کابینه "حسن روحانی" چه تغییراتی خواهد کرد؟

به گزارش فرارو، بعد از تشکیل دولت یازدهم در خصوص برخی وزرا انتقادها بسیاری به روحانی وارد شد. منتقدان به چند نکته مهم در خصوص این افراد اشاره داشتند که بی راه هم نبود. آنها معتقد بودند برخی از اعضای کابینه از جمله وزیر صنعت و معدن چالاکی لازم را ندارد. البته وزرای دیگری هم در کابینه حضور دارند که عملکردشان میان جریان های سیاسی مورد بحث است.

به عنوان مثال سال گذشته که صحیت هایی در خصوص ترمیم کابینه مطرح شد برخی منابع اعلام کردند که روحانی قصد دارد علی ربیعی وزیر کار و تعاون اجتماعی، محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت، محمد فرهادی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و علی طیب نیا وزیر اقتصاد را تغییر دهد.

البته در یک برهه دیگر برخی اصلاح طلبان نیز به عملکرد وزیر کشور انتقادهایی را وارد کردند و معتقد بودند او نیز باید از کابینه دولت یازدهم خارج شود. در کنار این مسائل، سال گذشته اخبار ضد و نقیضی از برخی وزرا مانند وزیر اقتصاد و بهداشت شنیده می شد که تمایلی برای حضور در دولت یازدهم ندارد و همین شایعه‎ها موجب شد رسانه های مخالف دولت شرایط را برای روحانی سخت و بحرانی ارزیابی کنند.

با این‌حال سال گذشته تغییرات خاصی در کابینه انجام نشد. زیرا بنا بر گفته فعالان سیاسی به واسطه اینکه در آستانه انتخابات قرار داشتیم زمان کافی برای وزیر جدید وجود نداشت و تغییر می توانست برای دولت دردسر ساز شود. با همه این تفاسیر و بعد گذشت یک سال روحانی در برنامه تلویزیونی حضور پیدا کرد و گفت: کابینه مجموعاً شامل 30 نفر می‌شود و جوان یا غیرجوان بودن اینها خیلی مطرح نیست. اصل شایستگی و توانمندی فرد برای آن وزارتخانه و مسئولیت است ولی حتماً با توجه به شرایط جدید، کابینه دوازدهم نسبت به کابینه قبل تغییر خواهد کرد و سن متوسط هم جوان‌تر خواهد شد.

نعمت زاده سر لیست خروجی‌ها
مجموع اینها نشان می داد که روحانی عزم خود را جزم کرده تا در صورت پیروزی تغییراتی در مردان دولت خود ایجاد کند اما چه کسانی گزینه‌های احتمالی رفتن از کابینه هستند. قاعدتا یکی از افرادی که بیش از دیگر وزرا می تواند در سرلیست خروج از کابینه باشد نعمت زاده وزیر صنعت و معدن و تجارت است.

او تقریبا از یک سال بعد از رای اعتماد مجلس، بر لبه تیغ حرکت کرده است و بارها به دلیل اقدامات و تصمیماتش مورد انتقاد و حتی مواخذه قرار گرفته است و در سال 93 دومین کارت زرد خود را از مجلس نهم دریافت کرده است. انتقاد به نعمت زاده از بعد ایجاد بازار سیاه محصولات پتروشیمی در داستان نساجی‌ها آغاز شد که منتقدان عامل آن را کم‌کاری وزارت صنعت عنوان کردند.  بعد از آن محاسبه قیمت عرضه محصولات پتروشیمی با ارز آزاد یکی از مواردی بود که ادامه فعالیت را برای صنایع تکمیلی پتروشیمی از جمله نساجی‌ها دشوار کرد و انتقادها بیشتری را روانه وزارت صنعت و معدن کرد.

از سوی دیگر سن و سال نعمت زاده نیز بسیار مورد انتقاد قرار گرفته است. منتقدان تاکید دارند که سن و سال وی برای وزارت بسیار زیاد است. اما مشکلات نعمت زاده به همین چند مورد خلاصه نمی شود و اظهار نظرهای حاشیه ساز او را نیز باید به این لیست اضافه کرد. مانند اظهاراتش در خصوص راه‌اندازی و حمایت از کمپین نخریدن خودرو  که گفته بود ایجاد این کمپین خلاف و گناه است و کار ضدانقلاب است که به ضرر اقتصاد داخل خواهد بود. بنابراین احتمال تغییر در وزارت صنعت و معدن بسیار زیاد است.

هاشمی می رود
سید حسن قاضی‌زاده هاشمی هرچند با رای موافق ۹۱٫۵ درصدی به عنوان وزیر پیشنهادی بهداشت، تأیید شد و توانست رکورددار جلب آرای موافق نمایندگان مجلس در حمایت از یک وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تاریخ نظام جمهوری اسلامی شود اما بسیار مورد توجه جریان های تندرو در مجلس و رسانه های مخالف دولت بوده است. او معمولا طی این چهار سال به دلیل ثروتش مورد انتقاد و حمله محالفان دولت قرار گرفته است اما با این حال عملکر بسیار مناسبی در دولت داشته است که نمونه آن طرح تحول سلامت بود.

اما با این وجود او سال گذشته در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه در دولت دوازدهم در صورتی که حتی آقای روحانی رئیس جمهور باقی بماند شما وزیر بهداشت خواهید بود، عنوان کرد: بنده همیشه پایبند به صحبت‌هایم هستم. هاشمی در پاسخ به این پرسش که این به معنای آن است که دیگر وزیر بهداشت دولت دوازدهم نخواهید بود، این مسئله را تایید کرد و افزود: البته تمام کارها و برنامه‌های طرح تحول سلامت را به طور کامل انجام خواهیم داد و این وزارت را به وزیر بعدی می‌سپارم.

سن فاکتوری برای خروج
اما یکی از نکاتی که روحانی در صحبت‌های انتخاباتی خود به آن اشاره کرد این بود که قصد دارد کابینه را جوان تر کند. این یعنی جدا از عملکرد نعمت زاده و تمایل هاشمی برای خروج از کابینه، جوان‌گرایی می تواند زمینه ساز خروج تعداد زیادی از وزرا شود. زیرا او تاکید کرده کابینه بعدی نسبت به این کابینه تغییر خواهد یافت و سن کابینه کمتر خواهد شد. برنامه‌اش این است که 5 سال سن مدیریت را جوان‌تر کنید.

با این توضیح لازم است نگاهی به سن دیگر وزرا بیاندازیم.در حال حاضر در میان دولتمردان 20نفر از آنها بالای 60 سال سن دارند و افرادی مانند محمود علوی، حسین دهقان، چیت‌چیان، علی ربیعی،محمد فرهادی، مجید انصاری و... می توانند در لیست خروجی ها قرار بگیرند.

در مجموع شکی نیست که روحانی تصمیم دارد کابینه خود را ترمیم کند و دیگر هم قصد ندارد مانند سال 92 محافظه کارانه عمل کند. شاید در آن دوره نیاز بود در انتخاب برخی وزرا منافع بعضی جریان های سیاسی را در نظر بگیرد تا بتواند بخشی از کابینه را باب میل خود بچیند اما در این دوره قطعا به دنبال این خواهد بود که کابینه ای را به مجلس دهم معرفی کند که کاملا باب میل خودش است.

ضمن اینکه در دولت دوازدهم موانعی که در سال 92 تا 94 بر سر راهش بود دیگر وجود ندارد. حالا مجلسی تشکیل شده است که گرایش میانه‌رو دارد و عقلانی تر و به دور از تندروی های مجلس نهم عمل می کند. لذا دست روحانی برای معرفی وزرا بسیار بازتر خواهد بود.