حتماً بارها برای شما هم پیش آمده است که دایرکت اینستاگرامتان از قربان صدقههایی در وصف یک موجود فرازمینی پر شده باشد، اینجا فضای مجازی است، آدمها در دنیای مجازی، حرف دلشان را با لایک میزنند و تو نمیدانی، قلبهای مجازی، جسارتی به آدم میدهند که در دنیای واقعی همیشه به دنبال آن هستی.
به گزارش ایسنا، از دریچهی یک پنجرهی مجازی دایرهای شکل، به قلبت نفوذ می‌کنند و چنین فکر میکنی که این مخاطب بیهمتای مجازی با همهی آدمهای حقیقی دور و اطرافت برابری می‌کند و آن وقت تصمیم میگیری تا پای او را که در لبهی پنجرهی مجازی نشسته است، بگیری و به دنیای واقعی خودت بکشانی، قلبهای مجازی کار خودشان را کردهاند و تو حتی نمی‌توانی خودت را متقاعد کنی که همه چیز از یک لایک آغاز شد!
آشناییها و ازدواج‌های اینترنتی با پیامرسانهایی مثل «یاهومسنجر» آغاز شد و با پیشرفت روز افزون تکنولوژی، ساکنان، آن پیام‌رسان را مثل شهر متروکهای رها کرده و به سراغ بعدی رفتند، بعدها «فیس بوک» فرصتی فراهم کرد تا دنیا را زیباتر از آن چه هست، ببینیم، آپلود عکس‌هایی از چهرههای بیعیب و نقص و یافتن فضایی که هیچ مرزی نمیشناخت، جرات میبخشید تا برای مخاطبان مجازیات پیام بگذاری و دل خوش کنی «شاید این خودش باشد».
ظهور پیامرسانهای متنوع این جرات را به ساکنان سرتاسر دنیا داد تا با ایجاد یک دهکدهی جهانی، دور هم جمع شده و دنبال همتای مجازیشان بگردند، حقیقی شدن روابط مجازی و در برخی موارد به ازدواج ختم شدن آن، نظرات موافقان و مخالفان بسیاری را برانگیخته است.
فالوورهای مجازی از فضا نیامدهاند!
یکی از موافقان ازدواج‌های اینترنتی، علل موافقتش را این گونه بیان می‌کند: فالوورهای مجازی از فضا نیامدهاند و همین آدمهای دور و اطراف ما هستند، اگر بنا بر عدم اعتماد باشد، دروغگوهای دنیای حقیقی در فضای مجازی هم هستند، نمیشود از تکنولوژی عقب ماند. من خودم چندین نفر از دوستانم را سراغ دارم که از طریق اینستاگرام آشنا شده و ازدواج کردهاند و تنها مشکلشان، راضی کردن خانوداههایشان بود.
چطور می‌شود مهمترین تصمیم زندگیات را با یک لایک بگیری؟!
یکی از مخالفان میگوید: صد در صد مخالفم، در ازدواج حقیقی هم نمیشود فرد مقابل را آن گونه که وانمود می‌کند، شناخت، چطور می‌شود مهمترین تصمیم زندگیات را با یک لایک بگیری؟!، در جوامعی هم که خودشان این پیام رسانها را وارد بازار کردهاند هم، چنین اقداماتی پسندیده نیست، کسی که به تو پیام داده و از زیبایی عکسی که معلوم نیست خودت هستی یا چندمین نسخهی ادیت شدهی عکس واقعی‌ات، تعریف می‌کند، به ولخرجی در قربان صدقه رفتن عادت کرده است و تو نشدی، می‌رود سراغ دیگری.
دکتر «شهرام واحدی»، استاد گروه روانشناسی دانشگاه تبریز با اشاره به آسیب‌های ازدواج‌های مجازی گفت: ازدواج یک پدیدهی اجتماعی، پیچیده و چند وجهی است که به تشکیل یک خانواده منجر می‌شود، یک جامعهی موفق متشکل از خانواده‌های موفقی است که بر این اساس شکل گرفته‌اند.
وی با تأکید بر این‌که برای موفقیت یک ازدواج نیاز به شناخت طرفین از هم وجود دارد، افزود: هر چه شناخت طرفین به واقعیت نزدیک باشد، افراد در زندگی بعدی‌شان با مشکل کمتری مواجه خواهند شد، اما آشنایی در اینترنت و فضای مجازی امکان رسیدن به شناخت واقعی و موثق را کم می‌کند.
وی با بیان این‌که با وجود تکنولوژی نوظهور اینترنت، وجود پدیدههایی مانند آشنایی‌های اینترنتی، اجتناب‌ناپذیر خواهد بود، گفت: اینترنت یک ابزار شناختی جدید بوده که دنیا را به یک دهکده تبدیل کرده است، به طوری که امروزه، عصر ارتباطات به عنوان یک اصل توسط اکثریت پذیرفته شده است و آشنایی از این طریق میتواند معایبی نیز داشته باشد، این که بخواهیم آشنایی مجازی را به طور کلی نفی کنیم، پاک کردن صورت مسئله است، چرا که با زندگی در عصر ارتباطات، با چنین مسئلههای نوظهوری نیز روبه‌رو خواهیم شد.
دروغ گفتن در فضای مجازی راحت‌تر است
عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز در ادامه، نقش بازی کردن را از معایب آشنایی‌های اینترنتی دانست و گفت: دروغ گفتن در فضای مجازی به مراتب آسان‌تر است و افراد میتوانند به راحتی ایفای نقش کرده و خود را آن گونه که هستند، نشان ندهند.
آشنایی‌های اینترنتی، علت 25 درصد از طلاق‌ها در کشور!
وی با بیان این‌که آمارهای موجود، گویای این واقعیت هستند که حداقل یک چهارم از طلاق‌ها مربوط به ازدواج‌های اینترنتی هستند، افزود: دنیای ارتباطات مجازی به گونهای است که افراد به راحتی میتوانند، هویت واقعی‌شان را پنهان کرده و حقایق را بیان نکنند و این در حالی است که زندگی واقعی مبتنی بر سه اصل اعتماد، صداقت و محبت بوده و پنهان کاری میتواند پایههای زندگی مبتنی بر حقیقت را متزلزل کند، اعتماد زمانی اتفاق میافتد که عملکرد ما مبتنی بر سازههای اصیل و صادقانه باشد.
این روانشناس افزود: پایههای یک زندگی موفق با دروغ گویی و کتمان حقیقت، تخریب می‌شود، ازدواج‌های اینترنتی در اکثر موارد بر اساس محبتهای کلامی، نوشتاری و صوتی شکل میگیرند، در دنیای مجازی امکان دستکاری نیز وجود دارد و افراد به آسانی چهرهی خودشان را نیز دستکاری می‌کنند و این در حالی است که در ارتباط همواره بر ارتباط رو در رو تاکید شده است.
وی در ادامه با تأکید بر نقش رفتارهای غیرکلامی در شناخت یک فرد افزود: آشنایی چهره به چهره و رو در رو منجر به درک احساسات، پیش‌بینی رفتار و رسیدن به شناخت مبنی برفتارهای کلامی و غیرکلامی فرد می‌شود و این در حالی است که ماهیت آشنایی افراد در ازدواج مجازی، به طور کلی تغییر می‌کند.
تعهد در دنیای مجازی معنا ندارد
وی با اشاره به علت مخالفت اکثر خانواده‌ها با ازدواج‌های اینترنتی یادآور شد: نگرانی خانواده‌ها، فاصلهی مکانی و فرهنگ‌های مختلف از علل مخالفت خانواده‌ها با این نوع از آشناییها هستند، فاصلهی مکانی در آشنایی‌های اینترنتی بسیار کم شده و امکان ارتباط با فردی که در نقطهی دیگری از جهان زندگی می‌کند، به آسانی فراهم شده است، ارتباطات در فضای مجازی میتوانند بسیار گستردهتر از دنیای واقعی باشند، تکثر، دسترسی سهلالوصل به افراد و نبود ثبات سبب سلب اعتماد افراد می‌شود، تعهد در دنیای مجازی معنا ندارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز با تأکید بر این‌که نسل جدید میتوانند از فضای مجازی به‌عنوان یکی از ابزارهای شناخت، استفاده کنند، خاطرنشان کرد: با توجه به این‌که استفاده از فضای مجازی توسط نسل جدید، امری اجتناب‌ناپذیر است، باید به این نکته توجه کرد که اگر فضای مجازی تنها منبع شناخت باشد، نمی‌توان یک زندگی سالم و موفقی را با این روش تشکیل داد و حتما باید از منابع دیگر مانند تحقیق و مطلع کردن خانواده‌ها نیز استفاده کرد.
وی با تأکید بر نقش مراجعه به مراکز مشاوره خاطرنشان کرد: مراجعه به این مراکز در همه ازدواج‌ها نیاز بوده و میتواند تأثیر بیشتری در ازدواج‌های اینترنتی داشته باشند، با این وجود، مشاهدهی افراد در موقیعتهای مختلف ابزار بهتری برای شناخت است.
وی در پایان فرهنگ‌سازی به‌منظور رعایت اخلاق اینترنتی را از رسالتهای رسانهها برشمرد و افزود: با توجه به این که احتمال لغزش و خطا در فضای مجازی بیشتر است، از این رو رسانهها باید در راستای نهادینه شدن رعایت اخلاق در فضای مجازی تلاش کنند.
ازدواج‌های اینترنتی چقدر قابل اعتماد هستند؟
سرهنگ «محسن محمودی»، رئیس پلیس فتا آذربایجان شرقی در پاسخ به این پرسش اظهار کرد: ازدواج یک امر پیش پا افتاده و کم ارزش نیست که بتوان از هر طریقی اقدام کرد، اعتماد، علاقه و شناخت کامل در ازدواج بسیار مهم هستند و حال سوال این است که آیا می‌توان در فضایی که گمنامی، ابراز احساسات دروغ و شخصیت‌های دروغین وجود دارد، فرد مناسبی را برای ازدواج یافت و سپس اقدام به ازدواج کرد؟!
بستر فضای مجازی، هرگز برای ازدواج مناسب نیست
وی تصریح کرد: بستر فضای مجازی، هرگز برای ازدواج مناسب نیست، چون ازدواج سرنوشت انسان را تغییر داده و فرد را از نظر معنوی و انسانی ارتقاء می‌دهد، اما مطالعات نشان می‌دهد ازدواج‌هایی که از طریق ارتباطات در فضای مجازی انجام می‌شوند، به سرانجام نرسیده و اگر به سرانجام هم رسیده باشند، بنا به دلایل دیگری به سرانجام رسیده‌اند.
محمودی تصریح کرد: این ازدواج‌ها در برخی موارد منجر به وقوع جرائم دیگری شده که متأسفانه سرنوشت جوانان را تغییر داده است، بنابراین پلیس فتا توصیه می‌کند تا در موضوع ازدواج حساسیت‌های لازم توسط افراد و خانواده‌های آنان اعمال شود، با رعایت سنت‌ها و حدودالهی در این زمینه می‌توان ازدواج سالمی داشت و خانواده‌ی سالمی را تشکیل داد.
بر اساس این گزارش، ازدواج‌های اینترنتی، خلاف سنت‌ها و ارزشهای اجتماعی در جامعه ما بوده و اقدام به آن ریسک بزرگی به شمار میآید، هم چنین با توجه به اجتناب‌ناپذیر بودن آشنایی‌های اینترنتی در عصر دیجیتال، نیاز به توجه و دقت بیشتری است.