فرارو- روسیه روز دوشنبه در اقدامی بی سابقه قطعنامه پیشنهادی بریتانیا در شورای امنیت سازمان ملل را که در آن از نقض تحریم تسلیحاتی یمن توسط ایران ابراز نگرانی شده بود، وتو کرد.
در پیش نویس قطعنامه پیشنهادی بریتانیا از ایران به دلیل عدم جلوگیری از مسلح شدن شورشیان حوثی در یمن انتقاد شده بود. شورای امنیت سازمان ملل با این حال به اتفاق آراء قطعنامه‌ای را تصویب کرد که در آن بدون اشاره به ایران تحریم‌های مرتبط با جنگ داخلی یمن تمدید شده است. این قطعنامه را روسیه پیشنهاد کرده بود.
آمریکا و متحدان واشنگتن طی ماه‌های گذشته به دنبال اعمال فشار بر ایران بر سر پرتاب موشک توسط شورشیان حوثی از یمن به عربستان بودند. عدم تصویب قطعنامه پیشنهادی بریتانیا ضربه‌ای به تلاش‌های آمریکا و متحدانش برای اعمال فشار بر ایران محسوب می‌شود.
لحن پیش نویس قطعنامه پیشنهادی بریتانیا طی روز‌ها و ساعات گذشته برای جلوگیری از وتوی روسیه بسیار ملایم‌تر از نسخه اولیه آن شده بود. واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد در توضیح وتوی مسکو تاکید کرد که «هیچگونه مدرکی» دال بر دخالت مستقیم ایران در پرتاب موشک از یمن به عربستان ارائه نشده بود.
قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد برای تصویب ضمن کسب ۹ رای موافق نباید از سوی اعضای دائم این شورا وتو شود. روسیه، چین، ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و فرانسه پنج عضو دائم شورای امنیت هستند.
علی خرم دیپلمات پیشین و تحلیلگر مسائل بین الملل درباره چرایی وتوی قطعنامه ضد ایرانی توسط روسیه
به فرارو گفت: «چند عامل در این اتفاق موثر بوده است.
عامل اول؛ آمریکای دونالد ترامپ آمریکای اوباما نیست. در دوره اوباما رییس جمهور آمریکا قادر بود با یک نوع انعطاف و درک موقعیت بین المللی جایگاه آمریکا را حفظ کند و همه متحدین و غیر متحدین را به نوعی به خودش جلب کند.»
او افزود: «در دوره اوباما اروپایی‌ها کاملا در راستای سیاست‌های آمریکا حرکت می‌کردند. به عبارتی این فرماندهی در مورد آمریکا را پذیرفته بودند و آن را مطابق با منافع و امنیت ملی خود می‌دیدند. حتی تیم اوباما قادر شده بود با کشور‌هایی که رابطه خصمانه با آمریکا داشته اند نیز نوعی دیالوگ برقرار کند. این در مورد رابطه آمریکا با ایران و کره شمالی صادق است. آمریکا در دوره اوباما سعی نکرد کره شمالی را تحریک و تهییج کند به ترتیبی که این کشور به سمت سلاح هسته‌ای و موشکی بیشتر حرکت کند. این‌ها برای اوباما، آمریکا و جهان دستاورد به حساب می‌آید و اروپایی‌ها هم از این جهت خشنود بودند. روسیه و چین هم راضی بودند.»
این تحلیلگر مسائل بین الملل اظهار کرد: «اما آمریکای دوره دونالد ترامپ کاملا دگرگون شده است. این آمریکا نه تنها قادر نیست متحدین خود را راضی کند و در اطراف خود نگه دارد بلکه کشور‌هایی همچون روسیه و چین که آمریکا رابطه معمولی و یا سردی با آنها داشت را از خودش راند. ترامپ کشور‌هایی همچون ایران و کره شمالی را هم در یک جبهه تقابل قرار داد. حاصل این وضعیت این است که جهان رهبری آمریکا در دوران ترامپ را نپذیرفته است.»
خرم ادامه داد: «درجهانی که رهبری آمریکا پذیرفته نباشد، مخالفت با امریکا نه تنها نقیصه نیست بلکه نوعی افتخار به حساب می‌آید. پس در این فضاست که روسیه به راحتی تمام با مواضع و سیاسیت‌های آمریکا و غرب مخالفت می‌کند.»
این استاد دانشگاه با بیان این که عامل
دوم به خود روسیه باز می‌گردد، گفت: «روسیه امروز با رهبری پوتین نسبت به گذشته به مراتب قوی‌تر است. این روسیه می‌تواند راجع به بلند پروازی‌های خودش فکر کند و تصمیم بگیرد. از این بابت روسیه سال‌ها بود که می‌خواست توانایی‌ها و ظرفیت‌های خود را به عنوان یک قدرت جهانی تاثیر گذار به نمایش بگذارد.»
او عامل
سوم را روابط روسیه و آمریکا دانست و اظهار کرد: «در دوره اوباما قرار نبود روابط روسیه و آمریکا خوب و گرم باشد، با این حال از روابط امروز آمریکا و روسیه در دوره ترامپ به مراتب بهتر و در چهارچوب شراکت و همکاری بود. در دوره ترامپ جمهوری خواهان سنتی و تندرو فرصتی تازه یافتند که علیه روسیه پرچم بلند کنند و به عبارتی دشمنی با روسیه را به مردم آمریکا و جهان یادآوری کنند.»
خرم افزود: «آن چیزی که قرار بود در دوران ریاست جمهوری ترامپ در رابطه با روسیه انجام شود این بوده که آمریکا و روسیه مشکلات خودشان را به گونه‌ای حل کنند که دو کشور در کنار هم حرکت نمایند. این قول و شعار تبلغیاتی ترامپ بود. اما بعدا قضایا چرخید و به شکل دیگری درآمد.»
این دیپلمات سابق کشورمان عامل
چهارم را اینگونه توضیح داد: «روسیه و اروپا متوجه شده اند که دشمنی‌های آمریکا با ایران جنبه عقلانی ندارد وآمریکا به دنبال بهانه گیری در مورد ایران است. طرز برخورد ترامپ و تیم تندرواش با توافق هسته‌ای واکنش همه جهان را به دنبال داشته است. در زمانی که اروپایی‌ها از ترامپ دلخور هستند و در قضیه توافق هسته‌ای رییس جمهور آمریکا خلاف تعهدات بین المللی کشورش عمل می‌کند، روسیه این را برای خود افتخارو آبرومندی می‌داند که در مقابل بهانه گیری‌های آمریکا بایستد. روسیه و اروپا دیدند که ترامپ برای نقض توافق هسته‌ای روی مسائلی همچون پرونده موشکی و اعتراضات مردمی در ایران و نقش منطقه‌ای ایران بهانه گیری می‌کند.»
این استاد دانشگاه درباره عامل پنجم گفت: «روسیه بعد از ماجرای سوریه نوعی اعتماد به نفس به دست آورده است که می‌تواند کاری کند که تاثیرگذاری و نفوذش همسطح با آمریکا و حتی در برخی موارد برتر از آمریکا باشد. در ماجرای سوریه آمریکا کاملا از دور خارج شد و روسیه توانست در کنار ایران، حزب الله و دولت سوریه ماجرا را اداره کند.»
او افزود: «این ۵ عامل به دولت روسیه این توانایی را داده است که در هرقضیه‌ای دنباله رو آمریکا نباشد و بتواند موضع مستقیم خودش را بیان کند.»
این دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا وتوی قطعنای ضد ایرانی توسط روسیه تاثیر در پیشرفت روابط ایران و روسیه خواهد داشت، گفت: «قطعا اینگونه است. در گذشته ایران و خیلی از کشور‌هایی که با روسیه کار می‌کردند از این گلایه داشتند که روسیه در مواقع بحرانی آنها را رها می‌کند و منافعآن کشور‌ها را با خواسته‌های خودش گره می‌زند و نهایتا به آنها پشت می‌کند، اما حالا روسیه مسیر در مسیر تازه ای قرار گرفته است. این کشور سعی می‌کند به ایران، سوریه و خیلی از کشور‌های که با ان‌ها شراکت دارد نشان دهد که پابرجاست و به تعهداتش وفادار می‌ماند. این بسیاری از نگاه‌های منفی در داخل ایران را به نفع روسیه تصحیح می‌کند.»
از بالاتر کلی‌تر نگاه کنید
خب این قطعنامه را که اروپایی ها به شورای امنیت بردند و همگی هم رای دادند.
اتفاقی که برای آقای ظریف در آلمان افتاد نشاندهنده اینست که اروپا و آمریکا بنوعی برجام را زیرپا گذاشته اند
و البته نقش سیاست داخلی ضعیف ایران پس از برجام در آن کاملا مشهود است. شعارنویسی و مرگ گفتنهایی که جز ضرر هیچ چیز برای ما نداشته درحالیکه میتوانستیم تنش زدایی را درپیش بگیریم و با پیشرفت علمی و اقتصادی وزن و اعتبار جهانی پیدا کنیم. شعار نان نمیشود