امسال سال عجیبی است. این روز‌ها مهم‌ترین دغدغه مردم مسائل اقتصادی و تامین کالا‌های ضروری است. هر چه می‌گذرد اوضاع بدتر می‌شود. مردم با گرانی‌های بی‌سابقه‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند.
به گزارش جهان صنعت، این درحالی است که از سوی مسوولان و دولت نیز هیچ سیگنال مثبتی مبنی بر بهبود شرایط معیشتی دریافت نمی‌شود. همه از گرانی می‌گویند. هرجا سرک می‌کشی یا در مورد گوشت کیلویی ۱۲۰ هزار تومان می‌شنوی یا از کاهو ۱۵ هزار تومانی. شاید سال گذشته در همین مقطع کمتر کسی فکرش را می‌کرد، عید ۹۸ پسته ۶۰ هزارتومانی کیلویی ۳۰۰ هزار تومان شود.
واقیت بازار همین عدد و ارقام نجومی است که مردم با آن سر و کله می‌زنند. اگر به این شرایط حقوق ثابت یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومانی یک کارگر را هم اضافه کنیم، به عمق فاجعه بیشتر پی می‌بریم. یک ماه تا سال جدید باقی مانده افزایش قیمت بی‌رویه، فعالیت دلالان و همچنین کاهش قدرت خرید مردم منجر به آشفتگی بازار شده است به طوری‌که بار‌ها مسوولان از رکود ناشی از گرانی‌ها هشدار‌هایی را به دولت داده‌اند. رکود در بازار ادامه‌دار شده است. دخل و خرج مردم باهم جور در نمی‌آید. مردم قید خرید برخی از کالا‌های مورد نیاز خود را زده‌اند به طوری‌که در این مقطع از سال، رکود عجیبی در برخی از این بازار‌ها همچون بازار خشکبار، برنج و گوشت حاکم شده است. به گفته برخی اصناف هیچ سالی مانند امسال بدون مشتری نبوده است.
از این‌رو با تشدید تورم و افزایش بیکاری، قدرت خرید مردم نسبت به سال‌های قبل بسیار پایین آمده است. قیمت اقلام اساسی و مواد غذایی حداقل دو برابر شده این درحالی است که دولت برای تامین مواد اولیه و واردات کالا‌های اساسی ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داده، اما با وجود کاهش قدرت خرید مردم، همچنان شرایط برای سودجویان فراهم است و کالا‌ها از محل تولید تا عرضه گاهی با افزایش قیمت ۱۰ برابری مواجه می‌شوند. اگرچه سال قبل نیز مردم نسبت به گرانی‌های موجود اعتراض‌هایی را می‌کردند، اما سال قبل وضعیت بازار و مردم نسبت به امسال بهتر بود.
هم‌اکنون مغازه‌ها خلوت هستند و انگار نه انگار که در آستانه عید قرار گرفته‌ایم و دلیل این امر مشکلات اقتصادی و سیاست‌هایی است که از سوی دولت منجر به افزایش قیمت دلار و به هم ریختگی بازار شده است.
خرید اجناس دست دوم
به دنبال افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم، شاهد کاهش تقاضا و رکود در بسیاری از بازار‌ها هستیم. با اینکه تا چند سال گذشته، خرید لوازم‌خانگی و تعویض این قبیل کالا‌ها برای مردم امری عادی بود، اما امسال جور دیگری است. رییس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی در همین رابطه به «جهان صنعت» گفت: این روز‌ها دیگر کسی برای تعویض لوازم‌خانگی منزل خود پایش را به بازار نمی‌گذارد بلکه تنها برخی عروس و داماد‌ها برای خرید جهیزیه به ناچار به بازار می‌آیند.
اگرچه کاهش قدرت خرید مردم باعث شده بیشتر متقاضیان به سمت خرید کالا‌های ایرانی متمایل شوند تا بلکه قیمت کالا‌ها به این شکل برای آن‌ها کمتر تمام شود. این در حالی است که حتی برخی از اقشار سطح جامعه توانایی خرید کالای ایرانی با این افزایش قیمت‌ها را هم ندارند و به سمت خرید کالا‌های دست دوم روی آورده‌اند. با اینکه چیزی به شب عید باقی نمانده، اما بازار لوازم‌خانگی با توجه به این افزایش قیمت‌ها در رکود به سر می‌برد و تنها مشتریان اندکی در سمساری‌ها و مغازه‌های فروش کالای دست دوم به چشم می‌خورند. نگاهی به بازار مبلمان، لوازم تزئینی منزل، چوب و ام‌دی‌اف و… نیز نشان می‌دهد که رکود قابل توجهی بر این بازار‌ها حاکم شده است.
به گفته مسوولان بازار مبلمان سیاست‌های دولت کار مردم را به جایی رسانده که مبلمان برای آن‌ها به کالایی لوکس تبدیل شده و در شرایط فعلی دیگر توان خرید آن را ندارند. از طرفی با توجه کمبود مواد اولیه و افزایش قیمت‌هایی که طی ماه‌های اخیر در بازار چوب و ام‌دی‌اف رخ داده، امکان سفارش کمد دیواری یا کابینت آشپزخانه با قیمت‌های چندین میلیونی برای مردم فراهم نیست. از این رو حتی اگر تولیدکنندگان از حاشیه سود خود هم کم کنند، باز هم امکان خرید این قبیل کالا‌ها برای مردم فراهم نمی‌شود.
گرانی پوشاک
گشت و گذاری در بازار پوشاک نشان می‌دهد که قیمت پوشاک زنانه و مردانه نسبت به سال گذشته به شدت با افزایش روبه‌رو شده به طوری که برای خرید مانتوی زنانه دست کم باید حدود ۱۵۰ تا ۷۰۰ هزار تومان هزینه کرد. به گفته مصرف‌کنندگان، قیمت پوشاک نسبت به ماه‌های گذشته با چنان افزایشی مواجه شده است که برخی از آن‌ها قید خرید پوشاک نو برای سال جدید را زده‌اند.
در این میان تولیدکنندگان پوشاک نیز از گرانی و کمبود مواد اولیه گلایه دارند و معتقدند قیمت مواد اولیه نظیر نخ، پارچه، رنگ و… با افزایش ۱۰۰ درصدی روبه‌رو شده است. از این رو چاره‌ای جز افزایش ۲۵ تا ۳۰ درصدی قیمت‌ها طی ماه‌های اخیر وجود نداشته به طوری که به دنبال این موضوع، مشتریان اندکی این روز‌ها به قصد خرید پوشاک وارد مغازه‌ها می‌شوند. این در حالی است که خرید لباس و پوشاک نو برای سال جدید یکی از حداقل‌ترین کار‌هایی است که مردم باید برای شروع سال جدید انجام دهند.
پسته کیلویی ۳۰۰ هزار تومان
نگاهی به وضعیت بازار آجیل و خشکبار نیز نشان می‌دهد که حتی امکان خرید پسته به عنوان یکی از اقلام مهم آجیل شب عید وجود ندارد. سال گذشته هیچ کس فکرش را هم نمی‌کرد که قیمت پسته به کیلویی ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان برسد، اما با توجه به نوسانات ارزی و کاهش تولید برخی محصولات از قبیل: پسته، شرایطی برای بازار آجیل و خشکبار به وجود آمده که دیگر نمی‌توان روی خرید آجیل شب عید نیز حسابی باز کرد. حتی قیمت گردو، تخمه، بادام، فندق و حتی نخود و کشمش نیز با گرانی قابل تاملی روبه‌رو شده است.
آنطور که مغازه‌داران آجیل و خشکبار می‌گویند، رکود به شدت بر این بازار سایه انداخته است و آن‌ها دیگر مثل سابق در حجم زیاد آجیل و خشکبار برای عرضه در مغازه خریداری نمی‌کنند. در این میان قیمت شکلات و کاکائو نیز با افزایش ۲ تا ۳ برابری نسبت به سال گذشته روبه‌رو شده است به طوری که نه تنها خرید شکلات‌های خارجی کاری نشدنی به حساب می‌آید بلکه شکلات‌های ایرانی نیز با قیمت‌های بالایی عرضه می‌شوند.
شیرینی نیز به عنوان یکی از اقلام مهم شب عید این روز‌ها با قیمت‌های نجومی عرضه می‌شود. با اینکه مسوولان بازار شیرینی بر این عقیده هستند که افزایش قیمتی در این بازار اعمال نشده است، اما با توجه به افزایش قیمت مواد اولیه شیرینی از جمله شیر، خامه، شکر و حتی جعبه شیرینی، بسیاری از قنادی‌های سطح شهر قیمت محصولات خود را افزایش داده‌اند چرا که به گفته آن‌ها در صورت ثابت ماندن قیمت‌ها، چاره‌ای به جز تعطیلی مغازه باقی نمی‌ماند.
تامین کالا‌های اساسی
بازار کالا‌های اساسی از جمله گوشت، مرغ، برنج و… نیز با اینکه یکی از بازار‌های مهم در هر روزی از سال به حساب می‌آید، اما این روز‌ها با چنان آشفتگی روبه‌رو ست که مردم را به شدت از بابت تامین این کالا‌ها در شب عید نگران کرده است. با اینکه هنوز یک ماه به شروع سال جدید باقی مانده است، قیمت هر کیلو گوشت به ۱۲۰ هزار تومان رسیده و مرغ نیز در برخی مناطق سطح شهر به قیمت کیلویی ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه می‌شود.
این شرایط وضعیت بازار را به حدی نابسامان کرده که دولتمردان به جای صادرات مواد پروتئینی به واردات انواع اقلام تنظیم بازاری با ارز دولتی روی آورده‌اند. اگرچه شواهد بازار حاکی از آن است که تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات کالا‌های اساسی هیچ تاثیر مثبتی در زندگی مردم نداشته است. از این رو علاوه بر گرانی مواد پروتئینی از جمله گوشت، مرغ، تخم‌مرغ، لبنیات و…، قیمت برنج و حبوبات و دیگر اقلام مورد نیاز مردم با افزایش قیمت چند برابری روبه‌رو شده است. از طرفی قیمت اقلامی مثل زرشک، کشمش پلویی، ادویه‌ها و حبوبات نیز با افزایش قیمت‌های چند درصدی روبه‌رو شده که نسبت به سال گذشته بسیار قابل توجه است.
افزایش قیمت میوه و تره‌بار
از سوی دیگر بازار میوه و تره‌بار نیز از قافله گرانی‌ها عقب نمانده به طوری که قیمت سیب‌زمینی، پیاز و هویج در برخی مناطق سطح شهر به کیلویی هشت هزار تومان رسیده است و اقلامی همچون گوجه و خیار با قیمت‌های بالا عرضه می‌شود. در این میان انواع میوه‌ها نیز با افزایش قیمت دو تا سه برابری روبه‌رو شده به طوری که امکان خرید چند کیلو از هر میوه طبق روال سال‌های گذشته برای مردم وجود ندارد و بعید نیست تا چند وقت دیگر تقاضا برای خرید میوه به کمتر از یک کیلو برسد.
جالب اینجاست که حتی قیمت سبزی نیز با افزایش عجیبی روبه‌رو شده به طوری که هر کیلو از آن به ۵ تا ۸ هزار تومان رسیده است. بازار حال و روز خوشی ندارد و تهیه اقلام مورد نیاز شب عید برای اقشار سطح پایین و متوسط جامعه کار راحتی نیست. این روز‌ها دیگر کسی شوق و ذوق شروع سال جدید را ندارد. مردم بیشتر نگران تامین کالا‌های مورد نیاز روزانه خود هستند، اما سیاست‌های اقتصادی دولت باعث کاهش قدرت خرید مردم و به هم ریختگی بازار شده است.