معاون دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفا وزارت نیرو گفت: حدود نیمی از منابع آبی زیرزمینی کشور معادل 400 تا 500 میلیارد مترمکعب استفاده شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، هدایت فهمی در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما افزود: سالانه بیش از شش میلیارد مترمکعب از منابع آب زیرزمینی اضافه برداشت می شود و میزان تجمعی آب 120 میلیارد مترمکعب است.
وی گفت: پیش از انقلاب اسلامی 13 سد در کشور وجود داشت اما اکنون 653 سد با حجم ذخیره آب 35 میلیارد مترمکعب وجود دارد.
فهمی افزود: با قنوات و سازه های قدیمی نمی توانستیم جمعیت کنونی کشور را در ارائه خدمات آبرسانی اداره کنیم.
وی با بیان اینکه 11 برنامه وزارت نیرو برای تعادل بخشی به آبهای زیرزمینی است، گفت: قوانین گذشته پاسخگوی بحران آب کشور نیست.
معاون دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفا افزود: برخی قوانین مجلس شورای اسلامی ازجمله قانون مجوز دادن به همه چاه های غیرمجاز که سال 85 تصویب شد یا دریافت حقابه از آب های زیرزمینی به بحران آب دامن زد.
فهمی گفت: میزان مصرف آب کشور 100 میلیارد مترمکعب در حالی که میزان آب تجدیدپذیر 105 میلیارد مترمکعب است.
وی افزود: باید بین مصارف و منابع آب تعادل ایجاد کنیم.
فهمی گفت: با توجه به 32 میلیارد مترمکعب پساب، نیاز به شبکه های پیشرفتة جمع آوری و تصفیه فاضلاب داریم.
وی افزود: چهار میلیارد مترمکعب فاضلاب شهری و صنعتی کشور است که تصفیة آنها هزینة بسیاری دارد.
معاون دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفا گفت: در حوزة آب، وزارت نیرو اختیارات بیشتری نیاز دارد.
فهمی افزود: دو ماه است تدوین سند ملی آب کشور آغاز شده است و تا سه ماه آینده به پایان می رسد و به مجلس شورای اسلامی ارائه می شود.
وی گفت: بر اساس مصوبه شورای عالی آب، وزارت نیرو میزان تاب آوری منابع آب کشور و وظایف دستگاه ها در این زمینه را به آنها اعلام کرده است.
فهمی افزود: بر اساس برنامه ریزی وزارت نیرو، میزان مصرف آب کشور باید از یکصد میلیارد مترمکعب به 89 میلیارد مترمکعب کاهش یابد و حقابه زیست محیطی نیز دریافت شود.
فرشاد فرهادی مدرس و محقق منابع آب نیز در این برنامه گفت: برداشت بی رویه از چاه های آب و تخلیه فاضلاب از علل نشست زمین در دشت استان تهران است.
وی افزود: سالانه این دشت چند میلی متر نشست می کند.
فرهادی با بیان اینکه در مدیریت بهینه منابع آب باید از خرد جمعی استفاده کرد گفت: در این زمینه نیاز به برنامة زمان بندی شده و تفکیک وظایف برای بررسی کمی عملکردها داریم.
وی افزود: در بحث قوانین مربوط به آب نیز کمبود قانون وجود ندارد.
این مدرس و محقق منابع آب دربارة مصوبه مجلس برای دادن مجوز به چاه های بدون جواز گفت: ممکن است این مصوبه برای استفاده عادلانه همه از منابع آب زیرزمینی باشد اما دست وزارت نیرو در این زمینه بسته نبوده است و این وزارتخانه می توانست تخصیص ها را از منابع آب زیرزمینی عادلانه کند.
فرهادی افزود: باید به جای استفاده از آب شیرین کننده های خلیج فارس و انتقال هزاران کیلومتری این آب به فکر استفاده از آب های ژرف باشیم.
وی گفت: منابع آب زیرزمینی به آب های آبرفتی، سازندة سطحی، سازندة عمیق، آب های ژرف و فسیلی تقسیم می شوند که آب های ژرف و فسیلی برون حوزه ای هستند و از خارج مرزها وارد و از مرز دیگری خارج می شوند.
الهام امین زاده رئیس مرکز مطالعات حقوق انرژی دانشگاه تهران نیز در این برنامه گفت: در قوانین به بحث جرایم بهره برداری از منابع آب و حقابه های مرزی برای آبادانی استان های مرزی کمتر توجه شده است.
وی افزود: در بحث آب نیازمند به روز شدن قوانین هستیم.
امین زاده گفت: وزارت نیرو به تنهایی مسئول بحران آب کشور نیست بلکه در این زمینه دستگاه های دیگر نیز باید فعال باشند و شورای عالی آب در این باره اختیارات بسیاری دارد.
وی افزود: در برخی استان ها دستگاه قضایی با بهره برداران غیرمجاز منابع آب به خوبی برخورد کرده است.
حیدرعلی عابدی نمایندة مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه گفت: قانونگذار در اختیار دادن به وزارت نیرو در موضوع آب کم نگذاشته است.
وی افزود: وزارت نیرو در عمل به قانون کارنامة خوبی ندارد و برنامه ریزی دقیق و کامل در پیش بینی نیازهای کشور و تأمین آنها نداشته است.
عابدی گفت: در قانون اختیارات برای مدیریت منابع آب و تشخیص مکان های ممنوعه استفاده از منابع آب های زیرزمینی و ایجاد ساز و کار برای قوانین با وزارت نیرو است.
وی افزود: در وزارت نیرو خلأ شوراهای تخصصی برای اجرای طرح های مدیریت منابع آب وجود دارد.