صفحه نخست

سیاست

ورزشی

علم و تکنولوژی

عکس

ویدیو

راهنمای بازار

زندگی و سرگرمی

اقتصاد

جامعه

فرهنگ و هنر

جهان

صفحات داخلی

یک اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با فرارو بررسی می‌کند
این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: اکنون همه این نگرانی را داریم که اگر این حجم نقدینگی بخواهد آزاد شود، ممکن است به کدام یک از طبقات دارایی برود. موضوع دیگر آن است که اساسا شبکه بانکی کارآیی خود را به عنوان بانک از دست داده است و امکان فراهم کردن تسهیلات و جریان نقدی برای بخش واقعی اقتصاد را ندارد. این دو اثر به صورت همزمان با همدیگر دیده می‌شوند.
تاریخ انتشار: ۱۲:۵۳ - ۰۵ تير ۱۳۹۷
فرارو- نقدینگی با ۲۲.۱ درصد رشد به رقم ۱۵۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. کارشناسان اقتصادی رسیدن حجم نقدینگی به این عدد را نگران کننده می‌دانند و معتقدند که این حجم از نقدینگی می‌تواند بازار‌های کشور را به هم بریزد. اما دولت اکنون برای کنترل این مقدار نقدینگی چه می‌تواند انجام دهد؟ سعید اسلامی بیدگلی، استاد دانشگاه و اقتصاددان در گفتگو با فرارو می‌گوید: ما مدت‌های زیادی است که نسبت به افزایش نقدینگی هشدار می‌دهیم. بخش زیادی از این هشدار‌ها ناشی از نگرانی از وضعیت اقتصادی کشور است.

او با بیان اینکه نرخ بهره در کشور عدد بالایی است ادامه می‌دهد: حتی زمانی که نرخ بهره به ۱۵ درصد رسیده بود نرخ بالایی نسبت به استاندارد‌های جهانی بود. این نرخ بالا برای مدت‌های طولانی در اقتصاد کشور جاری است. نرخی کنونی که در حدود ۲۰ درصد است، به این معناست که هر بدهی هر ۴ و نیم تا ۵ سال دو برابر می‌شود. بخش بزرگی از آنچه که ما امروز به عنوان افزایش حجم نقدینگی در کشور می‌شناسیم ناشی از نرخ‌های بهره بالا و گرفتن سپرده‌ها با نرخ بهره بالا از طریق سپرده گذاران از طریق شبکه بانکی است که از سپرده گذاران پول می‌گرفتند. این دو پدیده دو نتیجه به بار می‌آورد که یکی از آن‌ها، افزایش عددی حجم نقدینگی است که به ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. اثر دوم هم این است که، چون بانک‌ها یعنی شبکه پولی کشور امکان سرمایه گذاری با نرخ‌های بالای بهره‌ای که سپرده می‌گرفتند را نداشتند، عملا با حجم بزرگ دارایی منفی یا سمی مواجه شده است. یعنی ما در ترازنامه بانک‌ها بدهی‌های بزرگی را که ناشی از سپرده‌ها و بهره هاست می‌بینیم. معادل این بدهی‌ها، دارایی وجود ندارد و منجر به قفل‌شدگی بیشتر شبکه پولی کشور می‌شود.

مسائل بین المللی مشکل را دوچندان کرده است
این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: اکنون همه این نگرانی را داریم که اگر این حجم نقدینگی بخواهد آزاد شود، ممکن است به کدام یک از طبقات دارایی برود. موضوع دیگر آن است که اساسا شبکه بانکی کارآیی خود را به عنوان بانک از دست داده است و امکان فراهم کردن تسهیلات و جریان نقدی برای بخش واقعی اقتصاد را ندارد. این دو اثر به صورت همزمان با همدیگر دیده می‌شوند.

این کارشناس مسائل اقتصادی می‌گوید: وضعیت بین المللی ایران هم، چه در نظام بین المللی مربوط به برجام و چه در موضوعات دیگر، با بن بست رو به رو شده است و به این ترتیب، با مشکل جدی ریسک‌های بین المللی، افزایش دلار، کمبود ارز‌های مختلف و اشکال در انتقالات ارزی مواجه هستیم. اینطور نیست که گفته می‌شود فقط برجام با شکست رو به رو شده است. سیاست ما در بقیه موارد هم هزینه‌های زیادی داشته است.

اسلامی بیدگلی معتقد است: همزمانی دو بحران نقدینگی در شبکه بانکی و بحران مسائل ارزی و بین المللی حل چالش را بسیار پیچیده‌تر می‌کند. این استاد دانشگاه در بیان راهکار می‌گوید: این حجم از نقدینگی، اگر قرار باشد از شبکه بانکی خارج شود و به سمت اقتصاد مولد و واقعی برود، افزایش عرضه سهام‌های دولتی و حاکمیتی در بازار سرمایه، افزایش پذیرش‌ها در بازار سرمایه و همچنین افزایش شرکت‌های موجود در بازار سرمایه احتمالا می‌تواند بخشی از نقدینگی را به سمت بازار سرمایه سوق دهد. البته این هدایت به سمت سهام موجود نخواهد بود، بلکه به سمت سهام‌های جدیدی خواهد بود که می‌تواند از طریق دولت، حاکمیت در بازار سرمایه ایجاد شود. اینگونه می‌توان فشار ورود نقدینگی به طبقات مختلف دارایی را گرفت.

رقم کنونی نقدینگی حتی بازار مسکن را هم به هم می‌ریزد
این اقتصاددان ادامه می‌دهد: راهکار دیگر این است که دولت باید بتواند در زمان مناسب و به درستی اوراق بدهی و سهام منتشر کند و کنترل این اوراق را از طریق عملیات بازار باز بر عهده بگیرد و نه از طریق دستور. اگر دولت این نگرانی را حاصل کند که ممکن است حجم نقدینگی از شبکه بانکی خارج شود و به طبقات دارایی برود و به این بهانه دوباره بخواهد نرخ‌های بهره را دستکاری کند بازار‌های مالی آسیب می‌بینند؛ بنابراین افزایش قیمت برخی طبقات دارایی همراه با انتشار اوراق و عملیات بازار باز می‌تواند فرصت را در اختیار دولت هم قرار دهد که بخشی از مشکلات بانکی را حل کند. اگر تجمیع این موارد اتفاق نیفتد، ورود این جریان سرگردان نقدینگی به هرکدام از بازار‌ها حتما آسیب‌های بسیار بسیار جدی در پی خواهد داشت. عددی که گفته می‌شود بیش از ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی کشور است آنقدر زیاد است که می‌تواند هر بازاری را متلاطم کند و به هم بریزد. یعنی بازار مسکن که عملا بزرگترین بازار به لحاظ پذیرش نقدینگی در کشور ماست، با ورود بخشی از این نقدینگی دچار تلاطم بسیار زیادی می‌شود. چه برسد به بازار دلار، سکه یا خودرو که در برابر بازار مسکن بازار‌های بسیار کوچکی محسوب می‌شوند.

راهکار‌های درازمدت برای کنترل حجم نقدینگی
این کارشناس مسائل اقتصادی در بیان راهکار بلندمدت برای کنترل حجم نقدینگی نیز می‌گوید: اولا ساز و کار‌های شبکه پولی کشور حتما باید اصلاح شود. شبکه بانکی با ۵۰۰ هزار میلیارد تومان کسری دارایی اساسا کارکرد‌های خود را از دست داده است. همچنین فارغ از شعار‌هایی که داده می‌شود روابط بین المللی باید اصلاح شود. اگر ارز وارد نشود و شرکت‌های ما نتوانند با نظام بین المللی کار کنند، ما دوباره پس از چند ماه با مشکلات کنونی رو به رو خواهیم بود. در واقع شما بدون اصلاح روابط بین المللی با دست زدن به انواع مختلف راهکار‌ها مشکل را به تعویق می‌اندازید. باید توجه کنیم که حجم بزرگ اقتصاد ایران فقط در داخل مرز‌های گربه شکل کشور اداره نمی‌شود. ما به تعاملات بسیار جدی با اقتصاد جهانی، ورود ارز، سرمایه گذاری خارجی، تکنولوژی جدید و فروش کالا‌هایی که مخاطب داشته باشد هم نیاز داریم.
ارسال نظرات
ناشناس
۱۱:۵۴ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۶
با سلام
درست تقسیم کنید تا نشتی اقتصاد ترمیم گردد پویایی یک جامعه در مرحله اول به تقسیم ثروت بستگی دارد
دوم به عدم زیاده خواهی افراد خاص دارد
سوم چرخه اقتصاد متوازن و آرام باید باشدو نه مواج و خروشان
چهارم این جریان بایستی شفاف باشد
حال با این تفاسیر بگردیم کدام را داریم و کدام را نداریم اگر کفه ترازو بسوی درست چرخید قطعا بدانید نقدینگی هرچه قدر زیاد هم باشد در مسیر درست بدون هیچ گونه صدمه در چرخه اقتصاد استفاده خواهد شد
ناشناس
۱۱:۴۲ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۶
عامو این که فکر نداره
پیش فروش سکه و دلار راه بندازید نصف قیمت با موعد تحویل سه ماهه

تا سه ماه دیگه هم خدا کریمه!
فوقش مردم با پلاکارد میان تجمع میکنن ، شما هم میریزید تازه یه کتک مفصل هم بهشون میزنید بهشون میگید اغتشاشگر. خخخخخ
ناشناس
۱۱:۳۰ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۶
دولت که ذخیره ارزی کافی دارد قبل از توقیف ان در بانکهای خارجی با عرضه ان به مردم نقدینگی را جذب و مشکل بی ثباتی قیمت ارز را حل کند.
ناشناس
۱۰:۲۷ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۶
بهترین کار همینه که در حال حاضر دولت پیشه کرده! پایین آوردن ارزش پول ملی! بله! تا اینجا در همین چند ماهه اخیر بیش از یکصد تا یکصد و بیست درصد از ارزش پول ملی کم شده است و قطعا تا پایان تابستان حداقل یکصد تا یکصد و بیست درصد دیگر هم از ارزش پول ملی کم خواهد شد! بنابراین در کوتاه مدتی این هزار و پانصد میلیارد تبدیل خواهد شد به هزار؛ به یکصد و در نهایت به یک میلیارد سابق!! یک میلیارد هم که دیگه اصلا بحث کردن نداره!!
حسن
۲۱:۵۵ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۵
خونه ایران همون موقع خراب شد حکومت اعتماد مردم رو خراب کرد..همون موقعه ای مردم برای پذیره نویسی شرکت ها صف میبستند.همشون رو به هواست نه تونست این اعتماد مردم رو جواب بده نه تونست ساختار مدیریتی شرکت هاو قوانین رو عوض کنه که فساد در این شرکت ها درست بشه
ناشناس
۱۶:۱۳ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۵
چند راه حل جهان ازموده:
1- مالیات بر ثروت تا 80% . از ثروت هایی که پس انداز شده اند و در چرخه تولید نیستند.دولت باید 3 ماه به صاحبان ثروت های کلان مهلت بدهد که ثروت خود را در تولید سرمایه گذاری کنند وگرنه باید تا 80% مالیات نقد بدهند. اگر در 3 ماه امکان سرمایه گذاری نباشد باید کل ثروتشان را با کنترل دولت در بانکها با سود صفر درصد بگذارند تا با هدایت دولت در تولیدات جدید سرمایه گذاری شود.در صورت سرمایه گذاری در تولید میزان مالیات انها کاهش یابد.
ثروت یک خانواده باید جمعی محاسبه شود نه تک به تک.
2- شرکتهای خصولتی شده باید به دولت برگردانده شده و از طریق بورس فروخته شوند.
3- دولت امکان سرکشی به حساب بانکی تمام مردم را داشته باشد و بر اساس ان مالیات بر ثروت بگیرد.
4- درامدها و مخارج کل نظام باید شفاف و قابل دسترسی و کنترل عمومی باشد.لذا FATF باید تصویب شود.
5- هیچ نهاد و دستگاهی نباید از مالیات معاف شود حتی خیریه ها.
6- ثروتمندان موظف شوند در اول هرسال میزان دارایی و درامد و مخارج سالانه خود و خانواده خود را شفاف و رسما اعلام کنند و برمبنای ان مالیات بپردازند.تا قبل از پرداخت مالیات بر ثروت کلیه ثروتمندان ممنوع الخروج شوند.
7- فرار های مالیاتی از طریق وسایل ارتباط جمعی به سمع و نظر همه مردم رسیده و برای متقلبان جریمه های بسیار بسیار سنگین در نظر گرفته شده و اسامی انان همانند کشورهای پیشرفته اعلام شود.
8-...
ناشناس
۱۵:۳۸ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۵
تنها راهش اینه دولت 150 میلیارد دلار طلاو ارز ده هزار تومانی رو عرضه کنه وتمام نقدینگی رو جمع کنه از فرداش هم بهره و سود بانکی رو ببره زیر دو درصد بعد هم با ریالی که از مردم جمع میکنه به دهک های پایین کمک کنه و البته بعلت کمبود ریال در جامعه میتونه دلار ها رو دوباره با قیمت پایین از مردم پس بگیره در کل تا این چاپخانه پول که از طریق سود سپرده و بهره داره کار میکنه تعطیل نشه هیچ اتفاق خوبی نخواهد افتاد
ناشناس
۱۱:۳۷ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۶
اولا این راه حل یعنی پاتک به مردم، ارز 10 هزار تمنی یعنی چه داداش؟ مردم باید چوب ندانم کاری دولت رو بخورن؟ مشکل اساسیه و اینجوری حل شدنی نیست
یکی از این مردم
۱۴:۳۰ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۵
آقای اقتصاد دان عزیز! اگر شبکه بانکی 500 هزار میلیارد تومان کسری دارد، یعنی یک سوم حجم نقدینگی از آن به جایی غیر از آن منتقل شده! در واقع بانکها و بخصوص بانکهای خصوصی در این چند سال دولت و بانک مرکزی را وادار به تولید پول یا اعتبار بدون پشتوانه کرده اند و آن پول و اعتبار را بلعیده و در جای دیگری سرمایه گذاری کرده اند که نظام نظارتی نتواند آن را ببیند! تلاطم بازارها در حال حاضر ناشی از جنبش آن سرمایه کلان در اختیار برخی افراد و بانکهاست ! قضیه وامهای کلان و نپرداختن اصل و سود را که همه میدانیم بخشی از این روند بسیار فاسد بوده که دولتهای وقت هم در آن دست داشته اند! بانکهای خصوصی خیالشان راحت است که دولت به ساز آنها میقصد زیرا در غیر این صورت اعلام ورشکستگی کرده و پیامد آن هم که میدانید چیست: شورش مردم! مثل قضیه موسسات اعتباری.
ناشناس
۱۳:۴۲ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۵
خیلی ساده دولت میتونه طلا و ارز به بازار تزریق کنه و جمع اوری اسکناس و بعد بدهکاران بانکی نجومی را اموالشان را بفروشد بعد تمام این نقدینگی را اتش بزند و دیگر پول چاپ نکند ارزش دلار به 2 هزار خواهد رسید به همین سادگی و بانک های اضافی را هم که باعث خیلی از مشکلات شدند را تعطیل کند
ناشناس
۱۱:۵۷ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۶
کاملا درسته در اصل این همه اسکناس که دولت تا حالا چاپ کرده نقش اوراق قرضه را بازی کرده حالا باید دولت انرا جمع کنه و نابود کنه.
ناشناس
۱۳:۳۸ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۵
چه باید کرد؟
یعنی چی؟
این هم شد سوال؟
.
.
همه رو بالا بکشید،یه آب هم روش،نوش جونتون
همه رو بالا بکشید،مثل سپرده مردم توی موسسه کاسپین و موسسه ثامن و... تا راحت بشید و اینقدر دارایی مردم رو رصد نکنید
ابر مرد موسی
۱۳:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۵
باید اوراق مشارکت 39.5 درصدی متنشر کنیم تا پولهای سرگردان جمع شوند
ناشناس
۱۳:۱۹ - ۱۳۹۷/۰۴/۰۵
بهترین راه همانی بود که در دولت خاتمی اجرا می شد، فروش اوراق قرضه طرح های عمرانی و صنعتی با سود مناسب، این روش دو حسن دارد 1- نقدینگی بازار بجای حمله به ارز و سکه و مسکن به سمت پروژه های عمرانی و صنعتی هدایت می شود که هم رشد اقتصادی دارد و همه کاهش بیکاری 2- بجایی حبس پول در منازل و بانکها، نقدینگی در اقتصاد و در مسیر سالم به جریان می افتد. فکر می کنم با سود 17 الی 19 درصد مناسب باشد