هستند. یک تکه پارچه رنگی رنگی که از سرما و گرما و سوختن محافظتتان می‌کند. در کویر برای جلوگیری از نفوذ گرد و خاک می‌توانید با اسکارف مناسب دهان و بینی خود را بپوشانید.
لباس مناسب: در سفر به کویر، لباس بدون جیب و درز‌های اضافه و ترجیحا آستین دار به دردتان می‌خورد مخصوصا اگر به سمت رمل‌های شنی بروید. در تپه‌های شنی اگر لباستان مناسب نباشد، تا مدت‌ها بعد از برگشتن از سفر، درز‌های لباس پر از شن است. حتما باید با خودتان لباس گرم داشته باشید. تفاوت دمای شب و روز در کویر بسیار زیاد است. همچنین لباس بدون درز شما را از گزش جانوران در امان نگه می‌دارد. لباس‌های سربازی به دلیل جیب‌های فراوان، بند بالای مچ، ضخامت در ناحیه نشیمن‌گاه و زانو‌ها بسیار برای کویرنوردی مناسب هستند.
همچنین لباس کتان برای کویر نوردی بسیار مناسب است. کتان رطوبت بدن را جذب می‌کند و مدت زیادی خیس باقی می‌ماند. به این ترتیب بدن شما خنک می شوید و گرما زده نخواهید شد؛ بنابراین هنگام کویر نوردی بد نیست لباس نازک کتان و به رنگ روشن بپوشید.
قطب نما، نقشه یا جی پی اس: هرچند بهتر است با تور و یا افراد بلد راهی کویر شوید، ولی وسایل جهت یابی به شما کمک می‌کند اگر راه را گم کردید، مسیر را پیدا کنید. یادگیری کار با این ابزار هم ساده است و با یک سرچ ساده، جهت یاب می شوید.
مواد غذایی مناسب: گرمای هوا و راه رفتن روی شن شما را خسته و گرسنه می‌کند. علاوه بر یک وعده اصلی مقوی بهتر است خوراکی‌های مقوی نیز با خود به کویر بیاورید. می‌توانید از شکلات، بادام زمینی یا به طور کلی آجیل، ورقه‌های نازک گوشت نمک زده شده و … استفاده کنید.
چراغ قوه، کیسه خواب و چادر: اگر قرار است شب را در خود کویر بگذرانید، بدون این لوازم باید از این کار پرهیز کنید. وقتی چادر خود را برپا می‌کنید سعی کنید که به هیچ وجه در آن را باز نگذارید تا هیچ جانوری نتواند به داخل آن برود.
لوازم بهداشتی و جعبه کمک‌های اولیه: اگر در کویر قصد کمپ کردن دارید، به علت استفاده از دستشویی‌های صحرایی بهتر است دستمال‌های مرطوب و ژل ضد عفونی کننده دست بدون نیاز به آب همراه خود داشته باشید. داروهیا ضروری از جمله مسکن و کِرِم قبل و بعد از گزیدگی را همراه چسب زخم، باند کشی، بتادین و … با خود به کویر ببرید.
نکاتی که باید در هنگام سفر به کویر رعایت کنیم
نوشیدن آب: پیاده روی در کویر حسابی شما را تشنه می‌کند. باید آبی که همراه دارید را مدیریت کنید و جرعه‌های کم حجم و منطم بنوشید. یکی از بهترین راه‌ها برای از بین نرفتن آب بدن و کمتر تشنه شدن پوشاندن سر است.
آرام راه رفتن: آرام راه رفتن باعث می‌شود کمتر انرژی بسوزایند، کمتر عرق کنید، کمتر خسته شوید و بتوانید مسافت طولانی تری را طی کنید.
اطلاع دادن به آشنایان: اگر تکی یا با گروهی کم تعداد سفر می‌کنید مکان، زمان حرکت و زمان بازگشتتان را به دوستانتان بگویید. در این صورت اگر در مسیر گم شدید آن‌ها می‌توانند تیم جستجوگر و نجات را به دنبال شما بفرستند.
تخمین درست مسافت: فاصله‌ها در کویر معمولا بسیار فریبنده است. مثلا شاید شما نقطه‌ای را ببینید و با خود خیال کنید که تنها یکصد متر تا شما فاصله دارد، در حالی که فاصله اصلی آن شاید نزدیک به ۵۰۰ متر باشد. با دقت به این نکته مصرف مواد غذایی و آب را بهتر مدیریت کنید.
جانوران در کویر: هر کویری جانوران مخصوص به خود را دارد. جانورانی که در کویر هستند معمولا خزندگان، بندپایان، پرندگان و البته برخی از پستانداران نظیر روباه می‌باشند. معمولا حیوانات تا احساس خطر نکنند، به شما حمله نمی‌کنند، اما بهتر است حواستان باشد. مثلا یکی از خطرناک‌ترین سوسمار‌های ایران یعنی بزمجه‌ها در کویر آران و بیدگل زندگی می‌کنند.
استراحت: گزارش نکات سفر به کویر را با استراحت تمام می‌کنیم. یکی از مهمترین نکات سفر به کویر این است که در زمان‌های مشخص استراحت کنید. این کار انرژی شما را تقسیم کرده و موجب می‌شود برای ادامه مسیر کم نیاورید.