چند روزی است که خبر همه جا پر شده: « نام محمد رضا شجریان از پوستر مستند چاووش؛ از درآمد تا فرود حذف شده است.» یک روز بعد از این‌که گفته شد اداره ارشاد استان تهران باعث حذف اسامی استادان موسیقی شده است، مهرشاد کاظمی، معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره کل ارشاد استان تهران به «شهروند» می‌گوید: «جواب استعلام اسامی که در پوستر بود، نیامده بود. آنها برای چاپ و نصب پوسترها عجله داشتند، بنابراین گفتند بدون نام منتشر شود.»
به گزارش شهروند، همه اینها درحالی است که روایت هانا کامکار و آرش رییسیان در این باره چیز دیگری است. ظاهرا آنها نزدیک به سه ماه ماجرا را پیگیری کرده‌اند.
در مستند تازه‌ای که آرش رییسیان و هانا کامکار با عنوان «چاووش؛ از درآمد تا فرود» آن را ساخته‌اند، استادانی چون محمدرضا شجریان، زیدالله طلوعی، علی اکبر شکارچی، بیژن کامکار، شهرام ناظری، حسین علیزاده، عبدالنقی افشارنیا، پشنگ کامکار، قشنگ کامکار و دوازده نفر از استادان دیگر موسیقی به‌عنوان راوی حضور دارند. افرادی که خیلی از ایرانی‌ها آنها را می‌شناسند اما ظاهرا اداره ارشاد استان تهران برای استعلام آنها بیش از دو یا سه هفته زمان نیاز داشت. کاظمی، معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره کل ارشاد استان تهران این طور ماجرا را توضیح می‌دهد: «در میان این افراد نزدیک به ١٠ استاد موسیقی شناخته شده داشتیم، اما بقیه خیلی شناخته شده نبودند. طبق آیین‌نامه‌هایی که داریم باید صحت اسامی پوسترهای تبلیغاتی را استعلام کنیم و اصولا این روند ٢٤ تا ٤٨ ساعت زمان می‌برد. به ما مراجعه کردند گفتیم باید استعلام کنیم اما چون برای اکران عجله داشتند گفتند که اسامی را حذف کنیم تا پوستر منتشر شود.»
برای شناسایی استادان موسیقی چقدر زمان لازم است؟
پیگیری این ماجرا از کارگردان و تهیه‌کنندگان اثر روی دیگری دارد. هانا کامکار که به پاسخ ارشاد معترض است، می‌گوید: «اداره ارشاد برای استعلام نام خوانندگان و استادان موسیقی ایرانی چقدر زمان لازم داشته است؟ ما از سه ماه قبل برای پوسترها اقدام کردیم و آیا سه ماه زمان برای شناختن استادان موسیقی زمان کمی است؟ نخستین نام روی پوستر، نام استاد شجریان بود و مسئولان تا نام ایشان را دیدند به شک افتادند. حالا برای هر کدام از این تابلوهایی که از سهمیه فرهنگی شهرداری است، حدود ٥٠٠هزار تومان هم پرداخت کرده‌اند.»
می‌گفتند حساسیت وجود دارد
همه چیز به زمانی بر می‌گردد که حق شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی شورا به تماشای مستند رفت و بعد به سازندگان اثر گفت که می‌توانند از امکانات شهرداری برای نصب پوسترهای تبلیغاتی استفاده کنند. ماحصل مذاکرات شد ٥ بیلبورد تبلیغاتی برای این فیلم. یکی از کارگردانان این اثر از سه ماه قبل، پیگیری برای گرفتن پوسترها از این نهادها را آغاز می‌کند؛ معاونت سینمایی نمایش خانگی، اداره ارشاد تهران و سازمان زیباسازی. نامه در معاونت سینمایی نمایش خانگی بدون معطلی مهر می‌شود اما وقتی روی میز ارشاد تهران می‌رسد هر روز به روز دیگر موکول می‌شود.
آرش رییسیان دراین‌باره به «شهروند» می‌گوید: «زمانی که پوستر را روی میز ارشاد گذاشتم با دیدن نام‌ها که نخستین‌اش محمد رضا شجریان بود، به شک افتادند. گفتند مورد خاصی نیست اما باید استعلام آن گرفته شود.» ظاهرا بعد از پیگیری‌ها باز هم به آنها گفته‌اند باید برای این موضوع شورایی تشکیل بدهیم: «گفتند اسم برخی از این افراد حساسیت زاست و در برابر پیگیری‌ها می‌گفتند؛ هنوز استعلام مقامات نیامده است. به آنها گفتم با این اسم‌ها مشکل دارید؟ این افراد میراث فرهنگی کشور هستند. درنهایت به این تفاهم رسیدیم تا اسم‌ها را از پوستر خارج کنیم.»
مسئولان اداره ارشاد استان تهران زیر بار نمی‌روند که اسم استاد شجریان برایشان حساسیت‌هایی را به وجود می‌آورد، اما بر کسی پوشیده نیست که از‌سال ٨٨ به بعد حساسیت‌هایی در این زمینه ایجاد شد. همین چند وقت قبل بود که شورای روستای «بیاره»، کوچه‌ای را در این روستا به نام استاد شجریان نام‌گذاری کرد، اما چند روز بعد تابلو پایین کشیده شد. حامد محمد حسینی، رئیس شورای اسلامی روستای «بیاره» در توضیح چرایی این اتفاق گفته بود: «طی تماس تلفنی که دهیار روستا با بنده داشت عنوان کرد که از ما خواستند این تابلو را درآوریم.»