فرارو- سر درد میتواند به دلیل وجود مشکل اساسی و یا به عنوان علائم ثانویه مسئله دیگری از بدن باشد. درد در یک ناحیه از سر به علت بیماریها و مشکلات در قسمتهای دیگر بدن به وجود میآید. همیشه، علت سر درد را نمیتوان دقیقا شناسایی کرد. در این مطلب به ۵ مورد از شایعترین علل سر دردها خواهم پرداخت که عبارتند از:
• سر درد تنشی
•
میگرن• مصرف بلند مدت و بیش از حد دارو
• دردهای عصبی پشت سر
• تمرینات ورزشی سر درد آور
همچنین علائم، درمانهای موثر و روشهای پیشگیری را نیز به اختصار بیان کرده ایم:۱. سر درد تنشیسر دردهای تنشی (
TTH) از شایعترین انواع دردهای پشت سر هستند. مدت زمان این سر دردها بین ۳۰ دقیقه تا ۷ روز هفته متغیر است.
علائم سر دردهای تنشی عبارتند از:• احساس فشار و گرفتگی در قسمت پشت سر یا پیشانی
• دردی خفیف یا متوسط که گاهی اوقات شدید میشود
• این درد با ورزش، شدید نمیشود
• این درد،
حالت تهوع و استفراغ به همراه ندارد
درمان سر درد تنشی
در صورتی که به ندرت دچار سر دردهای تنشی میشوید، مصرف
استامینوفن یا آسپرین برای بهبود علائم مناسب و کافی خواهد بود.
البته در صورتی که این مشکل بسیار رخ میدهد، گزینههای درمانی جایگزین ممکن است به کاهش علائم و مدت زمان سر درد کمک کند. گزینههای درمانی عبارتند از:
• تکنیکهای ریلکسیشن
•
رفتار درمانی شناختی (CBT)
• ماساژ
• طب سوزنی
علل و روشهای پیشگیری
دلایل ابتلا به سر دردهای تنشی (TTH) همچنان کاملا مشخص نیست، اما باید بدانید که عوامل متعددی موجب تحریک و بروز چنین دردهایی شوند. به عنوان نمونه:
•
استرس•
خستگی•
بیخوابی• بی نظمی در برنامه وعدههای غذایی
• ننوشیدن آب به مقدار کافی
• دردهای سینوسی
• قرار گرفتن بدن در حالتهای نادرست
• التهاب مفاصل
۲. میگرن میگرنها نوعی سر درد تکراری هستند که اغلب از کودکی شروع و با افزایش سن، دفعات آنها بیشتر میشود.
سر درد میگرنی ممکن است در بزرگسالی به ویژه در زنان بین ۳۵ تا ۴۵ ساله چند بار در هفته رخ بدهد.
علائم میگرن عبارتند از:• دردی شدید در یک سمت سر
•
حالت تهوع و استفراغ
• حساسیت شدید نسبت به نور، صدا و بو
• حساس شدن پوست و عضلات بدن
• دردی که چند ساعت تا چند روز ادامه دارد
• فعالیتهای بدنی، درد میگرن را افزایش میدهد
بروز میگرن در یک فرد، احتمال ایجاد اختلالات بصری نیز وجود دارد و ممکن است، فرد دچار توهم و دیدن هالههایی در حین مشاهده اجسام یا نوری فلش مانند شود.
محرکهای میگرن
عوامل و محرکهای گوناگونی در ایجاد میگرن وجود دارد.
این عوامل ممکن است وابسته به مسائل عاطفی، جسمی، محیطی، رژیم غذایی و یا مصرف دارو باشد و سایر موارد شامل:
• اضطراب، استرس و
افسردگی• دیدن نورهای درخشان و فلش مانند، صداهای بلند، بوهای شدید
• به اندازه کافی غذا نخوردن
• خواب ناکافی
• مصرف بعضی از مواد غذایی مثل شکلات،
کافئین و پنیر
• تغییرات هورمونی
• مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری
بیشتر بخوانید
علل و درمان
مواد التهاب آور میتوانند موجب تحریک حسگرهای درد در رگهای خونی و اعصاب سر شوند.
در نتیجه، احتمال بروز میگرن وجود خواهد داشت. درمان میگرن با مصرف مسکنهایی مانند
آسپرین یا استامینوفن و استراحت در اتاقی تاریک صورت میپذیرد.
در صورتی که مسکنهای نام برده شده موثر واقع نشوند، پزشک داروهایی مخصوص سر درد میگرنی موسوم به تریپتانها تجویز خواهد کرد. این داروها سبب انقباض و تنگ شدن رگهای خونی میشود و از اثرات میگرن بر مغز به میزان چشمگیری میکاهد. هر چه زودتر به درمان حملات میگرنی بپردازید، احتمال اثر گذاری درمان افزایش مییابد.
پیشگیری
افراد میتوانند اقدامات موثری برای رفع درد پشت سر از نوع میگرنی انجام دهند، این مراحل عبارتند از:
• مصرف داروهای درمان صرع، افسردگی و بیماری
فشار خون بالا• مدیریت استرس، ورزش، ریلکسیشن و فیزیوتراپی
• هورمون درمانی
• پرهیز هوشیارانه از محرکهای آزار دهنده شخصی مانند خود داری از مصرف برخی از غذاها
۳. مصرف بلند مدت و بیش از حد دارودر صورتی که یک فرد بیش از حد طبیعی داروهای تسکین دهنده سر درد را مصرف کند به این نوع از درد پشت سر دچار خواهد شد.
مصرف گاه به گاه داروهای تسکین دهنده موجب بروز این چنین سر دردی نخواهد شد. اما در صورتی که داروها در یک بازه زمانی طولانی بیش از ۲ تا ۳ بار در طول هفته مصرف شود، احتمال بروز چنین دردی وجود خواهد داشت.
علائم اصلی این درد شامل موارد زیر میشود:• سر دردهای پیوسته و تقریبا روزانه
• شدت گرفتن سر درد با بیدار شدن از خواب
• بروز سر درد بعد از توقف مصرف قرص و مسکن
سایر مسائلی که ناشی از این نوع درد پشت سر هستند عبارتند از:• حالت تهوع
•
اضطراب • کج خلقی
• فقدان انرژی
• ضعف جسمانی
• بی قراری
•
اختلال در تمرکز • از دست دادن حافظه
• افسردگی
درمان
بهترین درمان برای رفع این نوع از درد پشت سر توقف کامل مصرف هر گونه دارو تسکین دهنده است. در ابتدا، سر دردها تشدید میشوند، اما مشکل به سرعت از بین خواهد رفت. پس از بهبودی، فرد میتواند مسکنهای همیشگی و داروهایی را که ترجیح میدهد، مصرف کند.
در موارد شدید تر، التزام مراجعه به پزشک افزایش پیدا میکند. ممکن است یک فرد نیازمند درمانهای تخصصیتر یا فیزیوتراپی باشد. توقف مصرف ناگهانی بعضی از داروها میتواند خطرات به همراه داشته باشد.
پزشکان معمولا برای متوقف نمودن مصرف داروهایی مانند اپیوئیدها از روش کاهش دوز تدریجی استفاده میکنند.
پیشگیری
برای پیشگیری از این نوع درد پشت سر باید از مصرف چند باره مسکنها در طول هفته خود داری کنید. در صورتی که نیاز به مصرف مکرر و طولانی مدت مسکنها دارید باید حتما با پزشک خود درباره این موضوع مشورت نمایید.